"Het staat niet in verhouding tot de urgentie die uit de Miljoenennota en de troonrede naar voren komen"

Gepubliceerd op 24 september 2021 om 07:00

Nederland wordt steeds afhankelijker van het internet, maar is ook steeds vaker doelwit van hacks en andere cyberaanvallen. Die ondermijnen de rechtsstaat, schrijft het demissionaire kabinet in de Miljoenennota. Toch blijven noemenswaardige investeringen in de cyberveiligheid uit, tot grote frustratie van experts uit de cyberbeveiligingsbranche.

De aangekondigde investeringen zijn 'niet realistisch', zeggen de experts. "Het staat niet in verhouding tot de urgentie die uit de Miljoenennota en de troonrede naar voren komen."

De aanval met gijzelsoftware die de gemeente Hof van Twente platlegde, kostte de gemeente zeker 3,9 miljoen euro. "Dat was een hack bij 1 gemeente. Dat is al meer dan de 2,5 miljoen euro die het DTC erbij krijgt", zegt Dave Maasland van cyberbeveiliger ESET Nederland.

Digital Trust Centre (DTC)

Het Digital Trust Centre (DTC) is onderdeel van het ministerie van Economische Zaken en informeert 'niet-vitale' bedrijven proactief over het risico op een cyberaanval of beveiligingslekken in softwarepakketten.

"Deze en andere budgetten staan in schril contrast tot de kosten die gemaakt worden door individuele organisaties om de boel weer up en running te krijgen na een succesvolle cyberaanval", zegt Liesbeth Holterman, van brancheorganisatie Cyberveilig Nederland.

Nationaal Cyber Security Center (NCSC)

De spil in de bestrijding van cybercriminaliteit, het Nationaal Cyber Security Center (NCSC) krijgt er maar 700.000 euro bij. Terwijl de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) ieder jaar in steeds heftigere bewoordingen waarschuwt voor de digitale dreigingen en het feit dat de digitale veiligheid onlosmakelijk verbonden is met de nationale veiligheid.

Het NCSC wordt onder andere geïnformeerd door de inlichtingendiensten over digitale dreigingen voor organisaties die worden aangemerkt als vitale infrastructuur, zoals bedrijven die water en elektriciteit leveren. "Maar dat het zenuwstelsel van de maatschappij wordt aangetast, zie je niet terug in de begrotingen", zegt Maasland van ESET Nederland. Hij noemt de budgetten teleurstellend.

Het NCSC mag zijn informatie nu alleen delen met organisaties die tot die vitale infrastructuur wordt gerekend of die speciaal zijn aangewezen door het ministerie. Dat worden er wel steeds meer. "Dus er komen extra taken bij. Maar die 7 ton is maar 3,5 FTE erbij omgerekend in ambtenarensalarissen", aldus Holterman van Cyberveilig Nederland.

Dat is schrijnend, zegt ze. Want: "Een gemiddelde multinational heeft meer specialisten aan het werk dan de overheid, als je kijkt naar de begroting van het DTC en het NCSC."

Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD)

Het is niet zo dat er helemaal geen geld naar cybersecurity gaat. De AIVD, de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst krijgt er structureel 15 miljoen euro extra per jaar bij - onder het kopje 'ondermijning'. Dat komt, zo schrijft het ministerie van Binnenlandse Zaken, doordat de aandacht voor digitale veiligheid meer "inspanningen vraagt van de AIVD."

Met dat bedrag worden noodzakelijke investeringen gedaan in "technologische innovatie om de slagkracht van de dienst te verbeteren". En er wordt meer onderzoek gedaan naar de versterking van cybercapaciteiten.

En ook het budget van de MIVD wordt verhoogd met 15 miljoen euro. Maar daar schiet de totale digitale weerbaarheid niet veel mee op, zegt Maasland van ESET Nederland.

"De AIVD focust zich meer op statelijke actoren die ons land bestoken. Zij kunnen informatie delen met het NCSC. Maar een investering in de AIVD is geen investering in het NCSC. Er moet meer regie komen. Die taak kan de AIVD niet op zich nemen, maar moet bij het NCSC liggen. Zij moeten die cyberbeweging leiden."

