Verdachten twee weken in voorarrest terwijl onderzoek doorgaat

Gepubliceerd op 22 september 2021 om 17:51

Afgelopen week heeft de politie een 44-jarige man uit Kaatsheuvel en een 24-jarige vrouw uit Rosmalen aangehouden. Het duo wordt ervan verdacht honderden cryptotelefoons en abonnementen aan criminelen te hebben verkocht. Daarnaast vermoedt het Openbaar Ministerie (OM) dat het tweetal deelnam aan een criminele organisatie en dat ze betrokken waren bij het witwassen van geld dat uit criminele activiteiten is verkregen.

Cryptografische versleuteling

De verdachten verkochten smartphones met cryptografische versleuteling aan criminelen. Hierdoor konden ze anoniem communiceren met andere boeven. Wat deze telefoons verder zo bijzonder maakt, is dat camera’s, microfoons en de GPS-sensor zijn verwijderd. Berichten afluisteren en de locatie traceren is zodoende onmogelijk. Daarnaast beschikken deze toestellen over een zogeheten kill switch functionaliteit: door een pincode in te voeren worden alle berichten en data op de telefoon vernietigd. Voor criminelen zijn deze cryptografisch versleutelde telefoons het communicatiemiddel bij uitstek.

Het Openbaar Ministerie vermoedt dat een 44-jarige man uit Kaatsheuvel en 24-jarige vrouw uit Rosmalen in de tijd dat EncroChat actief was honderden van dit soort cryptotelefoons en abonnementen hebben verkocht aan criminelen. Verder verdenkt de officier van justitie het tweetal van deelname aan een criminele organisatie, witwassen van misdaadgelden en medeplichtigheid aan de misdrijven die hun klanten hebben gepleegd. “Daarmee hebben zij gekozen voor een rol als criminele dienstverlener”, aldus het OM.

De verdachten zijn afgelopen vrijdag aan de rechter-commissaris in Den Bosch voorgeleid. Hij bepaalde dat het duo twee weken in bewaring gesteld mag worden. Het onderzoek is in volle gang en het OM verwacht de komende tijd meerdere verdachten en getuigen te verhoren.

EncroChat

EncroChat was lange tijd de grootste aanbieder van versleutelde communicatie. In juli vorig jaar kondigden de politie en het OM aan dat ze erin geslaagd waren om tussen april en juni 2020 stiekem mee te luisteren met criminelen. Met behulp van hun Franse collega’s slaagde de politie erin om EncroChat te kraken. Zo waren de opsporingsinstanties in staat om meer dan twintig miljoen vertrouwelijke berichten te onderscheppen. "Het was alsof we bij de criminelen aan de vergadertafel zaten," zo vertelde Jannine van den Berg, politiechef van de Landelijke Eenheid, destijds.

In de daarop volgende weken arresteerde de politie 100 verdachten van zware delicten, ontmantelde ze 19 drugslaboratoria, haalde ze tientallen vuurwapens van straat en legde ze beslag op 8.000 kilo cocaïne, 1.200 kilo crystal meth en bijna 20 miljoen euro aan contant geld. Het afluisteren van de berichten zorgde voor een doorbraak in diverse zaken. Zo stuitte de politie onder meer op martelkamers in zeecontainers in Wouwse Plantage.

De politie verzamelde namen, foto’s en berichten van verdachten. Ook kwamen agenten meer te weten over de werkwijze van criminelen. Tevens wist de politie de hand te leggen op versleutelde databases en wachtwoorden, en de financiële administratie van EncroChat. Andy Kraag, hoofd van de Dienst Landelijke Recherche, noemde het onderscheppen van de berichten een “gamechanger voor de opsporing.”

Fake EncroChat

Uit een vertrouwelijk document van de Britse National Crime Agency, ingezien door diverse Nederlandse media, is gebleken dat de Nederlandse en Franse politie software hadden gebouwd die als twee druppels water op EncroChat leek. Deze software werd vervolgens via een EncroChat server verspreid en op 50.000 EncroChat-telefoons geïnstalleerd. Zodoende waren de politiediensten in staat om kopieën van de gegevens op de telefoons te maken en door te sturen naar een server in Frankrijk.

Of het bewijsmateriaal dat is verkregen door EncroChat-communicatie van criminelen af te luisteren rechtsgeldig is, wordt door sommige experts in twijfel getrokken. Het Openbaar Ministerie claimde dat Nederlandse rechters het ingezette opsporingsmiddel niet hoefden te toetsen, omdat het om ‘Franse interceptiesoftware’ ging en de verzamelde informatie met Nederland is gedeeld. Daarnaast zouden Franse rechters de rechtmatigheid van de software hebben getoetst. Tot slot zei het OM dat Nederland niet aan Frankrijk had gevraagd “om de bevoegdheid toe te passen waarbij live informatie werd verkregen”.

De Utrechtse strafrechtadvocaat Ruud van Boom is een van de experts die meent dat Nederlandse rechters wel degelijk bevoegd waren om de rechtmatigheid van de spionagesoftware (malware) te toetsen. De Nederlandse politie speelde bij de ontwikkeling en het inzetten van de software immers een grote rol. “De hack is niet uitgevoerd met een Franse interceptiesoftware, maar met Frans-Nederlandse software”, zo concludeert de strafrechtadvocaat na het lezen van de brief van het Britse National Crime Agency. Dat betekent dat Nederlandse rechters wel degelijk de rechtmatigheid van de interceptiesoftware mochten toetsen.

Bron: om.nl, vpngids.nl

EncroChat gerelateerde artikelen 》

Wat is encryptie 》

Tips of verdachte activiteiten gezien? Meld het hier.

Meer nieuws

Maatregelen tegen 'Spoofing' en 'Smishing'

Staatssecretaris Keijzer van Economische Zaken heeft maatregelen aangekondigd om telefoon spoofing en smishing tegen te gaan. Bij telefoon spoofing en smishing (sms-phishing) geven oplichters vaak een ander nummer door dan waarvandaan wordt gebeld of het bericht van afkomstig is. Slachtoffers kunnen daardoor denken dat het om een gesprek of bericht van de bank gaat.

Lees meer »

“Als een producent software heeft aangeboden die vervolgens niet voldoet aan de digitale veiligheidseisen, is hij mogelijk aansprakelijk op grond van wanprestatie”

Gebruikers kunnen de software-ontwikkelaar aansprakelijk stellen voor de schade die een hacker heeft toegebracht als blijkt dat de cybersecurity niet op orde is. Als het product niet voldoet aan de digitale veiligheidseisen, kan de fabrikant of verkoper van de software aangeklaagd worden op grond van wanprestatie. Er zijn echter wel de nodige juridische en economische barrières die het verhalen van de schade complex maken.

Lees meer »