De impact van digitale criminaliteit wordt vaak nog onderschat

Gepubliceerd op 4 januari 2022 om 15:00

Mensen die de dupe zijn van online criminaliteit, voelen zich vaak in de kou staan. Ze zijn al het slachtoffer van oplichting en worden vaak ook door hun omgeving veroordeeld dat ze zich in de maling hebben laten nemen. De impact van deze vorm van criminaliteit wordt vaak nog onderschat.

Criminelen hebben hun werkterrein verlegd

Het aandeel cybercriminaliteit wordt met de dag groter. Maatschappelijke ontwikkelingen zoals de toenemende digitalisering van de samenleving, het feit dat mensen steeds vaker van thuis uit werken en we vaker online onze aankopen doen, heeft ervoor gezorgd dat criminelen hun werkterrein hebben verlegd. Traditionele vormen van criminaliteit zoals inbraak, straatroof, beroving en diefstal raken steeds verder op de achtergrond. In de plaats daarvan worden mensen steeds vaker online opgelicht.

Nieuwe cijfers laten dit goed zien. Tot en met november ontving de politie 13.000 aangiften van cybercrime. Dat is een toename van bijna 20 procent ten opzichte van 2020, toen er in heel 2020 bijna 11.000 aangiften binnenstroomden. Het aantal (online) fraudezaken neemt naar verwachting nog verder toe.

VIN fraude

Een bekende vorm van cybercriminaliteit is WhatsApp-fraude. Hoewel het aandeel van deze vriend-in-noodfraude of hulpvraag fraude het afgelopen jaar iets afnam, ontving de politie gemiddeld bijna honderd aangiften per dag. De totale schade als gevolg van WhatsApp-fraude in 2021, wordt door experts geschat op 13 miljoen euro.

Impact cybercrime wordt onderschat

De impact van cybercrime wordt te vaak onderschat. Slachtofferhulp Nederland benadrukt dat de gevolgen zowel financieel als emotioneel groot kunnen zijn. Sommige slachtoffers zijn tienduizenden euro’s lichter nadat ze door cybercriminelen zijn benaderd. Gedupeerden schamen zich vaak voor wat hen is overkomen en verliezen het vertrouwen in de medemens.

Uit schaamte en schuldgevoel melden lang niet alle slachtoffers van internetoplichting zich bij de politie. De cijfers van de politie zijn volgens Jolise Stol, cybercrime-expert bij Slachtofferhulp Nederland, waarschijnlijk slechts het topje van de ijsberg.

Slachtoffers van cybercrime worden volgens Stol vaak door hun omgeving veroordeeld als ze erover vertellen. Gedupeerden zijn zodoende twee keer het slachtoffer. “Mensen zeggen vaak: ‘Hoe kun je nou zo stom zijn? Je snapt toch dat zoiets niet pluis is?’ Je bent al opgelicht en veel geld kwijtgeraakt, en als je dan ook nog eens wordt veroordeeld door je omgeving, ben je nog een keer slachtoffer”, aldus Stol.

Pakkans klein

Wat het nog eens extra wrang maakt, is dat de pakkans van cybercriminelen laag is. Omdat cybercrime zich op grote schaal plaatsvindt en onderzoek veel tijd en energie kost, is het voor de politie nagenoeg onmogelijk om de daders te achterhalen.

De politie doet er weliswaar alles aan om het cybercriminelen zo lastig mogelijk te maken, maar het lijkt een druppel op een gloeiende plaat. De nadruk ligt momenteel op het verstoren van de werkwijze van internetcriminelen. In september vorig jaar startte de politie de campagne ‘Mijn scam, jouw probleem!’ om het aantal geldezels terug te dringen.

Aankomend jaar

Voor aankomend jaar wil de politie de samenwerking met banken en het bedrijfsleven opschroeven. Daarnaast wordt er meer tijd en aandacht geschonken aan het verbeteren van de digitale vaardigheden van agenten. Tot slot gaat de politie meer preventieve maatregelen treffen om de aanwas van nieuwe, jonge daders tegen te gaan.

Bron: nos.nl, vpngids.nl

Bekijk alle vormen en begrippen

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.

Meer nieuws

PSV-cybercrime Phishing Smishing Vishing overzicht week 44-2019

Phishing, Smishing is het vissen (hengelen) naar inloggegevens en persoonsgegevens van gebruikers. Dit gebeurt via (massaal verzonden) e-mails of SMS'jes, online handelsplaatsen of berichten op social media. Daarin wordt gevraagd in te loggen op een website die sprekend lijkt op die van bijvoorbeeld een bank of een nepsite. Als u inlogt, worden uw inloggegevens meteen doorgestuurd naar de fraudeur.

