Buitenlandse hostingbedrijven helpen cybercriminelen om hun activiteiten, zoals het uitvoeren van aanvallen met gijzelsoftware, vanuit Nederland te ontplooien. Anti-spamorganisatie Spamhaus zag de afgelopen maanden tientallen criminele activiteiten op de netwerken van deze hostingbedrijven.
Waarschuwingsbrief politie
In een brief gericht aan de internetsector waarschuwde de politie onlangs nog voor ongeveer 70 vaak buitenlandse resellers, bedrijven die serverruimte van hostingbedrijven doorverhuren. De serverruimtes worden gebruikt voor diverse illegale praktijken zoals het versturen van spam, het hosten van kinderporno en het uitvoeren van ransomware aanvallen. Carel Bitter van Spamhaus benadrukt dat het geen klein bier is wat er via deze resellers vanuit Nederland wordt uitgevoerd: “Het gaat hier niet om winkeldiefstallen, maar om de gewapende roofovervallen van de cybercrime”.
Gehackt door Ryuk
Zoals wat Marion van Limpt overkwam op dinsdagochtend 9 maart. Van Limpt, algemeen directeur van het in Helmond gelegen werkbedrijf Senzer, krijgt een verontrustend telefoontje van de ICT-afdeling. De computersystemen willen namelijk niet meer goed opstarten. “Dat vond ik wel vreemd dat ze mij daar direct voor belden”, zegt van Limpt. “Er gaat wel vaker iets mis met computers dus ik hoopte dat het gewoon een storing was.” Maar de hoop is tevergeefs, want als ze een kwartier later aankomt bij Senzer, is het goed mis. Het bedrijf is gehackt door Ryuk, een beruchte ransomware bende.
Ransomware, ook wel gijzelsoftware, is een computervirus dat alle bestanden in een computernetwerk kan versleutelen - gijzelen -. Je kunt dan alleen je bestanden terugkrijgen wanneer je losgeld betaalt in digitaal geld, de Bitcoin. Tegenwoordig kunnen dit soort virussen hele bedrijven platleggen en de bedragen die worden gevraagd zijn astronomisch, die kunnen oplopen tot in de miljoenen.
Serieuze cybercrime
Spamhaus is een organisatie die actief het internet afspeurt naar illegale activiteiten. Op verzoek van Pointer onderzocht Spamhaus de resellers op de lijst van de politie en bij een gedeelte van de resellers was voor de organisatie goed te zien wat zich afspeelde op de netwerken. “Het valt meteen op dat het om serieuze cybercrime gaat”, zegt Carel Bitter van de organisatie. De hoeveelheid geregistreerde issues die Spamhaus heeft van de resellers, is daarnaast ook nog eens betrekkelijk groot. “Het aantal issues overtijd bij deze resellers is vele malen hoger dan het aantal problemen op netwerken van legitieme hosters”.
Dit soort aanvallen verlopen vaak via Nederlandse servers. Uit een onlangs gepubliceerd onderzoek van computerbeveiligingsbedrijf Kaspersky blijkt dat Nederland onverminderd populair is voor cybercriminelen. Dit heeft te maken met de goede digitale infrastructuur; het internet is hier snel en goedkoop. Naar schatting zijn er hier zo’n 800 tot 2000 hostingbedrijven. Zij verhuren ruimte op computerservers om bijvoorbeeld een website op te draaien of voor het stallen van grote hoeveelheden van data. Een groot cluster aan huurders en internationale resellers (bedrijven die de ruimte weer doorverhuren) maakt daarvan gebruik.
Tussen deze resellers zitten ook foute bedrijven, die hun diensten aan cybercriminelen aanbieden. Zo kan het dat vanuit het buitenland, via Nederlandse legitieme hosters, ransomware of andere aanvallen worden uitgevoerd.
Voor Marion van Limpt was er nood aan de man. Werkbedrijf Senzer verzorgt voor zeven gemeenten binnen de arbeidsregio Helmond-De Peel de uitkeringen. Doordat het bedrijf gegijzeld is door ransomware lukt het op dat moment niet meer om de uitkeringen uit te betalen. “Dat betekent dan dat duizenden individuen hun geld niet krijgen. Dan kunnen mensen geen boodschappen doen of hun huur niet meer betalen. De impact is dan heel erg groot”, aldus Van Limpt. “Het was dus prioriteit nummer één om hier een oplossing voor te vinden.”
