Fors meer ransomware aanvallen op Europese zorginstellingen

Gepubliceerd op 21 oktober 2021 om 07:00

Europese zorginstellingen zijn vaker het slachtoffer van ransomware-aanvallen. Sinds begin dit jaar hebben er 25 aanvallen met gijzelsoftware plaatsgevonden, waarbij 66 locaties zijn geraakt. Dat zijn er fors meer vorig jaar. In ons land zijn tot nu toe vier zorgorganisaties getroffen door ransomware.

Zorginstellingen Europa

Steeds meer zorginstellingen in Europa worden door hackers aangevallen met ransomware. Ransomware is software waarmee, als deze eenmaal geïnstalleerd is, cybercriminelen vrijwel ongemerkt kunnen binnendringen op het bedrijfsnetwerk. Eenmaal binnen proberen ze toegang te krijgen tot meerdere onderdelen van het systeem (privilege-escalatie) om vertrouwelijke en privacygevoelige informatie buit te maken. Systeembeheerders en andere medewerkers worden vaak buitengesloten, waardoor ze niet langer kunnen inloggen om hun werk te doen en geen toegang hebben tot bedrijfsdata.

Ransomware-aanvallen zijn aan een opmars bezig. In heel 2020 waren er in Europese zorgsector minder dan tien aanvallen. Dit jaar staat de teller al op 25. Daarbij moesten 66 zorglocaties hun werk tijdelijk stilleggen. Nederland werd toen ontzien door hackers. Dat is dit jaar niet langer het geval. Volgens Z-CERT zijn er tot nu toe vier zorgorganisaties die zijn aangevallen met gijzelsoftware.

“Het werkelijke aantal ligt vermoedelijk nog vele malen hoger”, zo stelt Z-CERT analist Jan Hanstede. Dat komt omdat niet iedere aanval gemeld wordt. Hanstede denkt wel te weten waarom. “We zien nog vaak genoeg dat instanties berichten daarover niet naar buiten brengen. Vermoedelijk uit reputatie-overwegingen of omdat de dienstverlening er niet onder heeft geleden”

Zorgketen

Naast rechtstreekse aanvallen op Europese zorginstellingen is er nog een manier waarop de zorgsector hinder ondervindt van hackers: ze voeren tevens ransomware-aanvallen uit op leveranciers. Een aanval op Software-as-a-Service of SaaS-leverancier, werkt door in de gehele keten. Doordat leveranciers in de problemen komen, geldt dat op zijn beurt ook voor de afnemers. Wellicht herinner je je nog de supply chain attack bij SolarWinds, waardoor hackers door een achterdeurtje toegang hadden tot de bedrijfsnetwerken van duizenden afnemers wereldwijd.

De cybersecurityspecialisten van Z-CERT houden diverse hackersgroepen nauwlettend in de gaten. “Ransomwaregroepen Hive en Vice Society zijn met name actief in de zorgsector. Deze ransomwaregroeperingen hebben de afgelopen maanden al diverse slachtoffers gemaakt”, zo weet Hanstede.

Het Computer Emergency Response Team van de zorgsector doet er alles aan om zorginstanties bewust te maken van de gevaren. Begin dit jaar publiceerde Z-CERT diverse tips en trucs om hackers buiten de deur te houden. Naast een sterk wachtwoord, multifactorauthenticatie en het regelmatig maken van back-ups, adviseerden beveiligingsdeskundigen tevens om application whitelisting en het least privilege principe van toe te passen.

Digitale voetstappen

Verder deelt Z-CERT via het ZorgDetectieNetwerk zogeheten Indicators of Compromise (digitale voetstappen) van hackers. Daarmee is het mogelijk om in een vroeg stadium cybercriminelen te detecteren, nog voordat ze schade kunnen aanrichten aan bedrijfssystemen en servers. Tevens krijgen deelnemers een seintje als er updates klaarstaan of kwetsbaarheden zijn aangetroffen in hard- en software die zorginstanties gebruiken. Tot slot staat er vanaf nu een teller op de hoofdpagina van de website van Z-CERT. Deze geeft aan hoeveel Europese en Nederlandse zorginstellingen getroffen zijn door een ransomware-aanval. Z-CERT hoopt dat de Nederlandse zorgsector hierdoor hun cybersecuritymaatregelen opschroeven om hackers buiten de deur te houden.

SilverFish

In maart waarschuwde Z-CERT nog voor SilverFish, ransomware die wereldwijd duizenden slachtoffers heeft gemaakt. Zeker tien zorglocaties in ons land zijn hierdoor getroffen. “De activiteiten van SilverFish zijn moeilijk te detecteren. Daarom is het belangrijk om te weten hoe de hackersgroep te werk gaat. Data en onderzoeken van andere securityorganisaties helpen ons om een zo goed mogelijk beeld te vormen van de gevaren en gevolgen van SilverFish voor de zorgsector”, aldus beveiligingsspecialist Stijn Derksen.

‘Cyberweerbaarheid vraagt om maatwerk’

Het is erg moeilijk om het gedrag van mensen te veranderen, zeker als het om de weerbaarheid tegen cybercriminaliteit gaat. Daarom ontwikkelen twee lectoren van de Hogeschool Saxion en de Haagse Hogeschool samen met gemeentes een aanpak die gericht is op specifieke doelgroepen. “We zijn ervan overtuigd dat dat effectiever is dan een one-size-fits-all-benadering.”

Lees meer »

"Overheid neemt nationale veiligheid onvoldoende serieus"

De overheid neemt onze nationale veiligheid onvoldoende serieus, stelt Inge Bryan. Ze is CEO van Fox-IT, de grootste ict-beveiliger van Nederland. 'Het is onbegrijpelijk dat het onderwerp alweer niet op de formatietafel ligt. Dat heeft ook met ego's te maken: als je het niet snapt, dan wil je er ook niet over praten.'

Lees meer »

Veel smartphones worden momenteel aangevallen

De laatste dagen maken veel Nederlanders melding van vreemde sms'jes. Er gaan twee varianten rond: de eerste variant gaat over 'gemiste oproepen en achtergelaten voicemailberichten', de tweede over 'pakketten die niet konden worden bezorgd'. De spelling van de sms'jes laat in beide gevallen vaak te wensen over, er wordt verwezen naar willekeurige, vage links én er staan vaak onlogische karakterreeksen in de tekst. Wat is dat precies? Wat zit erachter? En is er sprake van malware of oplichting?

Lees meer »

Overzicht cyberaanvallen week 34-2021

FBI deelt technische details over Hive-ransomware, Ragnarok ransomware cybercriminelen geven master decryptor key vrij en script van een ransomware bende toont precies de bestanden die ze zoeken. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.

Lees meer »