Lees meer »

Datalek overzicht week 44-2019

Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.

Lees meer »

In 17 min een wapen

Cybersecurity expert Eddy Willems vroeg zijn vrouw, die niet van computers houdt, eens op het Darkweb te gaan kijken. Zelfs criminelen zonder enige kennis van het betalen met bitcoins en computertechniek kunnen binnen 67 minuten een wapen op het darkweb kopen. Als je de 50 minuten die het kost om een leek uit te leggen hoe je met cryptocurrency kan betalen van deze tijd aftrekt, is zo’n transactie in 17 minuten gefikst.

Lees meer »

Minderjarige criminelen verdienden ton met ‘sextortion’

Sextortion is een samenvoeging van de Engelse woorden ‘sex’ en ‘extortion’, wat afpersing betekent. Sextortion is afpersing met een seksueel getinte foto of video van het slachtoffer. In dit onderzoek betrof het naaktfoto’s of -video’s van het slachtoffer. Maar bij sextortion kan het ook gaan om webcambeelden van iemand die zo worden gemonteerd dat het lijkt alsof het slachtoffer seks heeft met bijvoorbeeld een minderjarige. De afpersers willen vaak geld of juist nog meer pikante beelden.

Lees meer »

Chinese hackers meest actief in eerste helft 2019

Hackers in opdracht van de Chinese overheid zijn het meest actief op het wereldtoneel. Dit blijkt uit het meest recente OverWatch-rapport* van CrowdStrike® Inc. (NASDAQ: CRWD), leverancier van cloud-delivered endpoint protection. Kijkend naar alle data over cyberdreigingen, valt op dat de door China gesponsorde hackers zelfs even actief waren als de combinatie van hackers uit Rusland, Vietnam, Iran en Noord-Korea. De Chinese overheid heeft diverse industrieën als belangrijkste doelwit, zoals chemical, gaming, health care, hospitality, manufacturing, technology en telecom.

Lees meer »

Documenten advocatenkantoren VS versleuteld door ransomware

Belangrijke documenten van zo'n 125 Amerikaanse advocatenkantoren zijn halverwege oktober door ransomware versleuteld, wat invloed op lopende rechtszaken had. De advocatenkantoren maken gebruik van de software van TrialWorks. Het softwarebedrijf levert oplossingen waarmee advocatenkantoren hun documenten en zaken kunnen beheren. Hierbij worden documenten op servers van TrialWorks opgeslagen.

Lees meer »

Malware apps in Appstore

Hoewel er behoorlijk wat apps bestaan die je leven een stuk spannender en aangenamer maken, zijn er helaas ook applicaties die het tegenovergestelde lijken te doen. Apple‘s App Store treft maatregelen om deze dubieuze apps te weren, maar kan niet voorkomen dat het soms mis gaat. Zo liet de beveiligingsfirma Wandera afgelopen donderdag weten dat zeventien apps in de App Store geïnfecteerd zouden zijn met clicker trojan malware. De geïnfecteerde apps zouden gebruikt worden om advertentiefraude te plegen door veelvuldig verbinding te maken met advertentienetwerken of websites.

Lees meer »

Ransomware – MKB

Gijzelsoftware, waarmee bestanden worden 'gekidnapt' totdat het slachtoffer betaalt, is een groeiend probleem voor Nederlandse bedrijven. Dat signaleren beveiligingsonderzoekers, verzekeraars en branche-organisatie MKB-Nederland. 

Lees meer »

Georgië getroffen door massale cyberaanval

De aanval heeft vele gevolgen voor het dagelijks leven in het land. Het is nog niet bekend wie er achter de aanval zit. Vanwege de omvang wordt gespeculeerd dat het om een aanval gaat met staatssteun. Volgens beveiligingsonderzoekers zijn veel sites in Georgië slecht beveiligd. In veel gevallen werden website home pagina's vervangen door een beeld van de voormalige president Michail Saakasjvili, en de titel "Ik kom terug". Saakashvili was president van het land tussen 2004 en 2013. Toen hij daarna de Oekraïense nationaliteit kreeg, verloor hij zijn Georgische paspoort. Saakashvili woont tegenwoordig in Nederland. Hij kreeg een verblijfsvergunning, omdat hij een Nederlandse vrouw heeft. De BBC schrijft dat ook websites van rechtbanken doelwit waren van de aanval en dat kwaadwillenden het op persoonlijke informatie hadden gemunt. Daarbij is niet bekend hoeveel websites er nog steeds offline zijn en of de aanval daadwerkelijk informatie heeft buitgemaakt.

Lees meer »