De cyberaanval op de Duitse tak van Shell, moet een waarschuwing zijn voor Nederlandse bedrijven in de vitale sector. We mogen niet denken dat we in ons land alles voor elkaar hebben op het gebied van cybersecurity. Nederlandse bedrijven die actief zijn in de essentiële sector moeten weerbaarder worden gemaakt tegen digitale dreigingen.
Grote cyberaanval Duitse benzineleverancier
Eerder deze week schreven we over een grote cyberaanval bij de Duitse benzineleverancier Oiltanking Deutschland. Hackers (BlackCat/ALPHV) wisten de computersystemen van het bedrijf te infiltreren en met ransomware te besmetten. Om verdere besmetting van het netwerk te voorkomen, werden de systemen op 13 distributielocaties tijdelijk afgesloten. De Duitse tak van Shell, die 1.955 tankstations in heel Duitsland heeft, moest door de aanval met gijzelsoftware zijn olietoevoer noodgedwongen omleiden.
Cybersecuritydeskundige Dave Maasland zegt tegen BNR dat Shell erin is geslaagd om een tijdelijke oplossing te vinden voor de aan- en afvoer van olie, maar dat het oliebedrijf nog wel een tijdje de gevolgen zal merken van de cyberaanval. Shell is weliswaar niet rechtstreeks aangevallen door hackers, maar om de vitale infrastructuur hangt een groot aantal bedrijven die diensten verzorgen voor de gehele leveranciersketen.
Vitale infrastructuur
“Dat is bij de post zo, de voedselproductie, de chemicaliën, de afvalverwerking, de energie- en zorgsector. Deze essentiële diensten zijn kwetsbaar”, benadrukt Maasland. Als voorbeeld noemt hij Colonial Pipeline, een aardoliemaatschappij die een groot deel van de Amerikaanse oostkust van olie voorziet. Dat bedrijf werd afgelopen jaar getroffen door een ransomware-aanval. Uiteindelijk koos topman Joseph Blount ervoor om de aanvallers 4,4 miljoen dollar aan losgeld te betalen.
Maasland vertelt dat cruciale bedrijven in Nederland deze aanval als een waarschuwing moeten zien. “We moeten ook hier in Nederland niet naïef zijn dat het hier vele malen beter geregeld is”, aldus de beveiligingsexpert.
Trainingen onder medewerkers en nieuwe wetgeving dragen zeker bij aan het verbeteren van de digitale weerbaarheid van de vitale bedrijfssector, maar dat is slechts deel van het verhaal. Maasland zegt dat Nederlandse een harde schil aan de buitenkant hebben (net als een ei), maar dat aan de binnenkant alles met elkaar verbonden is (net als een ui).
De mens
Maasland benadrukt dat het tijd kost om beveiligingslagen op te bouwen. “Mensen gaan nu eenmaal klikken en onbekende bijlagen openen. Het idee is dat je nog zes of zeven lagen daarachter hebt. Wat je ook bij Nederlandse bedrijven ziet, dat als een hacker eenmaal binnen is, ze bij alle systemen kunnen. Daar moeten eigenlijk meerdere beveiligingslagen tussen zitten, maar in de praktijk is dat vaak niet zo. Die bedrijven moeten echt weerbaarder worden tegen dit soort aanvallen.”
Systeembeheerders die vandaag nog hun cybersecurity willen opkrikken, moeten volgens Maasland eerst hun aanvalsoppervlakte verkleinen. Oftewel, hoe hackers kunnen inbreken bij een bedrijf. IT’ers moeten hun netwerk goed leren kennen en controleren of bijvoorbeeld tweefactorauthenticatie is ingeschakeld en of alle software up-to-date is. “Het is niet een kwestie van een schakelaar omzetten, maar beveiligingslagen opbouwen”, zo eindigt de topman van ESET Nederland zijn bijdrage.
Deltaplan
Het is niet zo dat het Nederlandse bedrijfsleven op zijn handen zit en niets doet. Ondernemersorganisatie roepen al langer dat het kabinet met een ‘deltaplan’ tegen cybercrime moet komen. Het bedrijfsleven kondigde vorig jaar september aan om een eigen alarmsysteem te ontwikkelen om ondernemers vroegtijdig te waarschuwen tegen cyberaanvallen en andere digitale dreigingen.
Politici in Den Haag zitten ook niet stil en werken aan een wetsvoorstel om dreigingsinformatie ook met bedrijven die niet in de vitale sector actief zijn te delen. Oud-minister van Justitie en Veiligheid Ferd Grapperhaus maakte een begin met een Landelijk Dekkend Stelsel. Het Digital Trust Center (DTC) lanceerde eind vorig jaar een pilot om dreigingsinformatie te delen met niet-essentiële bedrijven en organisaties.
