Group-IB, heeft op haar jaarlijkse evenement CyberCrimeCon een onderzoek gedeeld dat een overzicht geeft in wereldwijde cyberdreigingen. Deze 10e editie van het rapport, Hi-Tech Crime Trends 2021/2022, richt zich op de belangrijkste ontwikkelingen in cybercrime, gebaseerd op inzichten uit H2 2020 en H1 2021.
Het wereldwijde dreigingslandschap
Het rapport biedt een analyse van de toenemende complexiteit van het wereldwijde dreigingslandschap en vergelijkt de situatie van de onderzochte periode met de voorgaande (H2 2019 tot H1 2020).
Het rapport gaat ook dieper in op de almaar groeiende rol van samenwerking tussen criminele partijen. Deze trend is met name zichtbaar in partnerships tussen ransomware-groepen, initial access brokers (IAB) en het zogenaamde Ransomware-as-a-Service-model (RaaS).
Oplichters werken samen om efficiënter te frauderen én hun praktijken te automatiseren. Daartegenover staat dat misdaden zoals creditcardfraude, doorgaans het werk van individuen, voor het eerst in tijden minder voorkwam in de onderzochte periode.
De voorspellingen en aanbevelingen in Hi-Tech Crime Trends 2020-2021 zijn erop gericht schade en downtime voor bedrijven wereldwijd te voorkomen.
Trends
Een van de grootste trends in cybercriminaliteit is een sterke toename van het aantal verkooppogingen van toegang tot bedrijfsnetwerken. Dit type cybercrime heeft een relatief lage toegangsdrempel. Slecht risicobeheer bij bedrijven en makkelijk beschikbare tools zorgden dit jaar voor een recordstijging van het aantal IAB’s.
Een van de grootste aanjagers van deze groei is de sterke toename van het aantal ransomware-aanvallen. Dankzij IAB’s hoeven ransomware-groepen namelijk niet langer zelf in te breken in bedrijfsnetwerken.
Tot slot bleken cybercriminelen hun vangnet breder uit te gooien – diverse sectoren werden aangevallen.
Een bericht over het verkopen van toegang naar een server, met de technische genoemde specificaties
De belangrijkste ontwikkelingen in IAB’s:
- Wereldwijd groeide de markt voor netwerktoegang met 16%, van $6.189.388 tot $7.165.387.
- Het aantal aanbiedingen om toegang te verkopen verdriedubbelde bijna, van 362 tot 1.099.
- In Nederland werd toegang tot 14 bedrijfsnetwerken aangeboden, vergeleken met 2 in het voorgaande jaar
- Het hoogste gevraagde bedrag in Nederland was $5.000. De goedkoopste toegang tot een bedrijfsnetwerk werd aangeboden voor slechts $10.
- Group-IB detecteerde deze keer 262 IAB’s, vergeleken met 86 vorig jaar.
De vaakst getroffen sectoren:
- De maakindustrie (9% van alle bedrijven)
- Onderwijs (9%)
- Financiële dienstverlening (9%)
- Gezondheidszorg (7%)
- Retail (7%
- Het aantal sectoren dat door IAB’s werd aangevallen steeg van 20 naar 35
De meest getroffen landen:
- Het aantal landen waarin aanvallen plaatsvonden steeg van 42 naar 68.
- Wereldwijd zijn bedrijven in de VS de populairste doelwitten: 30% van alle getroffen bedrijven zijn daar gevestigd.
- In Europa boden IAB’s toegang aan tot 261 Europese bedrijven, een verdrievoudiging ten opzichte van het voorgaande jaar (76).
- In Europa werd toegang tot Franse bedrijfsnetwerken het vaakst aangeboden (20% van alle getroffen bedrijven in Europa), gevolgd door het Verenigd Koninkrijk (18%), Italië (13%), Spanje (10%), Duitsland (9%), en Nederland (5%).