Politie

De politie krijgt komend jaar een bijzondere bijdrage van 14 miljoen euro. De politie moet namelijk "meer datagedreven kunnen werken". Dan kan de politie, schrijft het ministerie van Justitie, steviger criminaliteit "in het digitale domein" opsporen en bestrijden.

Dat is een directe investering in digitale opsporingscapaciteiten. "Maar ook dat verhoogt de cyberweerbaarheid niet", zegt Maasland. "Die preventiekant zit daar helemaal niet in."

Advies Cyber Security Raad

Er gaat dus wel geld naar cyberveiligheid, maar het komt niet in de buurt van de investering die de Cyber Security Raad aan het nieuwe kabinet adviseerde om de digitale veiligheid in Nederland structureel te vergroten. Het adviesorgaan kwam tot de rekensom van 833 miljoen euro. Dat bedrag zou nodig zijn bovenop wat er nu al naar cyberveiligheid gaat.

"Put your money where your mouth is. Er wordt met grote woorden gezegd dat we het moeten aanpakken. Maar je ziet het gewoon niet terug in de bestedingen voor de overheidsinstellingen die er een rol in gaan spelen", zegt Holterman.

Digitale weerbaarheid

Als er meer geld beschikbaar wordt gemaakt, moet het wat haar betreft breder ingezet worden. "Het volwassenheidsniveau moet over de volle breedte. Ja het moet naar het NCSC en de veiligheidsdiensten. Maar je moet ook meer doen aan kennisontwikkeling. Want leerlingen krijgen niets rondom digitale weerbaarheid op school."

Samenvatting Miljoenennota 2022
PDF – 593,4 KB 161 downloads
Miljoenennota 2022
PDF – 7,2 MB 182 downloads

Bron: rijksoverheid.nl, rtlz.nl, rtlnieuws.nl 

Tips of verdachte activiteiten gezien? Meld het hier.

Cybercrime gerelateerde berichten

FBI directeur "criminelen aangetrokken tot versleuteld communiceren"

Criminelen voelen zich aangetrokken tot versleutelde communicatie en apparaten omdat ze denken dat ze hierdoor zonder consequenties en te worden ontdekt hun misdrijven kunnen plegen, zo stelt FBI-directeur Christopher Wray. Wray sprak tijdens een conferentie van de FBI over cybersecurity. Tijdens dezelfde conferentie pleitte de Amerikaanse minister van Justitie William Barr voor een einde aan end-to-end-encryptie.

Lees meer »

CBS: Ruim miljoen Nederlanders slachtoffer van Cybercrime

In 2018 gaf 8,5 procent van de internetgebruikers van 12 jaar of ouder aan in de afgelopen twaalf maanden slachtoffer te zijn geweest van digitale criminaliteit. Dat komt neer op ruim 1,2 miljoen mensen. Vooral jongeren waren slachtoffer. Vermogensdelicten kwamen het vaakst voor. Dat meldt het CBS op basis van het vandaag verschenen onderzoek 'Digitale Veiligheid en Criminaliteit'.

Lees meer »

De bankovervallen van de toekomst zijn 'Digitaal'

Het moderne financiële systeem draait op computers en het internet. Deze technologieën stellen banken in staat om wereldwijd en met ongekende snelheid geld te verplaatsen, klanten te bedienen en leningen te verstrekken. Maar deze tech heeft ook de manier waarop cybercriminelen te werk gaan veranderd. In plaats van banken te overvallen met bivakmutsen en wapens, maken ze nu steeds meer gebruik van digitale tools om rekeningen te plunderen zonder dat ze gepakt worden. In 2018 rapporteerde bijvoorbeeld meer dan twee derde van de financiële instellingen een stijging in het aantal cyberaanvallen.

Lees meer »

België: Online wordt het gevaarlijker dan op straat door cybercrime: “We zitten met een collectief probleem”

Vier op de vijf Belgen (80%) die het voorbije jaar slachtoffer werden van hacking, oplichting of belaging op het internet, stapten niet naar de politie. “We zitten met een collectief probleem”, zegt korpschef Nico Paelinck, ook voorzitter van de Vaste Commissie voor de Lokale Politie. Hij pleit voor het opleiden van informatici binnen het korps en agenten die preventief naar scholen én bejaardentehuizen trekken. “Er komt een tsunami aan Cybercrime aan.”

Lees meer »