Foute resellers vervolgen
Het is erg lastig om deze resellers te vervolgen, niet alleen zitten ze bijna altijd in het buitenland maar is het wettelijk gezien ook nog eens erg lastig om te bewijzen dat deze bedrijven bewust criminelen faciliteren. Er is namelijk een Europese Verordening die stelt dat hostingbedrijven in principe niet aansprakelijk gesteld kunnen worden voor wat er op hun servers gebeurt. Met de brief gericht aan de Nederlandse hostingsector vraagt de Nationale Politie om hulp aan de hostingsector: “Is een van de personen of bedrijven op de lijst in uw klantenbestand te vinden? Herzie in dat geval de overeenkomst met deze klant. Wij vragen u om hulp bij het weren van dit soort tussenliggende partijen – de essentiële schakel voor cybercrime,” zo staat er in de brief.
Voor Senzer is het gelukkig goed gekomen. “We wisten de systemen tijdelijk open te breken”, vertelt Van Limpt. “Hierdoor konden we de betaalgegevens van de uitkeringsgerechtigden lospeuteren en konden ze op tijd hun uitkering ontvangen”. Ondanks dat bedrijven vaak losgeld moeten betalen, hoefde ze dit bij Senzer niet te doen. Door het terugzetten van een back-up, lukte het om de servers schoon te vegen. “We hebben geluk gehad”, concludeert Van Limpt.
De brancheorganisatie voor de hostingsector Dutch Cloud Community onderkent het probleem van de foute resellers die misbruik maken van de Nederlandse digitale infrastructuur. Verder laat de DCC weten het toe te juichen dat de politie het initiatief heeft genomen om al deze verdachte bedrijven te inventariseren.
Bron: nporadio1.nl, pointer.kro-ncrv.nl
Update 16 feb 2022
De VVD heeft minister Yesilgöz van Justitie en Veiligheid gevraagd om de aanpak van malafide resellers die servers van Nederlandse hostingbedrijven doorverhuren aan cybercriminelen. De politie verstuurde onlangs een brief naar Nederlandse hostingproviders waarin voor dergelijke malafide resellers werd gewaarschuwd. Berichtgeving over de brief is aanleiding voor VVD-Kamerlid Rajkowski om vragen (pdf) aan de minister te stellen. "Bent u het ermee eens dat het niet uit te leggen is dat via Nederlandse servers buitenlandse criminelen makkelijk hun gang kunnen gaan om vervolgens ernstige criminele activiteiten te plegen? Op welke manier kunt u ervoor zorgen dat malafide bedrijven minder kans krijgen om serverruimte van Nederlandse hostingbedrijven te kopen?", zo wil Rajkowski van Yesilgöz weten. De minister moet ook duidelijk maken op welke manier hostingbedrijven en de politie samenwerken om dit soort praktijken te voorkomen en of deze samenwerking kan worden verstevigd. Verder wil het VVD-Kamerlid weten om wat voor type criminele activiteiten het gaat en hoeveel schade die hebben veroorzaakt. Ook vraagt ze de minister welke acties hostingbedrijven na de waarschuwing van de politie hebben uitgevoerd. Yesilgöz heeft drie weken om te reageren.
Bekijk alle vormen en begrippen
Actuele aanvallen overzicht per dag
Inschrijven voor wekelijkse nieuwsbrief
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer nieuws over ransomware
"Bad guys sponsoren" Stelling: Ransomware moet uitgesloten worden van verzekeringsdekking
Nederlandse bedrijven sluiten wereldwijd de hoogste verzekeringen af tegen schade door ransomware-aanvallen. Gemiddeld zijn ze voor 5,77 miljoen euro gedekt voor gijzelsoftware. Dat is een hoger bedrag dan in de VS en Japan. Critici willen een verbod op de verzekeringen omdat ze naast de gevolgschade ook losgeld dekken. Daardoor houden ze het verdienmodel van cybercriminelen in stand, luidt de kritiek.
Verdwijning ransomware cybercriminelen 'REvil' een mysterie
De servers en websites van de aan Rusland gelieerde hackersgroep REvil gingen dinsdagavond Nederlandse tijd uit het niets op zwart. De beruchte hackersbende gebruikt diverse sites, voornamelijk op het darkweb, om met slachtoffers te onderhandelen over losgeld. Van het ene op het andere moment waren deze spontaan niet langer in de lucht.
