Uit het gisteren gepubliceerde Veiligheidsmonitor van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat bijna 2,5 miljoen Nederlanders van 15 jaar en ouder het afgelopen jaar slachtoffer zijn geworden van online oplichting. Het gaat om zaken als aankoopfraude, hacken, phishing en cyberpesten. Wat is eigenlijk de psychologische impact van online criminaliteit voor de slachtoffers?
Criminelen gaan steeds slimmer te werk en verleggen hun werkterrein van de fysieke wereld naar internet. Uit cijfers van het CBS blijkt dat steeds minder Nederlanders slachtoffer zijn geweest van traditionele vormen van criminaliteit, zoals inbraak en diefstal, geweld en vernieling. Het aantal gevallen van oplichting, hacken en andere online criminaliteit neemt daarentegen toe.
Slachtoffers online criminaliteit
Wat is de psychologische impact van online criminaliteit voor gedupeerden, vraagt senior cybercrime-analist Jildau Borwell zich af in haar promotieonderzoek in opdracht van de politie. ‘Er is nog weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar slachtofferschap van online criminaliteit. In tegenstelling tot traditionele criminaliteit is bijvoorbeeld nog niet veel bekend over hoe slachtoffers van online criminaliteit zich daaronder voelen. En dat terwijl online criminaliteit inmiddels net zo vaak voorkomt als traditionele vormen van criminaliteit. Misschien zou je de online delicten in sommige gevallen zelfs moeten scharen onder de high impact crimes, zoals berovingen en woninginbraken. Want slachtoffers van online criminaliteit raken bijvoorbeeld soms in een klap hun complete spaartegoed kwijt. Bij traditionele criminaliteit zal je dit niet snel tegenkomen.’
Psychologische impact delicten
Op basis van de eerste uitkomsten adviseert zij de politie om in de prioritering van online criminaliteit rekening te houden met de delicten die de meeste psychologische impact veroorzaken. Bij slachtoffers van persoonsgerichte online criminaliteit, zoals bedreiging en stalking, is het zinvol om meer te focussen op emotionele steun. Terwijl bij financiële online criminaliteit, waaronder fraude en hacken de noodzaak meer ligt bij het vergroten van de kennis van slachtoffers over online veiligheid en preventie van herhaald slachtofferschap. Het onderzoek krijgt ook een vervolg: In de volgende stap zet Borwell de impact van online criminaliteit af tegen traditionele criminaliteit, en kijkt zij naar de behoeften van slachtoffers en hun ervaring met de politie.
Schaamte bij slachtoffers
Opvallend is dat minder dan de helft van de gedupeerden melding maakt van online criminaliteit en slechts twintig procent aangifte doet. De gevolgen, verslagenheid, het verdriet en de schaamte bij de slachtoffers zijn groot. Van alle slachtoffers van online criminaliteit heeft 47 procent bij een instantie of in hun eigen kring gemeld wat hen overkomen is, 19 procent heeft aangifte gedaan bij de politie.
Wat doet de politie tegen online criminaliteit?
De politie werkt bij de aanpak samen met veel partijen in binnen- en buitenland. In Nederland wordt ingezet op vier sporen. De overheid investeert in opsporing en wetenschappelijk onderzoek. Naast de opsporing, zetten politie en justitie steeds meer in op het voorkomen en verstoren van cybercrime. Dit gebeurt samen met (internationale) partners. Een ander onderdeel is dat de opsporing wordt versterkt en de overheid slachtoffers ondersteunt om te voorkomen dat zij herhaald slachtoffer van cybercrime worden. Er zijn speciale teams tegen bankenfraude (Electronic Crimes Taskforce), kinderporno (Team ter Bestrijding van Kinderpornografie en Kindersekstoerisme) en high tech crime, ofwel de meest geavanceerde vormen van cybercrime (Team High Tech Crime). Internationaal werkt de Nederlandse politie in de opsporing samen met onder meer Europol, Interpol en de FBI.