Bron: bnr.nl, vpngids.nl
Actuele aanvallen overzicht per dag
Inschrijven voor wekelijkse nieuwsbrief
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer actueel cybercrime nieuws
Microsoft Exchange cyberaanvallen wereldwijd in opmars
De massa-uitbuiting gericht op 'Microsoft Exchange-e-mailservers' is in minder dan een week uitgebreid en omvat zowel aanvallen van statelijke actoren als cybercriminelen.
Patchen alleen is niet voldoende!
Door een ernstig "Cyberlek" in Microsoft Exchange zien we momenteel over de hele wereld massale hack aanvallen die gebruik maken van deze kwetsbaarheid.
Zeroday exploits in Microsoft Exchange Server worden actief misbruikt in Nederland
Het 'Nationaal Cyber Security Centrum' (NCSC) adviseert om zo snel mogelijk de vrijgegeven patch te installeren. Tevens raadt het adviesorgaan aan om de Exchange-omgeving te controleren om uit te sluiten dat er misbruik heeft plaatsgevonden.
De slechtste wachtwoorden van 2020
De hitparade van de slechtste wachtwoorden van het jaar is al een soort traditie geworden. Weet je nog dat we in 2019 een beoordeling van de 100 meest ongelukkige hebben gepubliceerd? 2020 zal geen uitzondering zijn, vooral omdat experts meer dan 5 miljard gelekte wachtwoorden hebben geanalyseerd en er iets is om verrast te worden.
Kiezen tussen twee kwaden
Ambtenaren van het ministerie van Justitie en Veiligheid werken nog altijd aan een plan om encryptie af te zwakken. Daardoor willen ze berichten kunnen onderscheppen en inzien om cybercriminelen aan te pakken. Het onderwerp wordt pas na de verkiezingen behandeld, wat betekent dat het aan een volgend kabinet is om al dan niet iets met de plannen te doen.
Boeven konden hun 'werk' niet doen
Afgelopen jaar kreeg de politie minder vaak te maken met traditionele vormen van criminaliteit. Het aantal meldingen van zakkenrollerij, woninginbraak en winkeldiefstal nam fors af. Tegelijkertijd registreerde de politie veel vaker online criminaliteit, waaronder verkoopfraude en hacken.
Autoriteit Persoonsgegevens luidt de noodklok
De Autoriteit Persoonsgegevens luidt de noodklok. In 2020 steeg het aantal hackaanvallen met 30 procent ten opzichte van 2019. Het aantal meldingen van datalekken kwam afgelopen jaar uit op 1.173. Een groot deel van dit soort cyberincidenten is eenvoudig te voorkomen door de beveiliging op te schroeven.
We verwachten in de toekomst meer van 'ThreatNeedle' te zien
Cybersecurity onderzoekers hebben een nieuwe campagne geïdentificeerd van Lazarus, een zeer productieve geavanceerde dreigingsactor. Lazarus is actief vanaf ten minste 2009 en is betrokken geweest bij grootschalige cyberspionage campagnes, ransomware-campagnes en zelfs aanvallen op de cryptocurrency-markt. Waar het zich de afgelopen jaren op financiële instellingen richtte, valt Lazarus sinds begin 2020 de defensie-industrie aan via een aangepaste backdoor genaamd 'ThreatNeedle'.
"Er kan niet worden gewacht met het delen van incident informatie"
De 'Cyber Security Raad (CSR)' wil versneld incidentinformatie met het bedrijfsleven en burgers delen. In de ogen van de raad is dit ‘een van de belangrijkste instrumenten’ om de cyberweerbaarheid van de samenleving te verhogen. De CSR adviseert minister Grapperhaus om te onderzoeken of het Landelijk Dekkend Stelsel (LDS) van informatieknooppunten via een ‘spoedreparatie’ sneller kan worden doorgevoerd.
Geruchten WhatsApp, hoe zit dat nu?
WhatsApp gebruikers, dit moet je weten. De app is na 15 mei 2021 nauwelijks meer te gebruiken als je de nieuwe gebruiksvoorwaarden niet hebt geaccepteerd. Nieuwe berichten lezen of versturen is dan niet langer mogelijk: het beleid voor inactieve accounts treedt vanaf die datum in werking.
‘Iedereen maakt fouten. Wij wachten op die van jullie’
De Nederlandse politie neemt een opvallende stap in de bestrijding van cybercriminaliteit. Op een forum waar veel hackers actief zijn, hebben agenten een waarschuwing geplaatst. Daarin adviseert de politie hen dat ze beter geen gebruik kunnen maken van onze IT-infrastructuur, omdat ze deze goed in de gaten houdt.
Cyberaanval treft Hogeschool en Universiteit van Amsterdam
De Hogeschool en Universiteit van Amsterdam (HvA en UvA) zijn allebei het slachtoffer van een cyberaanval. Het Security and Operations Centre (SOC) heeft geconstateerd dat ‘onbekende derden’ zichzelf toegang hebben verschaft tot de ICT-omgevingen. Maatregelen zijn en worden genomen om de gevolgen van de aanval te beperken.