Fors meer ransomware aanvallen op Europese zorginstellingen

Gepubliceerd op 21 oktober 2021 om 07:00

Europese zorginstellingen zijn vaker het slachtoffer van ransomware-aanvallen. Sinds begin dit jaar hebben er 25 aanvallen met gijzelsoftware plaatsgevonden, waarbij 66 locaties zijn geraakt. Dat zijn er fors meer vorig jaar. In ons land zijn tot nu toe vier zorgorganisaties getroffen door ransomware.

Zorginstellingen Europa

Steeds meer zorginstellingen in Europa worden door hackers aangevallen met ransomware. Ransomware is software waarmee, als deze eenmaal geïnstalleerd is, cybercriminelen vrijwel ongemerkt kunnen binnendringen op het bedrijfsnetwerk. Eenmaal binnen proberen ze toegang te krijgen tot meerdere onderdelen van het systeem (privilege-escalatie) om vertrouwelijke en privacygevoelige informatie buit te maken. Systeembeheerders en andere medewerkers worden vaak buitengesloten, waardoor ze niet langer kunnen inloggen om hun werk te doen en geen toegang hebben tot bedrijfsdata.

Ransomware-aanvallen zijn aan een opmars bezig. In heel 2020 waren er in Europese zorgsector minder dan tien aanvallen. Dit jaar staat de teller al op 25. Daarbij moesten 66 zorglocaties hun werk tijdelijk stilleggen. Nederland werd toen ontzien door hackers. Dat is dit jaar niet langer het geval. Volgens Z-CERT zijn er tot nu toe vier zorgorganisaties die zijn aangevallen met gijzelsoftware.

“Het werkelijke aantal ligt vermoedelijk nog vele malen hoger”, zo stelt Z-CERT analist Jan Hanstede. Dat komt omdat niet iedere aanval gemeld wordt. Hanstede denkt wel te weten waarom. “We zien nog vaak genoeg dat instanties berichten daarover niet naar buiten brengen. Vermoedelijk uit reputatie-overwegingen of omdat de dienstverlening er niet onder heeft geleden”

Zorgketen

Naast rechtstreekse aanvallen op Europese zorginstellingen is er nog een manier waarop de zorgsector hinder ondervindt van hackers: ze voeren tevens ransomware-aanvallen uit op leveranciers. Een aanval op Software-as-a-Service of SaaS-leverancier, werkt door in de gehele keten. Doordat leveranciers in de problemen komen, geldt dat op zijn beurt ook voor de afnemers. Wellicht herinner je je nog de supply chain attack bij SolarWinds, waardoor hackers door een achterdeurtje toegang hadden tot de bedrijfsnetwerken van duizenden afnemers wereldwijd.

De cybersecurityspecialisten van Z-CERT houden diverse hackersgroepen nauwlettend in de gaten. “Ransomwaregroepen Hive en Vice Society zijn met name actief in de zorgsector. Deze ransomwaregroeperingen hebben de afgelopen maanden al diverse slachtoffers gemaakt”, zo weet Hanstede.

Het Computer Emergency Response Team van de zorgsector doet er alles aan om zorginstanties bewust te maken van de gevaren. Begin dit jaar publiceerde Z-CERT diverse tips en trucs om hackers buiten de deur te houden. Naast een sterk wachtwoord, multifactorauthenticatie en het regelmatig maken van back-ups, adviseerden beveiligingsdeskundigen tevens om application whitelisting en het least privilege principe van toe te passen.

Digitale voetstappen

Verder deelt Z-CERT via het ZorgDetectieNetwerk zogeheten Indicators of Compromise (digitale voetstappen) van hackers. Daarmee is het mogelijk om in een vroeg stadium cybercriminelen te detecteren, nog voordat ze schade kunnen aanrichten aan bedrijfssystemen en servers. Tevens krijgen deelnemers een seintje als er updates klaarstaan of kwetsbaarheden zijn aangetroffen in hard- en software die zorginstanties gebruiken. Tot slot staat er vanaf nu een teller op de hoofdpagina van de website van Z-CERT. Deze geeft aan hoeveel Europese en Nederlandse zorginstellingen getroffen zijn door een ransomware-aanval. Z-CERT hoopt dat de Nederlandse zorgsector hierdoor hun cybersecuritymaatregelen opschroeven om hackers buiten de deur te houden.