Mandemakers groep: ‘ondanks adequate beveiliging’ toch slachtoffer
Keuken- en meubelverkoper De Mandemakers Groep (DMG) is het slachtoffer geworden van hackers. Zij slaagden erin om een groot deel van de IT-systemen te blokkeren. DMG heeft aangifte gedaan bij de politie en melding van het voorval gemaakt bij de Autoriteit Persoonsgegevens. Cybersecuritybedrijf Fox-IT helpt het bedrijf bij de afwikkeling van de aanval en het versterken van de beveiligingsmaatregelen.
Betaal je aan ransomware criminelen, dan komen ze bijna altijd terug
Ransomware-aanvallen blijven de krantenkoppen halen, en met goede reden: gemiddeld is er elke 11 seconden een nieuwe ransomware-aanval, en de verliezen voor organisaties door ransomware-aanvallen zullen naar verwachting oplopen tot $ 20 miljard in de loop van 2021, na een recordtoename van verliezen van meer dan 225% in 2020. Maar wat zijn de werkelijke kosten voor bedrijven die zijn getroffen door een ransomware-aanval?
11 miljoen, betalen aan cybercriminelen lijkt de norm!?
De Amerikaanse tak van vleesverwerker JBS bevestigt dat het 11 miljoen dollar heeft betaald aan hackers. Op deze manier wilde de grootste vleesproducent ter wereld het risico voor klanten verkleinen. Op het moment dat het bedrijf het losgeld aan de aanvallers betaalde, was het grootste deel van het productieproces al weer operationeel.
Cybercrime kartels flink in opmars
Een ransomware kartel wordt vaak gevormd om het bereik en de inkomsten te vergroten. De winst die wordt gemaakt met losgeld operaties wordt vaak gebruikt om zowel tactieken als malware te bevorderen om hun succes te vergroten.
‘Zo'n 80% van de organisaties betaalt losgeld’
English | Français | Deutsche | Español | Meer talen
Cyber attack USA pipeline: "Ons doel is om geld te verdienen en geen problemen voor de samenleving te creëren"
Een grote Amerikaanse pijplijn is het doelwit geworden van cybercriminelen die ransomware hebben geïnstalleerd. Toen het bedrijf erachter kwam dat ze was aangevallen, heeft het direct een deel van de IT-systemen afgesloten en alle productieprocessen stopgezet. De overheid heeft een noodwet geïmplementeerd waardoor achttien staten nu tijdelijk via de weg olie mogen transporteren.
De gezondheidszorg wordt niet ontzien door cybercriminelen
Een cyberaanval op een kliniek of ziekenhuis is letterlijk een kwestie van leven of dood. In 2020 bezweken zorginstellingen over de hele wereld bijna onder de druk van de COVID-19-pandemie, en de acties van cybercriminelen droegen alleen maar aan de ellende bij. Een van de meest significante dreigingen voor zorginstellingen in het afgelopen jaar kwam van ransomware aanvallen .
Spear ransomware aanvallen neemt flink toe
Het aantal gerichte ransomware aanvallen die wordt gebruikt om high-profile doelwitten zoals bedrijven, overheidsinstellingen en gemeentelijke organisaties, geld af te persen is met 767% gestegen in de periode van 2019 tot 2020.
Door een ransomware aanval konden zo’n 250 vrachtwagens geen kant meer op
Door een ransomware aanval konden zo’n 250 vrachtwagens van transportbedrijf 'Bakker Logistiek' geen kant meer op. De andere helft kon nog wel rijden, maar dat was niet genoeg om alle supermarkten hun voorraad te brengen. Het gevolg? Een kaastekort in de Albert Heijn.
'Ransomware' is volwassen geworden en is 32 jaar
Als u de wereld van cybersecurity (informatiebeveiliging) een beetje volgt, hebt u de afgelopen jaren vast een hoop over ransomware (gijzelsoftware) gehoord. U kunt zelfs de pech hebben gehad dat u slachtoffer bent geweest van een ransomware aanval. Het is waarschijnlijk niet overdreven om ransomware als de gevaarlijkste malware van onze tijd te betitelen.