Bron: cbs.nl, politie.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Inschrijven voor wekelijkse nieuwsbrief
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer info over ABC en downloads
Meer actueel nieuws
Cybercriminelen gingen afgelopen jaar 67% sneller te werk
Cybercriminelen gingen het afgelopen jaar maar liefst 67 procent sneller te werk dan in 2020. De gemiddelde breakout time, de tijd waarin cybercriminelen zich na eerste toegang kunnen bewegen in meerdere systemen, bedroeg het afgelopen jaar slechts 1 uur en 32 minuten. In 2020 lag de gemiddelde break out time nog op 4 uur en 37 minuten. Dit blijkt uit het jaarlijkse 'Threat Hunting Report' van CrowdStrike.
Het moet anders en het kan anders, overheid te traag
Nederlandse bedrijven en belangenorganisaties werken aan een eigen alarmsysteem tegen hackers. Bedrijven die een veiligheidsrisico lopen, moeten via dat systeem sneller gewaarschuwd worden dan via het huidige waarschuwingssysteem van de overheid.
Reactie minister op rapport 'Binnen zonder kloppen'
Het kabinet wil de digitale weerbaarheid van het onderwijs vergroten. In het middelbaar en hoger onderwijs zijn de afgelopen tijd belangrijke stappen gezet om dat te realiseren, maar er zijn aanvullende maatregelen nodig. De overheid wil onder meer dat alle onderwijsinstellingen aansluiting zoeken bij een Security Operations Center (SOC) en dat een onafhankelijk externe partij periodiek een audit uitvoert naar de bestaande beveiligingsmaatregelen.
Traditionele criminaliteit neemt verder af cybercriminaliteit neemt verder toe
De misdaad is in de meeste gemeenten in de eerste negen maanden van het jaar tot een historisch laag niveau gedaald. Het aantal aangiftes van online criminaliteit zit daarentegen in de lift. Deze trend is te verklaren door de coronapandemie in combinatie met de strenge coronamaatregelen.
Bemmel - Bankhelpdesk fraude
Zaaknummer: 2021278411
Overzicht cyberaanvallen week 38-2021
Zorggroep Charim (NL) getroffen door ransomware aanval, onderzoek naar omvang kan weken duren, RTL Nederland betaalde criminelen losgeld na ransomware aanval en een overzicht van door ransomwaregroepen gebruikte kwetsbaarheden. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.
Cybercrime nieuwsbrief 177 week 38-2021
Phishing-as-a-service: Betalen per phishing aanval of een abonnement, slachtoffers hebben ijzersterk argument in de rechtbank en de gevaren van de nieuwe Quantumcomputers: Ontsleutelen in één minuut waar gewone computers nu 10.000 jaar overdoen. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 177.
Datalek nieuws en overzicht week 38-2021
Een datalek kan ernstige gevolgen hebben, soms worden levens totaal verwoest door dat er identiteit fraude mee gepleegd wordt.
Phishing, nepshop en fraude meldingen week 38-2021
Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.
“Niet iedereen heeft toegang tot het darkweb, dat is waar Telegram in beeld komt”
Het wordt aangeprezen als hét alternatief voor WhatsApp, maar het bedrijf dat het exploiteert heeft scherpe kritiek te verduren gekregen omdat het niet genoeg deed om wraakporno of vervalste vaccinatiekaarten aan banden te leggen. Nu heeft een nieuwe studie uitgewezen dat Telegram, surprise surprise, een aantrekkelijke thuisbasis is voor cybercriminelen.
De gevaren van de nieuwe Quantumcomputers: ‘Ontsleutelen in één minuut waar gewone computers nu 10.000 jaar overdoen’
Organisaties moeten hun belangrijke data nu al tegen de dreiging van quantumcomputers beschermen, zo adviseert de AIVD in een vandaag gepubliceerde brochure. Volgens de inlichtingendienst brengt de komst van de quantumcomputer risico’s met zich mee op het gebied van informatiebeveiliging. "De algemene verwachting is dat een quantumcomputer binnen twintig jaar de huidige cryptografische standaarden kan breken", aldus de AIVD.
"Het staat niet in verhouding tot de urgentie die uit de Miljoenennota en de troonrede naar voren komen"
Nederland wordt steeds afhankelijker van het internet, maar is ook steeds vaker doelwit van hacks en andere cyberaanvallen. Die ondermijnen de rechtsstaat, schrijft het demissionaire kabinet in de Miljoenennota. Toch blijven noemenswaardige investeringen in de cyberveiligheid uit, tot grote frustratie van experts uit de cyberbeveiligingsbranche.