Ransomware: populairder dan ooit
De samenwerking tussen IAB’s en ransomware-groepen als onderdeel van het RaaS-model leidde tot een waar ransomware-imperium. Daarbij werd volop gebruikgemaakt van Data Leak Sites (DLS) om extra druk op slachtoffers uit te voeren. Criminelen eisen losgeld door te dreigen bedrijfsgegevens te lekken. In de praktijk zag Group-IB dat zelfs ná het betalen van losgeld criminelen toch de bedrijfsgegevens lekten op een DLS omgeving.
De belangrijkste DLS-inzichten:
- Gegevens gerelateerd aan 2.371 bedrijven werden vrijgegeven op een DLS – een ongekende stijging van 935% vergeleken met 229 slachtoffers vorig jaar.
- Analisten van Group-IB identificeerden 21 nieuwe RaaS-programma’s, een stijging van 19%.
- Het aantal nieuwe DLS-bronnen meer dan verdubbelde, van 13 tot 28.
- Ransomware-groepen gaven in de eerste drie kwartalen van 2021 47% meer gegevens over aangevallen bedrijven vrij dan in heel 2020.
- In de praktijk geven zij maar zo’n 10% van deze data vrij, dus het werkelijke aantal slachtoffers van ransomware-aanvallen ligt waarschijnlijk tientallen malen hoger.
- Het aantal bedrijven dat losgeld betaalt wordt geschat op 30%.
De actiefste ransomware-groepen:
- 2021: Conti (361 gevallen ofwel 16,5% van alle getroffen bedrijven); Lockbit (251); Avaddon (164); REvil (155); en Pysa (118).
- De top 5 van 2020 was: Maze (259); Egregor (204); Conti (173); REvil (141); en Pysa (123).
De meest getroffen landen en sectoren:
- De meeste getroffen bedrijven in 2021 waren gevestigd in de Verenigde Staten (968), Canada (110) en Frankrijk (103).
- De vaakst getroffen sectoren waren de maakindustrie (9,6%), de vastgoedsector (9,5%) en de transportsector (8,2%).
- Noord-Amerika was de meest aangevallen regio (1.213).
- Europa volgde op plek twee (gegevens van 598 bedrijven werden gelekt).
- De meeste getroffen bedrijven bevonden zich in Frankrijk (103), het VK (92), Italië (76), Duitsland (72) en Spanje (42).
- Nederland eindigde op de 11e plek met 22 getroffen bedrijven.
Phishing en de scam-demie
Ook samenwerking tussen phishing- en scam-groepen is het afgelopen jaar erg populair geworden. Deelnemers van deze organisaties hebben als doel geld en persoons- en betalingsgegevens te stelen. Deze samenwerkingen hebben vele deelnemers, een strikte hiërarchie en complexe digitale infrastructuren. Zo maken deze groepen gebruik van Telegram-bots die alle deelnemers kant-en-klare scam- en phishingpagina’s aanleveren. Dit helpt om phishingcampagnes op te schalen en aan te passen voor banken, populaire e-maildiensten en andere organisaties.
De belangrijkste phishing- en scam-inzichten
- Er zijn meer dan 70 van deze samenwerkingen actief.
- Wereldwijd werd ten minste $10 miljoen buitgemaakt.
- Het gemiddelde gestolen bedrag was naar schatting $83.
De meest getroffen landen en sectoren:
- Phishing en scam affiliate programma’s waren aanvankelijk gericht op Rusland en andere GOS-landen maar zijn onlangs begonnen met een online migratie richting Europa, Amerika, Azië en het Midden-Oosten.
- Een perfect voorbeeld hiervan is de geautomatiseerde oplichtingsdienst Classiscam: een geautomatiseerde scam-as-a-service ontworpen om geld en betalingsgegevens te stelen.
- Group-IB is op de hoogte van ten minste 71 merken uit 36 landen die door leden van dit collectief worden geïmiteerd.
- Marktplaatsen (69,5%), bezorgdiensten (17,2%) en carpooling diensten (12,8%) worden het vaakst nagebootst.
Kaartfraude op zijn retour?
