December is traditiegetrouw de maand waarin we reflecteren en vooruitkijken. Het afgelopen jaar was een rollercoaster voor iedereen die zich bezighoudt met IT-beveiliging. 2021 gaat dan ook de boeken in als het jaar van de security wake-up call. Het jaar waarin hybride werken het nieuwe normaal is geworden en waarin de transformatie naar een cloud-first beleid versneld is ingevoerd. Onze nieuwe realiteit van hybride werken heeft een grote impact gehad op het beveiligingsbeleid van bedrijven.
Ransomware pandemie
Naast de allesbeheersende pandemie werd de wereld overspoeld door een tweede pandemie. Veel organisaties zijn het afgelopen jaar, ondanks de vele waarschuwingen en aanbevelingen om passende maatregelen te nemen, slachtoffer geworden van ransomware criminelen.
Ondanks het oprollen van EMOTET begin dit jaar zijn verschillende Nederlandse organisatie toch prooi geworden van een gijzelsoftware aanval. Uit een cybersecurityonderzoek halverwege het jaar bleek bovendien helaas dat de cyberweerbaarheid nog steeds niet op pijl is en dat Nederland onvoldoende is voorbereid op de huidige digitale dreigingen (CyberSecurityBeeld 2021 – 06/21).
Het Nederlandse Nationaal Cybersecurity Centrum publiceerde daarom om een aantal basis stappen die organisaties helpen zich weerbaar te maken tegen ransomware criminelen. Onderdeel van dit stappenplan is het maken van de juiste backups, het voorkomen van het binnenhalen van kwaadaardige software en het voorbereiden van interne processen voor wanneer de organisatie toch slachtoffer is geworden van een aanval.
Phishing meest gebruikte manier om toegang te verschaffen
Ook dit jaar was phishing de meest gebruikte manier om toegang te verschaffen tot doelwit organisaties. Iedereen ontvangt wel eens kwaadwillende email die je in de verleiding brengt om een onbekend pakketje te volgen of om je bankgegevens te verifiëren. Het TV-programma Zembla (7 oktober 2021) bestede een gehele aflevering aan ransomware en onderzocht 100 organisaties en hun emailsecuritymaatregelen. Helaas bleek ook hier, dat bij 43 van de 100 onderzochte bedrijven er minstens één van de drie veiligheidsstandaarden ontbrak, of onvoldoende was geconfigureerd.
Overheidsorganen en instanties dwingen maatregelen af
2021 gaat de boeken in als het jaar waarin verschillende overheidsorganen en instanties waarschuwen voor toenemende digitale dreigingen. Als reactie op die dreigingen proberen instanties maatregelen af te dwingen. In de EU werd er in 2021 veelvuldig gesproken over NIS-2 (Netwerk en Information Security) die organisaties op straffe van geldboetes in de toekomst gaat verplichten om te voldoen aan basis securitymaatregelen, inclusief een meldingsplicht bij incidenten.
Malafide mobiele tekstberichten
Naast e-mail als aanvalsmethode zagen we cybercriminelen dit jaar ook overstappen op malafide mobiele tekstberichten die mensen verleiden om een pakketje te volgen. Criminelen kunnen dankzij FluBot toegang tot je volledige telefoon krijgen en zo proberen geld te stelen door mee te kijken in je mobiel bankieren app.
Supply chain aanvallen
De gezondheidspandemie veroorzaakte ook in 2021 maatschappelijke ontwrichting. Dat heeft geresulteerd in het feit dat organisaties op een andere manier bedrijfsrisico’s zijn gaan analyseren. Wat voorheen vanzelfsprekend was kan vandaag bedrijfsprocessen serieus in de war schoppen. De nasleep van de Sunburst aanval (supply-chain attack via Solarwinds software) en de problemen met de door Managed Service providers gebruikte Kaseya software zijn voorbeelden van ketenaanvallen waarbij misbruik werd gemaakt werd van softwareleveranciers om kwaadaardige software onder een legitieme dekmantel binnen te brengen bij organisaties.
Naast de software supply-chain hebben hardware platformen dit jaar gemerkt dat ook zij onderhevig zijn aan de grillen van de wereldwijde pandemie en de ontstane chiptekorten. Het chiptekort heeft geresulteerd in beperkte beschikbaarheid van hardware en een additionele versnelling van cloud en SAAS applicatie-ado
Applicatie beveiliging
De versnelde cloud-adoptie, de Apache Log4j problemen van afgelopen maand en de SAAS-consumptiemodellen hebben additionele security beleidsvraagstukken opgeworpen. Zero Trust modellen die toegang tot applicaties reguleren, gebruikte software libraries monitoren op kwetsbaarheden, en cloud-omgevingen controleren hebben in 2021 een versnelde opmars gemaakt.
Bewustwording verder toegenomen
2021 heeft organisaties noodgedwongen bewust gemaakt dat ze hun cyberweerbaarheid op peil moeten houden en naar een hoger niveau moeten tillen om zichzelf te beschermen tegen aanvallen.
