Fors meer ransomware aanvallen op Europese zorginstellingen

Gepubliceerd op 21 oktober 2021 om 07:00

Europese zorginstellingen zijn vaker het slachtoffer van ransomware-aanvallen. Sinds begin dit jaar hebben er 25 aanvallen met gijzelsoftware plaatsgevonden, waarbij 66 locaties zijn geraakt. Dat zijn er fors meer vorig jaar. In ons land zijn tot nu toe vier zorgorganisaties getroffen door ransomware.

Zorginstellingen Europa

Steeds meer zorginstellingen in Europa worden door hackers aangevallen met ransomware. Ransomware is software waarmee, als deze eenmaal geïnstalleerd is, cybercriminelen vrijwel ongemerkt kunnen binnendringen op het bedrijfsnetwerk. Eenmaal binnen proberen ze toegang te krijgen tot meerdere onderdelen van het systeem (privilege-escalatie) om vertrouwelijke en privacygevoelige informatie buit te maken. Systeembeheerders en andere medewerkers worden vaak buitengesloten, waardoor ze niet langer kunnen inloggen om hun werk te doen en geen toegang hebben tot bedrijfsdata.

Ransomware-aanvallen zijn aan een opmars bezig. In heel 2020 waren er in Europese zorgsector minder dan tien aanvallen. Dit jaar staat de teller al op 25. Daarbij moesten 66 zorglocaties hun werk tijdelijk stilleggen. Nederland werd toen ontzien door hackers. Dat is dit jaar niet langer het geval. Volgens Z-CERT zijn er tot nu toe vier zorgorganisaties die zijn aangevallen met gijzelsoftware.

“Het werkelijke aantal ligt vermoedelijk nog vele malen hoger”, zo stelt Z-CERT analist Jan Hanstede. Dat komt omdat niet iedere aanval gemeld wordt. Hanstede denkt wel te weten waarom. “We zien nog vaak genoeg dat instanties berichten daarover niet naar buiten brengen. Vermoedelijk uit reputatie-overwegingen of omdat de dienstverlening er niet onder heeft geleden”

Zorgketen

Naast rechtstreekse aanvallen op Europese zorginstellingen is er nog een manier waarop de zorgsector hinder ondervindt van hackers: ze voeren tevens ransomware-aanvallen uit op leveranciers. Een aanval op Software-as-a-Service of SaaS-leverancier, werkt door in de gehele keten. Doordat leveranciers in de problemen komen, geldt dat op zijn beurt ook voor de afnemers. Wellicht herinner je je nog de supply chain attack bij SolarWinds, waardoor hackers door een achterdeurtje toegang hadden tot de bedrijfsnetwerken van duizenden afnemers wereldwijd.

De cybersecurityspecialisten van Z-CERT houden diverse hackersgroepen nauwlettend in de gaten. “Ransomwaregroepen Hive en Vice Society zijn met name actief in de zorgsector. Deze ransomwaregroeperingen hebben de afgelopen maanden al diverse slachtoffers gemaakt”, zo weet Hanstede.

Het Computer Emergency Response Team van de zorgsector doet er alles aan om zorginstanties bewust te maken van de gevaren. Begin dit jaar publiceerde Z-CERT diverse tips en trucs om hackers buiten de deur te houden. Naast een sterk wachtwoord, multifactorauthenticatie en het regelmatig maken van back-ups, adviseerden beveiligingsdeskundigen tevens om application whitelisting en het least privilege principe van toe te passen.

Digitale voetstappen

Verder deelt Z-CERT via het ZorgDetectieNetwerk zogeheten Indicators of Compromise (digitale voetstappen) van hackers. Daarmee is het mogelijk om in een vroeg stadium cybercriminelen te detecteren, nog voordat ze schade kunnen aanrichten aan bedrijfssystemen en servers. Tevens krijgen deelnemers een seintje als er updates klaarstaan of kwetsbaarheden zijn aangetroffen in hard- en software die zorginstanties gebruiken. Tot slot staat er vanaf nu een teller op de hoofdpagina van de website van Z-CERT. Deze geeft aan hoeveel Europese en Nederlandse zorginstellingen getroffen zijn door een ransomware-aanval. Z-CERT hoopt dat de Nederlandse zorgsector hierdoor hun cybersecuritymaatregelen opschroeven om hackers buiten de deur te houden.

SilverFish

In maart waarschuwde Z-CERT nog voor SilverFish, ransomware die wereldwijd duizenden slachtoffers heeft gemaakt. Zeker tien zorglocaties in ons land zijn hierdoor getroffen. “De activiteiten van SilverFish zijn moeilijk te detecteren. Daarom is het belangrijk om te weten hoe de hackersgroep te werk gaat. Data en onderzoeken van andere securityorganisaties helpen ons om een zo goed mogelijk beeld te vormen van de gevaren en gevolgen van SilverFish voor de zorgsector”, aldus beveiligingsspecialist Stijn Derksen.

WhatsApp gehackt, dat overkomt mij niet

Cybercriminelen slaagden er afgelopen jaar in om de WhatsApp-accounts van verschillende politici over te nemen. Het gaat om de accounts van leden van de Eerste en Tweede Kamer, Hoge Colleges van Staat en ambtenaren van meerdere ministeries. De oplichters probeerden op deze manier geld te verdienen, maar er hadden ook vertrouwelijke gegevens buitgemaakt kunnen worden.

Lees meer »

Moet er eerst een ramp gebeuren bij de Rijksoverheid?

Bij elf van de achttien onderzochte overheidsorganisaties is de informatiebeveiliging niet op orde. Over de gehele linie is de stand van informatiebeveiliging niet anders dan in 2019. Toch is er het afgelopen jaar vooruitgang geboekt en hebben organisatie waar de informatiebeveiliging niet op orde was daar werk van gemaakt. Dat heeft er echter niet toe geleid dat tekortkomingen en onvolkomenheden zijn opgelost.

Lees meer »

Datalekken UWV en SVB

Het Uitkeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) en de Sociale Verzekeringsbank (SVB) meldden ieder afgelopen jaar honderden datalekken bij de Autoriteit Persoonsgegevens. In de meeste gevallen ging het om post gerelateerde lekken. Beide instanties doen hun best om het aantal fouten terug te brengen.

Lees meer »

Android stalkerware in opmars

Het gebruik van mobiele stalkerware, software die stalkers stilletjes en zonder hun medeweten installeren op mobiele apparaten van slachtoffers, neemt volgens onderzoekers toe. In 2019 registreerde onderzoekers bijna vijf keer meer Android stalkerware-detecties dan in 2018, en in 2020 waren er 1,5 keer meer detecties dan in 2019. Naast de toename ontdekte het onderzoeksteam van ESET ook ernstige kwetsbaarheden in Android stalkerware-apps en hun monitoringservers. Deze kwetsbaarheden kunnen leiden tot ernstige gevolgen voor de gebruiker als ze worden uitgebuit. "Security: The Hidden Cost of Android Stalkerware" werd eergisteren op de RSA Conference gepresenteerd door onderzoeker Lukáš Štefanko.

Lees meer »

Overwacht hogere mobiele factuur?

KPN waarschuwt haar klanten voor FlutBot. Wie deze malware installeert, kan mogelijk een ‘hogere mobiele factuur’ verwachten. Dit komt omdat FluBot sms’jes verstuurt naar mensen in jouw contactlijst. “Hiermee krijgt de app het vermogen om vanuit het toestel kosten te maken via KPN of andere geïnstalleerde apps.”

Lees meer »