Bij kaartfraude wordt misbruik gemaakt van kaartdumps, de gegevens die zijn opgeslagen op de magneetstrip van een bankkaart, en tekstgegevens zoals bankkaartnummers, adressen en CVC’s. De markt voor kaartdumps kromp dit jaar, mede onder invloed van de sluiting van het beruchte handelsplatform, Joker’s Stash. De handel in tekstgegevens werd daarentegen populairder, doordat het aantal phishing-sites die bekende merken imiteren flink toenam tijdens de voortslepende coronacrisis.
De belangrijkste inzichten omtrent kaartfraude:
- De markt voor kaartdumps daalde met 26% gedaald, van $1,9 miljard tot $1,4 miljard.
- Het aantal aanbiedingen kromp met 17%, van 70 miljoen records tot 58 miljoen.
- De gemiddelde prijs van een dump daalde van $21,88 naar $13,84.
- De maximumprijs steeg van $500 naar $750.
- De verkoop van tekstgegevens steeg met 36%, van 28 miljoen records tot 38 miljoen.
- De gemiddelde prijs voor tekstgegevens steeg van $12,78 tot $15,2
- De maximumprijs steeg met een factor 7, van $150 tot $1.000.
Europese inzichten:
- De Europese markt voor kaartfraude daalde met 46%, van $219,1 miljoen tot $118,6 miljoen.
- Het aantal verhandelde Europese betaalkaarten daalde van 7.605.022 tot 5.911.921.
- De gemiddelde prijs van tekstgegevens steeg van $15,16 naar $18,94.
- De prijs van een kaartdump daalde drastisch, van $77,29 naar $27,22.
Over dit onderzoek
Cijfers zijn onder meer gebaseerd op exclusieve data van het Threat Intelligence & Attribution-systeem van Group-IB, waarmee zelfs verwijderde informatie van criminele forums kan worden opgehaald. Daarnaast waren analisten dankzij het Threat Intelligence & Attribution-systeem van Group-IB in staat om te traceren hoe ransomware-groepen zich hebben geëvolueerd. Het Group-IB team analyseerde op basis van deze inzichten ransomware-programma’s en DLS-websites, alsook de meest agressieve vormen van ransomware.
De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Bron: group-ib.com
Bekijk alle vormen en begrippen 》
Actuele aanvallen overzicht per dag 》
Meer rapporten bekijken of downloaden 》
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer nieuws over cybercrime
Minister: Hoger onderwijs is zich bewust van dreiging van cyberaanvallen
Universiteiten en hogescholen zijn zich terdege bewust van de dreigingen van cyberaanvallen. Het is echter wel noodzaak om de komende jaren de veiligheid van scholen te verhogen. Onderwijsinstanties hebben hun handen hier vol aan. Het kabinet volgt deze ontwikkelingen op de voet.
Mega-cyberoefening: "De snelheid en onzekerheid maakten het extra lastig"
Een cyberaanval kan Nederland platleggen. Daarom organiseerden de NCSC en de NCTV dit voorjaar de grootste cyberoefening ooit. Wat zijn de belangrijkste lessons learned? Samen met een deelnemer en de NCSC blikken we terug.
Onderwijsinstelling ROC Mondriaan in Den Haag slachtoffer van grote cyberaanval
De Haagse onderwijsinstelling ROC Mondriaan is afgelopen weekend gehackt. Alle computers liggen plat, waardoor medewerkers en studenten niet bij hun bestanden kunnen. De school zet alles op alles om het systeem voor volgende week maandag weer aan de praat te krijgen.
Wifi: Het juiste evenwicht tussen comfort en veiligheid
In het artikel "Criminelen spelen handig in op de behoefte om overal maar online te zijn" konden we lezen dat 88 procent van de Nederlanders op de hoogte is van de risico’s die zijn verbonden aan een openbare wifi-hotspot. Maar desondanks past slechts 41,2 procent van de hotspot-gebruikers zijn of haar surfgedrag er altijd op aan, bijvoorbeeld door uitsluitend websites te bezoeken waar niet hoeft te worden ingelogd.
