De impact van digitale criminaliteit wordt vaak nog onderschat

Gepubliceerd op 4 januari 2022 om 15:00

Mensen die de dupe zijn van online criminaliteit, voelen zich vaak in de kou staan. Ze zijn al het slachtoffer van oplichting en worden vaak ook door hun omgeving veroordeeld dat ze zich in de maling hebben laten nemen. De impact van deze vorm van criminaliteit wordt vaak nog onderschat.

Criminelen hebben hun werkterrein verlegd

Het aandeel cybercriminaliteit wordt met de dag groter. Maatschappelijke ontwikkelingen zoals de toenemende digitalisering van de samenleving, het feit dat mensen steeds vaker van thuis uit werken en we vaker online onze aankopen doen, heeft ervoor gezorgd dat criminelen hun werkterrein hebben verlegd. Traditionele vormen van criminaliteit zoals inbraak, straatroof, beroving en diefstal raken steeds verder op de achtergrond. In de plaats daarvan worden mensen steeds vaker online opgelicht.

Nieuwe cijfers laten dit goed zien. Tot en met november ontving de politie 13.000 aangiften van cybercrime. Dat is een toename van bijna 20 procent ten opzichte van 2020, toen er in heel 2020 bijna 11.000 aangiften binnenstroomden. Het aantal (online) fraudezaken neemt naar verwachting nog verder toe.

VIN fraude

Een bekende vorm van cybercriminaliteit is WhatsApp-fraude. Hoewel het aandeel van deze vriend-in-noodfraude of hulpvraag fraude het afgelopen jaar iets afnam, ontving de politie gemiddeld bijna honderd aangiften per dag. De totale schade als gevolg van WhatsApp-fraude in 2021, wordt door experts geschat op 13 miljoen euro.

Impact cybercrime wordt onderschat

De impact van cybercrime wordt te vaak onderschat. Slachtofferhulp Nederland benadrukt dat de gevolgen zowel financieel als emotioneel groot kunnen zijn. Sommige slachtoffers zijn tienduizenden euro’s lichter nadat ze door cybercriminelen zijn benaderd. Gedupeerden schamen zich vaak voor wat hen is overkomen en verliezen het vertrouwen in de medemens.

Uit schaamte en schuldgevoel melden lang niet alle slachtoffers van internetoplichting zich bij de politie. De cijfers van de politie zijn volgens Jolise Stol, cybercrime-expert bij Slachtofferhulp Nederland, waarschijnlijk slechts het topje van de ijsberg.

Slachtoffers van cybercrime worden volgens Stol vaak door hun omgeving veroordeeld als ze erover vertellen. Gedupeerden zijn zodoende twee keer het slachtoffer. “Mensen zeggen vaak: ‘Hoe kun je nou zo stom zijn? Je snapt toch dat zoiets niet pluis is?’ Je bent al opgelicht en veel geld kwijtgeraakt, en als je dan ook nog eens wordt veroordeeld door je omgeving, ben je nog een keer slachtoffer”, aldus Stol.

Pakkans klein

Wat het nog eens extra wrang maakt, is dat de pakkans van cybercriminelen laag is. Omdat cybercrime zich op grote schaal plaatsvindt en onderzoek veel tijd en energie kost, is het voor de politie nagenoeg onmogelijk om de daders te achterhalen.

De politie doet er weliswaar alles aan om het cybercriminelen zo lastig mogelijk te maken, maar het lijkt een druppel op een gloeiende plaat. De nadruk ligt momenteel op het verstoren van de werkwijze van internetcriminelen. In september vorig jaar startte de politie de campagne ‘Mijn scam, jouw probleem!’ om het aantal geldezels terug te dringen.

Aankomend jaar

Voor aankomend jaar wil de politie de samenwerking met banken en het bedrijfsleven opschroeven. Daarnaast wordt er meer tijd en aandacht geschonken aan het verbeteren van de digitale vaardigheden van agenten. Tot slot gaat de politie meer preventieve maatregelen treffen om de aanwas van nieuwe, jonge daders tegen te gaan.

Bron: nos.nl, vpngids.nl

Bekijk alle vormen en begrippen

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.

Meer nieuws

Cybercrime nieuwsbrief 129 (week 43-2020)

"Afgelopen week gebeurde er weer veel op gebied van cybercrime. We zagen dat de GravityRat malware nu ook beschikbaar is voor aanvallen op Android en MacOS. In de Verenigde Staten werden zes Russische cybercriminelen aangeklaagd die onder meer de Haven in Rotterdam verlamde. QR codes nemen toe in populariteit, maar meer dan de helft herkent geen malafide QR code. Er werd een nieuw deepfake ecosysteem ontdekt die zich toespitste op DeepNude en afpersing. We zagen wat de verwachting wordt en wat zal veranderen op gebied van cybersecurity in 2021, want het dreigingslandschap is afgelopen jaar flink veranderd. Tenslotte startte afgelopen week het proces tegen 4 nederlanders die de cyberbunker in Duitsland runde en hierbij ook beschuldigd worden van medeplichtigheid aan 249.000 strafbare feiten. Dit alles en meer lees je in nieuwsbrief 129 die gisteren is verschenen"

Lees meer »

Fraudehelpdesk en Opgelicht?! meldingen week 43-2020

Het melden van digitale oplichting pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?! of Fraudehelpdesk dan weten want Samen bestrijden we cybercrime. Liever anoniem? Klik dan hier.

Lees meer »

Cybercrime dreigingslandschap is afgelopen jaar flink veranderd

Het agentschap voor cybersecurity in de Europese Unie, zegt dat het dreigingslandschap het afgelopen jaar flink is veranderd. Net als vorig jaar vormt malware nog altijd de grootste uitdaging voor cybersecurityexperts, maar door het coronavirus zitten ze aan hun limiet wat ze kunnen doen tegen hackers en cybercriminelen. Het agentschap pleit voor meer samenwerking tussen beleidsmakers en beveiligingsdeskundigen om een meer ‘volwassen’ cybersecuritybeleid te formuleren.

Lees meer »

Moeten ook MKB IT-dienstverleners er nu echt aan gaan geloven?

Pas recent werd duidelijk dat een rechter in 2018 een vonnis heeft gewezen waarin een IT-dienstverlener de kosten grotendeels moest vergoeden die het gevolg waren van schade door een ransomware infectie. In de dagen nadat het vonnis bekend werd ontstonden verschillende discussies op LinkedIn en sites als Security.nl. De meningen liepen sterk uiteen: voor sommigen was het een onbegrijpelijke uitspraak, anderen verzuchtten dat er nu eindelijk eens opgetreden werd. 

Lees meer »