Uit het gisteren gepubliceerde Veiligheidsmonitor van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat bijna 2,5 miljoen Nederlanders van 15 jaar en ouder het afgelopen jaar slachtoffer zijn geworden van online oplichting. Het gaat om zaken als aankoopfraude, hacken, phishing en cyberpesten. Wat is eigenlijk de psychologische impact van online criminaliteit voor de slachtoffers?
Criminelen gaan steeds slimmer te werk en verleggen hun werkterrein van de fysieke wereld naar internet. Uit cijfers van het CBS blijkt dat steeds minder Nederlanders slachtoffer zijn geweest van traditionele vormen van criminaliteit, zoals inbraak en diefstal, geweld en vernieling. Het aantal gevallen van oplichting, hacken en andere online criminaliteit neemt daarentegen toe.
Slachtoffers online criminaliteit
Wat is de psychologische impact van online criminaliteit voor gedupeerden, vraagt senior cybercrime-analist Jildau Borwell zich af in haar promotieonderzoek in opdracht van de politie. ‘Er is nog weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar slachtofferschap van online criminaliteit. In tegenstelling tot traditionele criminaliteit is bijvoorbeeld nog niet veel bekend over hoe slachtoffers van online criminaliteit zich daaronder voelen. En dat terwijl online criminaliteit inmiddels net zo vaak voorkomt als traditionele vormen van criminaliteit. Misschien zou je de online delicten in sommige gevallen zelfs moeten scharen onder de high impact crimes, zoals berovingen en woninginbraken. Want slachtoffers van online criminaliteit raken bijvoorbeeld soms in een klap hun complete spaartegoed kwijt. Bij traditionele criminaliteit zal je dit niet snel tegenkomen.’
Psychologische impact delicten
Op basis van de eerste uitkomsten adviseert zij de politie om in de prioritering van online criminaliteit rekening te houden met de delicten die de meeste psychologische impact veroorzaken. Bij slachtoffers van persoonsgerichte online criminaliteit, zoals bedreiging en stalking, is het zinvol om meer te focussen op emotionele steun. Terwijl bij financiële online criminaliteit, waaronder fraude en hacken de noodzaak meer ligt bij het vergroten van de kennis van slachtoffers over online veiligheid en preventie van herhaald slachtofferschap. Het onderzoek krijgt ook een vervolg: In de volgende stap zet Borwell de impact van online criminaliteit af tegen traditionele criminaliteit, en kijkt zij naar de behoeften van slachtoffers en hun ervaring met de politie.
Schaamte bij slachtoffers
Opvallend is dat minder dan de helft van de gedupeerden melding maakt van online criminaliteit en slechts twintig procent aangifte doet. De gevolgen, verslagenheid, het verdriet en de schaamte bij de slachtoffers zijn groot. Van alle slachtoffers van online criminaliteit heeft 47 procent bij een instantie of in hun eigen kring gemeld wat hen overkomen is, 19 procent heeft aangifte gedaan bij de politie.
Wat doet de politie tegen online criminaliteit?
De politie werkt bij de aanpak samen met veel partijen in binnen- en buitenland. In Nederland wordt ingezet op vier sporen. De overheid investeert in opsporing en wetenschappelijk onderzoek. Naast de opsporing, zetten politie en justitie steeds meer in op het voorkomen en verstoren van cybercrime. Dit gebeurt samen met (internationale) partners. Een ander onderdeel is dat de opsporing wordt versterkt en de overheid slachtoffers ondersteunt om te voorkomen dat zij herhaald slachtoffer van cybercrime worden. Er zijn speciale teams tegen bankenfraude (Electronic Crimes Taskforce), kinderporno (Team ter Bestrijding van Kinderpornografie en Kindersekstoerisme) en high tech crime, ofwel de meest geavanceerde vormen van cybercrime (Team High Tech Crime). Internationaal werkt de Nederlandse politie in de opsporing samen met onder meer Europol, Interpol en de FBI.
