Het is goed dat het kabinet geld uittrekt om meer ‘blauw op straat’ in te zetten. Investeren in ICT en digitalisering is echter minstens net zo belangrijk. Als de coronapandemie iets heeft laten zien, is het dat cybercriminelen in staat zijn om zich snel aan te passen en over te schakelen op nieuwe vormen van digitale criminaliteit.
De chefs betoogden dat het goed s dat het kabinet de afgelopen periode structureel hebben geïnvesteerd in de aanpak van ondermijnende criminaliteit. Dat was een ‘noodzakelijke en belangrijke stap’.
Voor vergroten van veiligheid is meer nodig
Voor het vergroten van onze veiligheid is volgens hen echter meer nodig. “Nederland verdient een politie die aanwezig is in de wijken, maar ook aanwezig is online”, zo zei Van Leeuwen in het programma Buitenhof. Volgens Sitalising is dat hard nodig, omdat cybercriminaliteit het afgelopen anderhalf jaar met veertig tot vijftig procent toegenomen.
Nederland verdient een politie die in elke buurt de kleine en grote boeven weet te vinden, zo zegt Van Essen. Hij zegt dat criminaliteit razendsnel verandert. Als voorbeelden noemt hij de recente ransomware-aanvallen op RTL Nieuws, Universiteit Maastricht, de Hogeschool en Universiteit van Amsterdam (HvA en UvA) en ROC Mondriaan. “Het is verleidelijk om extra geld vooral uit te geven aan meer blauw op straat, maar investeren in ICT en digitalisering is minstens zo belangrijk”, zo zei de korpschef.
Van Essen benadrukte in Buitenhof verder dat de politieke partijen die momenteel onderhandelen over een nieuw kabinet oog hebben voor voldoende en vaste investeringen in de aanpak van cybercrime. “Daar heeft de samenleving recht op. Dit betekent dat naast geld voor de aanpak van ondermijning er juist ook financiële middelen moeten komen voor de aanwezigheid van de politie in de wijk, voor cybercrime en digitalisering en voor het op orde brengen van onze ICT-systemen.”
Criminelen passen zich snel aan
De coronacrisis heeft volgens de korpschefs duidelijk laten zien dat cybercriminelen zich snel aanpassen aan nieuwe omstandigheden, en moeiteloos overschakelen op nieuwe vormen van digitale criminaliteit. De chefs doelen daarbij op de toename van WhatsApp-fraude, VIN-fraude en helpdeskfraude. “Daar moeten onze collega’s in de basisteams ook tegen kunnen optreden”, aldus Van Essen.
Volgens recente cijfers ontvangt de politie dagelijks gemiddeld honderd aangiften van WhatsApp-fraude Vriend-in-nood-fraude (VIN fraude). De financiële schade wordt geschat op 13 miljoen euro. Afgelopen jaar kwamen er ruim 2.100 meldingen binnen van helpdeskfraude. De schade daarbij ligt gemiddeld tussen de 500 en 3.000 euro per persoon.
Tot slot vroegen de drie politiechefs aandacht voor de aanpak van ondermijnende criminaliteit. Als voorbeeld noemden ze dat jongeren vaak op straat of op school worden aangesproken met de vraag of ze snel veel geld willen verdienen, bijvoorbeeld door op te treden als geldezel of katvanger. Een ander voorbeeld dat ze vaak in praktijk tegenkomen, zijn boeren die hun schuur verhuren aan criminelen om daar synthetische drugs te produceren.
“De verleiding is groot om toe te geven aan het snelle, grote geld. Dat geldt voor jongeren, maar ook voor ondernemers die het moeilijk hebben”, aldus de korpschefs. Volgens hen is het zaak om jongeren weerbaarder te maken voor cybercriminaliteit, hen goede opleidingsmogelijkheden te bieden en vooruitzicht te geven op een baan.
Meer geld investeren in bestrijding digitale criminaliteit
Het is niet de eerste keer dat de politie roept dat het kabinet meer geld investeert in de bestrijding van digitale criminaliteit. “Nederland is een van de meest gedigitaliseerde economieën ter wereld, maar de stappen die zijn gezet wat betreft cyberweerbaarheid zijn nog niet overal toereikend. En dat maakt ons land kwetsbaar”, zo zei programmadirecteur digitalisering en cybercrime Theo van der Plas eerder dit jaar.