2021 was enkel een voorproefje van wat ons in 2022 te wachten staat.
Bron: cisco.com, emerce.nl
Bekijk alle vormen en begrippen 》
Actuele aanvallen overzicht per dag 》
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer nieuws over cybercrime
Luchthaven en ziekenhuizen in Tsjechië doelwit van cyberaanvallen
De luchthaven van Praag en een regionaal ziekenhuis in Tsjechië waren afgelopen weekend doelwit van cyberaanvallen. In beide gevallen wisten de partijen de aanvallen af te slaan.
Grenscontrole Schiphol is slecht beveiligd tegen cyberaanvallen
De grens controle systemen van luchthaven Schiphol zijn volgens de Algemene Rekenkamer slecht beveiligd tegen digitale aanvallen. Er wordt gebruikgemaakt van verouderde en kwetsbare software, en er wordt weinig rekening gehouden met rampscenario's.
Voorbereiden op digitale ontwrichting vraagt om coördinatie overheid
Op 9 september 2019 nam secretaris-generaal Siebe Riedstra van het ministerie van Justitie en Veiligheid het eerste exemplaar van het WRR-rapport ‘Voorbereiden op digitale ontwrichting’ in ontvangst. In dit rapport presenteert de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) zijn analyse en adviezen op hoe Nederland voor te bereiden op een eventuele digitale ontwrichting.
Microsoft: Cybercriminelen misbruiken massaal angst voor het coronavirus
In Nederland, maar ook de rest van de wereld, is thuiswerk intussen de norm geworden. “Snel telewerk uitrollen op grote schaal was voor veel bedrijven een uitdaging”, weet Ann Johnson, Corporate Vice President bij Microsofts Cybersecurity Solutions Group. “In de eerste dagen was beveiliging geen prioriteit, maar dat veranderde gelukkig snel.”
Politie enquête slachtoffers cybercrime
De politie Zeeland-West-Brabant doet onderzoek naar de bejegening van cybercrime-slachtoffers in het strafproces. En we vragen of slachtoffers van cybercrims (anoniem) de online enquête willen invullen.
Meer dan een kwart slachtoffer van cybercrime afgelopen jaar
Een meerderheid van de Nederlandse consumenten (55 procent) is bezorgder dan ooit over hun online privacy, zo blijkt uit het jaarlijkse 'Cyber Safety Insights Report' van 'NortonLifeLock'. De grootste zorgen onder consumenten is dat hun gevoelige, persoonlijke gegevens zonder toestemming worden doorverkocht aan derde partijen en gebruikt worden in besluitvormingsprocessen (41 procent).
Criminaliteit verschuift als de gelegenheid verschuift
De nieuwsmedia melden dat gedurende deze coronacrisis de criminaliteit in het algemeen afneemt, terwijl de cybercriminaliteit juist toeneemt. Hoe beïnvloedt de crisis de misdaad?
Filmpje: Tips voor thuis – veilig werken in tijden van corona
Vanwege de corona pandemie werkt Nederland massaal thuis en daarmee worden veel mensen genoodzaakt om hun werk digitaal te doen. Zoals we eerder al schreven, spelen cybercriminelen hier heel bewust op in. Aandacht voor veilig thuiswerken wordt daarom steeds belangrijker.In onderstaand filmpje verteld Jonathan (tevens schrijver op deze website) een aantal praktische tips met uitleg over hoe je thuis veilig kunt werken. De belangrijkste worden in de video behandeld, maar de rest van de tips en uitleg vind je hier.
Tips voor alle thuiswerkers
Cybercriminelen weten ook dat jij thuis werkt. Informatie over videoconferences, phishing mailtjes vanuit het RIVM of de WHO, mailtjes met malware erin, allerlei fake websites met zogenaamd informatie over vaccins.
"Samen beschermen we de ziekenhuizen"
Momenteel wordt er in de Nederlandse zorg intensief gewerkt om iedereen in de samenleving te helpen in deze bizarre tijden van de coronacrisis.
Samen tegen Corona Hackers
De hackers die de coronacrisis gebruiken om meer campagnes en aanvallen uit te voeren, hebben er een nieuwe tegenstander bij. Een groep van bijna 400 cybersecurityexperts wereldwijd zijn een organisatie begonnen om te vechten tegen hacks gerelateerd aan het nieuwe coronavirus Covid-19.
Microsoft waarschuwt voor zeroday aanval
De zeroday-aanval waar Microsoft gisteren voor waarschuwde was gericht tegen Windows 7-systemen, zo laat de softwaregigant vanavond weten. In de eerste waarschuwing werd gesteld dat er "beperkte gerichte" aanvallen waren waargenomen die misbruik van twee kwetsbaarheden in de Adobe Type Manager Library maakten waarvoor nog geen beveiligingsupdate beschikbaar is.