"Cyberterreur is terrorisme"
Het aantal ransomware-aanvallen steeg vorig jaar wereldwijd met 715 procent, aldus Dave Maasland van cybersecuritybedrijf ESET Nederland. In Amerika heeft president Joe Bidden het hacken van bedrijven inmiddels op 1 lijn gezet met terrorisme en de Amerikaanse regering kiest keihard de aanval.
Human Factor-rapport: "Steganografie was opvallend succesvol"
Proofpoint presenteert zijn jaarlijkse 'Human Factor-rapport'. Hierin zijn de drie belangrijkste aspecten van gebruikersrisico’s (kwetsbaarheid, aanvallen en privileges) uitvoerig geanalyseerd. Daarnaast beschrijft het rapport hoe de gebeurtenissen van 2020 het huidige dreigingslandschap hebben veranderd. Human Factor 2021 is gebaseerd op data en inzichten uit een jaar van onderzoek en behandelt bedreigingen die zijn gedetecteerd, bestreden en opgelost in een van de grootste datasets op het gebied van cybersecurity.
Het Gelre ziekenhuis al drie weken lang aangevallen door cybercriminelen
Hackers hebben drie weken lang geprobeerd om in te breken op de ICT omgeving van Gelre ziekenhuizen. Ze slaagden er niet in om privacygevoelige gegevens of andere informatie buit te maken. Uit voorzorg hebben de zorginstellingen de beveiligingsmaatregelen opgeschroefd.
Recordhoogte aanvallen op thuiswerksystemen: serieuze bedreiging voor het MKB
Tussen januari 2020 en juni 2021 waren er wereldwijd meer dan 71 miljard aanvallen gericht op RDP-(remote desktop protocol) systemen. Dat blijkt uit het nieuwste ESET-onderzoek ‘RANSOMWARE: A look at the criminal art of malicious code, pressure, and manipulation’. De meeste detecties per dag werden gezien in de eerste helft van 2021. Omdat RDP-aanvallen plaatsvinden door middel van een ‘normale’ inlogpoging worden veel aanvallen niet gedetecteerd. Dit maakt het aannemelijk dat het daadwerkelijke probleem nog veel groter is. Dave Maasland, CEO van ESET Nederland, noemt de dreiging serieus en meent dat actie ondernemen de enige weg vooruit is.
Zeeland-West-Brabant: "Forse toename schadebedrag in juli ten opzichte van juni"
Uit cijfers die de politie in Zeeland-West-Brabant maandelijks bijhoudt, is gebleken dat er een forse toename is van het schadebedrag dat met cybercrime is buitgemaakt in juli 2021 ten opzichte van juni. Blijf alert op verdachte mails, telefoontjes of sms’jes, ook in de zomerperiode!
"Een burn-out is een groot probleem binnen incidentrespons-teams"
VMware heeft tijdens Black Hat USA 2021 zijn zevende, jaarlijkse Global Incident Response Threat Report gepresenteerd. Dit rapport analyseert hoe aanvallers de realiteit manipuleren en zo het moderne dreigingslandschap veranderen. Het rapport constateerde een drastische toename van destructieve aanvallen, waarbij aanvallers geavanceerde technieken gebruiken om meer gerichte, geavanceerde aanvallen uit te voeren die de digitale realiteit vervormen – via business communications compromise (BCC) of door manipulatie van tijd.
Een spoor van vernieling door het internationale bedrijfsleven
Gehackte olieleidingen, honderden getroffen bedrijven en miljoenen aan schade. Hackers trekken dankzij ransomware een spoor van vernieling door het internationale bedrijfsleven. En dat gaat er professioneel aan toe, kwam Nieuwsuur achter.
Vier keer zoveel supplychainaanvallen verwacht als in 2020
De European Union Agency For Cybersecurity (ENISA) waarschuwt voor fors meer zogeheten supplychainaanvallen in 2021. Dit type aanval raakt via één grote softwareleverancier alle aangesloten bedrijven, wat grote impact kan hebben. ENISA voorziet dat de hacks geavanceerder worden en geeft tips om dit type aanval tegen te gaan.