Net als de Cyber Security Raad (CSR) adviseerde Van der Plas om fors meer te investeren in de uitbreiding van ICT-capaciteit en -kennis bij de politie. De CSR kwam in april met het voorstel om tussen nu en 2024 een bedrag van 833 miljoen euro te investeren om de cyberweerbaarheid van Nederland te vergroten. Dat bedrag zou boven op de huidige budgetten en investeringen moeten komen.
“Een duidelijke gezamenlijke nationale cyberweerbaarheidsstrategie, op basis van een gedegen risico inschatting, gemaakt door voorgenoemde diensten [MIVD, KMar, AIVD, NCSC, politie, OM, red.], ontbreekt. Departementen werken nog onvoldoende samen en cruciale dreigingsinformatie wordt om diverse redenen niet gedeeld. Er is nog geen proactieve aanpak om bedreigingen van digitale autonomie te anticiperen of tijdig af te weren”, aldus de CSR.
Bron: vpro.nl/buitenhof, politie.nl, vpngids.nl
Bekijk alle vormen en begrippen 》
Actuele aanvallen overzicht per dag 》
Tips of verdachte activiteiten gezien? Meld het hier.
Cybercrime gerelateerde berichten
Digiweerbaar met de Cyber Sessies: Aflevering 5 'Digitaal ben je zo veilig als de zwakste schakel'
Zelf kun je je bedrijf nog zo goed tegen cybercriminelen hebben beveiligd, maar wat als een belangrijke toeleverancier wordt gehackt? In deze aflevering van Cyber Sessies draait het om hoe om te gaan met aanvallen in de leveranciersketen. Presentator Remy Gieling spreekt hierover met drie kopstukken uit de wereld van digitale veiligheid; Frank Groenewegen (partner Cyber Risk Deloitte), Erno Doorenspleet (vice president CTO KPN Security) en Daan Keuper (security researcher Computest).
Costa Rica, eerste land dat de noodtoestand afroept als gevolg van een cyberaanval
Costa Rica roept noodtoestand uit na cyberaanval, het eerste land dat de noodtoestand afroept als gevolg van een cyberaanval.
Digiweerbaar met de Cyber Sessies: Aflevering 4 'Het is niet de vraag óf, maar wanneer cyberaanvallen plaatsvinden'
Cyberaanvallen kosten de economie ruim €10 miljard per jaar en dit bedrag zal alleen maar stijgen naarmate meer en meer bedrijven dagelijks slachtoffer van online criminelen worden. In deze vierde aflevering wordt onze digitale veiligheid door de ogen van de politiek besproken. Presentator Remy Gieling spreekt met drie kopstukken uit de wereld van online veiligheid; Queeny Rajkowski (Kamerlid VVD), Inge Bryan (directeur FOX-IT) en Harm Teunis (tech-verslaggever RTL Z).
OM: “Cybercrime neemt toe met bijna een derde ten opzichte van 2020 en drie keer meer dan in 2019”
Het aandeel cybercriminaliteit is afgelopen jaar fors toegenomen. In 2021 ontving de politie 14.000 meldingen van cybercrime. Dat is een derde meer in vergelijking met het jaar ervoor. Ook de impact van cybercriminaliteit steeg vorig jaar. Dat schrijft het Openbaar Ministerie (OM) in het jaarverslag.
Digiweerbaar met de Cyber Sessies: Aflevering 3 'Ethisch hackers? Dit kunnen we van ze leren'
Deze week spreekt presentator Remy Gieling met drie kopstukken uit de wereld van online veiligheid; Pim Takkenberg (directeur cyber security Northwave), Sanne Maasakkers (security specialist Nationaal Cyber Security Centrum) en Dave Maasland (CEO ESET Nederland). De drie deskundigen gaan in op het onderwerp 'digitale veiligheid door de ogen van de aanvaller.' Door te weten hoe een aanvaller werkt, kun je je als bedrijf en burger beter verdedigen. Er wordt ingegaan op vragen als: wat doet een ethisch hacker? Waarom zou je als bedrijf met ethisch hackers in zee gaan? En welke maatregelen kunnen bedrijven treffen om het hackers - en dus ook de ethisch hackers - moeilijk te maken?
Nieuwe 'Black Basta' cybercriminelen maken in korte tijd veel slachtoffers
Een nieuwe hackersgroep genaamd 'Black Basta' timmert hard aan de weg. In de tweede week van april maakte de groep zijn eerste slachtoffer. In de daarop volgende week vielen meerdere bedrijven ten prooi aan de ransomware-aanvallen van Black Basta.