Bron: cbs.nl, politie.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Inschrijven voor wekelijkse nieuwsbrief
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer info over ABC en downloads
Meer actueel nieuws
Doe-het-zelfgidsen voor slapende terreurcellen beschikbaar op ZeroNet
Belangrijk: Dit artikel kan schokkende beelden en onthullingen bevatten. Sommige zaken uit het artikel worden niet weergegeven om ongelukken te voorkomen en om mensen niet op verkeerde gedachten te brengen.
Globale Digitale Plofkraken
Georganiseerde cybercrime is inmiddels van alledag. Maar soms kom je een verhaal tegen waar een spannend jongensboek over geschreven kan worden, of een youtube minidocumentaire zoals dat tegenwoordig gebruikelijk is.
“Rusland zette hackers in om vaccin coronavirus te stelen”
Russische hackers die gesteund worden door Russische geheime diensten, lijken achter digitale aanvallen te zitten op verschillende organisaties uit het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Canada. De getroffen organisaties zijn op zoek naar een vaccin tegen Covid-19. Dit melden Britse officiële veiligheidsdiensten.
Ook bpost schakelt geldautomaten uit
Na Argenta schakelt nu ook 'bpost' een aantal geldautomaten preventief uit omdat ze vatbaar zijn voor een digitale plofkraak. Het gaat om 89 toestellen die in de buitenmuren van een postkantoor zitten.
Twitter hacks uitgevoerd door groep internationale hackers, buitgemaakte bitcoins worden onderling verdeeld
Woensdagavond werd bekend dat tientallen Twitter-accounts van geverifieerde gebruikers zijn gehackt door kwaadwillenden met het doel om mensen op te lichten voor bitcoins.
Cyberterrorisme deel 2: Methoden voor cyberterroristische aanvallen
Er zijn verschillende methoden die zowel door cybercriminelen als door cyberterroristen worden gebruikt om aan te vallen, waaronder maar niet beperkt tot phishing, aanvallen op drinkplaatsen, ransomware, gedistribueerde denial of service, man in the middle en supply chain. Deze aanvalsmethoden worden gebruikt om gegevens te vernietigen of te verwijderen, informatie of geld te stelen, websites te beschadigen of controle over een systeem te krijgen. Zoals eerder vermeld onderscheiden de criminelen en terroristen zich door het motief achter de aanslag.
Vaker geautomatiseerde programma’s ingezet om wachtwoord te kraken van ‘toegang op afstand’ programma’s
Onderzoekers melden een toename in het aantal klanten die melding hebben gemaakt van brute-force aanvalspogingen sinds het begin van de COVID-19 pandemie. Slecht beveiligde remote access systemen trekken ransomware-bendes aan en worden gebruikt om 'coin miners' en 'backdoors' te implanteren.
Politie cijfers, meer cybercrime en meer demonstraties
Meer WhatsAppfraude, demonstraties en coronabewust werken. Het coronavirus heeft in het eerste half jaar van 2020 grote invloed gehad op het werk van de politie. ‘Wat er allemaal gebeurde in de maatschappij, zag je direct terug in de cijfers’, zegt Liesbeth Huyzer, plaatsvervangend korpschef.
Stel dat een hacker zonder je medeweten je e-mail kon lezen voordat het naar je werd doorgestuurd
Stel je voor wat er zou kunnen gebeuren als iemand zonder je medeweten elke e-mail van je kon onderscheppen en lezen voordat het naar je werd doorgestuurd.
Google Play Store Apps veranderen na update in Malware
Bij deze methode wordt een schone versie van de app geüpload naar de Play Store om het vertrouwen van gebruikers te winnen en later voegen ze in het geheim kwaadaardige code toe via app-updates.
Wat je moet weten van "Blue Whale Challenge"
De 'Blue Whale Challenge', het zogenaamde 'zelfmoordspel', duikt via sociale media als Instagram, TikTok en Snapchat weer op in Nederland.
Stedelijk ecosysteem voor cyberweerbaarheid
Dat ontwrichting van de maatschappij mogelijk is door het uitvallen van digitale systemen is bekend. Landelijk is er daarom al veel geregeld om te zorgen dat vitale bedrijven weerbaar zijn, op stedelijk niveau is dat echter nog niet het geval. Daarom starten we in Breda met een lokaal cyberweerbaar ecosysteem.