SilverFish

In maart waarschuwde Z-CERT nog voor SilverFish, ransomware die wereldwijd duizenden slachtoffers heeft gemaakt. Zeker tien zorglocaties in ons land zijn hierdoor getroffen. “De activiteiten van SilverFish zijn moeilijk te detecteren. Daarom is het belangrijk om te weten hoe de hackersgroep te werk gaat. Data en onderzoeken van andere securityorganisaties helpen ons om een zo goed mogelijk beeld te vormen van de gevaren en gevolgen van SilverFish voor de zorgsector”, aldus beveiligingsspecialist Stijn Derksen.

Digiweerbaar met de Cyber Sessies: Aflevering 4 'Het is niet de vraag óf, maar wanneer cyberaanvallen plaatsvinden'

Cyberaanvallen kosten de economie ruim €10 miljard per jaar en dit bedrag zal alleen maar stijgen naarmate meer en meer bedrijven dagelijks slachtoffer van online criminelen worden. In deze vierde aflevering wordt onze digitale veiligheid door de ogen van de politiek besproken. Presentator Remy Gieling spreekt met drie kopstukken uit de wereld van online veiligheid; Queeny Rajkowski (Kamerlid VVD), Inge Bryan (directeur FOX-IT) en Harm Teunis (tech-verslaggever RTL Z). 

Lees meer »

‘De oorlog in Oekraïne laat zien dat cyberspace een volwaardig oorlogsdomein is geworden’

De oorlog in Oekraïne bewijst dat oorlogsvoering verandert. De digitale ruimte wordt steeds belangrijker: als vehikel voor beïnvloedingsstrategieën en als strijdtoneel van cyberaanvallen. Die ontwikkeling vraagt volgens brigadegeneraal en hoogleraar cyber warfare Paul Ducheine om nieuwe manieren van aanvallen en verdedigen. ‘De oorlog in Oekraïne laat zien dat cyberspace een volwaardig oorlogsdomein is geworden.’

Lees meer »

Spoofcalls en robocalls vaak gebruikte ingrediënten bij cybercriminelen

Cybercrime komt steeds vaker voor. In plaats van ouderwets een bank te overvallen, hebben criminelen tegenwoordig allerlei manieren om online je geld af te troggelen. Je kent phishing en WhatsApp-fraude waarschijnlijk al. Maar je moet tegenwoordig ook goed opletten wie jou precies belt. Is het echt de Belastingdienst of jouw telecomprovider? Of probeert iemand je via de telefoon op te lichten? In dit artikel leggen we je uit wat 'spoofcalls' en 'robocalls' zijn, waarom ze veel schade kunnen opleveren en hoe je je er tegen kunt wapenen.

Lees meer »

Cybercriminelen misbruiken slimme apparaten in cyberoorlog

DDoS-aanvallen, waarbij hackers websites uit de lucht halen, zijn een belangrijk Russisch wapen in de oorlog tegen Oekraïne. Deze aanvallen verlopen vaak via een verzameling van honderdduizenden tot miljoenen kwetsbare slimme apparaten die met het internet verbonden zijn, zoals beveiligingscamera’s, slimme deurbellen en netwerk harde schijven. En ook die van jou kunnen misbruikt worden voor dat soort doeleinden. “Dit zou genoeg moeten zijn voor consumenten om zich af te vragen: ‘wat kan ik doen?’ Dit moet je namelijk niet willen”, zegt Dave Maasland, CEO van cyberbeveiligingsbedrijf ESET-Nederland.

Lees meer »