De impact van digitale criminaliteit wordt vaak nog onderschat

Gepubliceerd op 4 januari 2022 om 15:00

Mensen die de dupe zijn van online criminaliteit, voelen zich vaak in de kou staan. Ze zijn al het slachtoffer van oplichting en worden vaak ook door hun omgeving veroordeeld dat ze zich in de maling hebben laten nemen. De impact van deze vorm van criminaliteit wordt vaak nog onderschat.

Criminelen hebben hun werkterrein verlegd

Het aandeel cybercriminaliteit wordt met de dag groter. Maatschappelijke ontwikkelingen zoals de toenemende digitalisering van de samenleving, het feit dat mensen steeds vaker van thuis uit werken en we vaker online onze aankopen doen, heeft ervoor gezorgd dat criminelen hun werkterrein hebben verlegd. Traditionele vormen van criminaliteit zoals inbraak, straatroof, beroving en diefstal raken steeds verder op de achtergrond. In de plaats daarvan worden mensen steeds vaker online opgelicht.

Nieuwe cijfers laten dit goed zien. Tot en met november ontving de politie 13.000 aangiften van cybercrime. Dat is een toename van bijna 20 procent ten opzichte van 2020, toen er in heel 2020 bijna 11.000 aangiften binnenstroomden. Het aantal (online) fraudezaken neemt naar verwachting nog verder toe.

VIN fraude

Een bekende vorm van cybercriminaliteit is WhatsApp-fraude. Hoewel het aandeel van deze vriend-in-noodfraude of hulpvraag fraude het afgelopen jaar iets afnam, ontving de politie gemiddeld bijna honderd aangiften per dag. De totale schade als gevolg van WhatsApp-fraude in 2021, wordt door experts geschat op 13 miljoen euro.

Impact cybercrime wordt onderschat

De impact van cybercrime wordt te vaak onderschat. Slachtofferhulp Nederland benadrukt dat de gevolgen zowel financieel als emotioneel groot kunnen zijn. Sommige slachtoffers zijn tienduizenden euro’s lichter nadat ze door cybercriminelen zijn benaderd. Gedupeerden schamen zich vaak voor wat hen is overkomen en verliezen het vertrouwen in de medemens.

Uit schaamte en schuldgevoel melden lang niet alle slachtoffers van internetoplichting zich bij de politie. De cijfers van de politie zijn volgens Jolise Stol, cybercrime-expert bij Slachtofferhulp Nederland, waarschijnlijk slechts het topje van de ijsberg.

Slachtoffers van cybercrime worden volgens Stol vaak door hun omgeving veroordeeld als ze erover vertellen. Gedupeerden zijn zodoende twee keer het slachtoffer. “Mensen zeggen vaak: ‘Hoe kun je nou zo stom zijn? Je snapt toch dat zoiets niet pluis is?’ Je bent al opgelicht en veel geld kwijtgeraakt, en als je dan ook nog eens wordt veroordeeld door je omgeving, ben je nog een keer slachtoffer”, aldus Stol.

Pakkans klein

Wat het nog eens extra wrang maakt, is dat de pakkans van cybercriminelen laag is. Omdat cybercrime zich op grote schaal plaatsvindt en onderzoek veel tijd en energie kost, is het voor de politie nagenoeg onmogelijk om de daders te achterhalen.

De politie doet er weliswaar alles aan om het cybercriminelen zo lastig mogelijk te maken, maar het lijkt een druppel op een gloeiende plaat. De nadruk ligt momenteel op het verstoren van de werkwijze van internetcriminelen. In september vorig jaar startte de politie de campagne ‘Mijn scam, jouw probleem!’ om het aantal geldezels terug te dringen.

Aankomend jaar

Voor aankomend jaar wil de politie de samenwerking met banken en het bedrijfsleven opschroeven. Daarnaast wordt er meer tijd en aandacht geschonken aan het verbeteren van de digitale vaardigheden van agenten. Tot slot gaat de politie meer preventieve maatregelen treffen om de aanwas van nieuwe, jonge daders tegen te gaan.

Bron: nos.nl, vpngids.nl

Bekijk alle vormen en begrippen

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.

Meer nieuws

Cybercrime nieuwsbrief 245 week 03-2023

Cybercrime verdrievoudigd sinds 2019 blijkt uit de misdaadcijfers van 2022, tweede kamer bezorgd over kunstmatige intelligentie en ChatGPT en hoe Rusland Oekraïne aanvalt via het Darkweb. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 245.

Lees meer »

Hoe Rusland Oekraïne aanvalt via het Darkweb

Jullie hebben allemaal verhalen gehoord over het Darkweb: echte huurmoordenaars, Red Rooms waar mensen vermoord worden voor een live publiek, online markten waar je granaten kunt kopen en chemische wapens. Veel van dit soort verhalen zijn een legende, maar wat je vandaag hoort is wel waar. Russische en Oekraïense hackers vechten nu in het donkerste deel van het internet. Voordat we deze ondergrondse oorlog bespreken, laten we eerst een paar dingen uitleggen.

Lees meer »

Tweede kamer bezorgd over kunstmatige intelligentie en ChatGPT

De Tweede Kamer is bezorgd over de huidige ontwikkelingen op het gebied van kunstmatige intelligentie en de manier waarop ChatGPT wordt ingezet. Er bestaat angst dat deze technologische hulpmiddelen de kwaliteit van het onderwijs negatief beïnvloeden. Bovendien wordt er getwijfeld over de ethische implicaties van het gebruik van deze technologie.

Lees meer »

Overzicht van slachtoffers cyberaanvallen week 02-2023

NortonLifeLock waarschuwt klanten voor hack wachtwoordmanager, Royal Mail slachtoffer van Lockbit ransomware, geen internationale post verstuurd en de rechter heeft besloten dat Nederland de verdachte cybercrimineel mag uitleveren aan de Verenigde Staten. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.

Lees meer »

Cybercrime nieuwsbrief 244 week 02-2023

Cybercriminelen beginnen ChatGPT te gebruiken, Criminelen op het darkweb beschouwen het "Internet of Things" als hun volgende grote hackdoelwit en nieuw in de nieuwsbrief de "Tip van de Week". Met elke week een tip om veiliger, bewuster en beter voorbereid te zijn als het misgaat bij het gebruik van digitale hulpmiddelen en internet. De vraag is niet of het ooit mis zal gaan, maar wanneer. Bereid u dus zo goed mogelijk voor. Met deze week 'WhatsApp beveiligen: zo houd je je berichten veilig en beschermd’. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 244.

Lees meer »