"Overheid neemt nationale veiligheid onvoldoende serieus"

Gepubliceerd op 1 september 2021 om 15:00

De overheid neemt onze nationale veiligheid onvoldoende serieus, stelt Inge Bryan. Ze is CEO van Fox-IT, de grootste ict-beveiliger van Nederland. 'Het is onbegrijpelijk dat het onderwerp alweer niet op de formatietafel ligt. Dat heeft ook met ego's te maken: als je het niet snapt, dan wil je er ook niet over praten.'

Volgens Bryan heeft de overheid een taak om voor de veiligheid van het internet te zorgen. 'Het internet is van iedereen en het is onze gezamenlijke plicht om dat schoon en veilig te houden. Ik merk dat de overheid het internet heel lang als een soort privaat domein heeft beschouwd, en met name gefocust is geweest op de repressieve kant, dus op opsporing en inlichtingen.'

Hierdoor is een groot gapend gat ontstaan, zegt ze. 'Hoe gaan we preventief optreden en zorgen dat er een natuurlijke incentive is voor de internetgemeenschap om veiligheid te waarborgen? Dat is iets wat wij als sector zelf hebben georganiseerd. Een belangrijk aspect daarin is informatiedeling. Binnen onze sector delen wij alles over cybersecurity met elkaar, ongeacht concurrentie.'

Onmetelijke schade

Het Nederlandse orgaan waar die taak officieel belegd is, is het Nationaal Cyber Security Centrum. Bryan: 'Maar dat vervult die taak - het informatie delen en het waarschuwen als ergens een gat is - uitsluitend ten aanzien van het Rijk en de vitale infrastructuur.' Ze vindt dit een buitengewoon enge taakopvatting. 'De economische schade door cybercriminaliteit is onmetelijk groot en groeiende. Destijds is deze vastgesteld op 10 miljard per jaar, dat is niet minder geworden. Dit houdt in dat onze bedrijven verlies lijden en dat onze werkgelegenheid bedreigd wordt door cybercriminaliteit.'

Volgens de directeur is er geen onderscheid tussen economie en veiligheid, terwijl de overheid dat wel duidelijk maakt. 'Een bedreiging van onze werkgelegenheid is wel degelijk een bedreiging van de nationale veiligheid. Als je kijkt naar de overheidstaak ten aanzien van de digitale wereld is deze totaal gefragmenteerd. Dat wil niet zeggen dat ze niet samenwerken, maar ze zitten wel allemaal op hun eigen vierkante metertje.'

Cybersecurity-dashboard

Een cybersecurity-dashboard, vergelijkbaar met een coronadashboard, klinkt Bryan dan ook als muziek in de oren. 'Ik zou heel graag zien dat de overheid de informatie die zij aggregeert ook deelt met de bevolking op een dashboard. Hierop staan dan phishing-mails, het soort ransomware dat rondgaat en waar de dreigingen zijn. We zouden een weerbericht kunnen maken voor de digitale wereld, of een soort verkeersinformatie.'

Het lastige van de Nederlandse politiek in het algemeen, zeker met een recordaantal partijen in de Tweede Kamer, is dat mensen op de korte termijn punten willen scoren, stelt Bryan. 'De veiligheid van ons digitale domein is echt een zaak van de lange adem. Kort politiek gewin zit er niet in. Sterker nog: ik denk dat er een paar heel impopulaire beslissingen moeten worden genomen om veiligheid te brengen.'

Serieus probleem

De overheid neemt onze nationale veiligheid onvoldoende serieus, meent Bryan. 'Ik weet dat de individuele ambtenaren in de veiligheidsketen het allemaal buitengewoon serieus nemen. Maar zij worden te weinig gehoord: de AIVD roept al tien jaar dat er een serieus probleem is en het is nog nooit op de formatietafel terechtgekomen. Dit is onbegrijpelijk, omdat het de grootste bedreiging van de economie is op dit moment. Dat heeft ook met ego's te maken: als je het niet snapt, dan wil je er ook niet over praten.'

Aanhouding maker en verkoper van 'Phishing panel'

Onder leiding van de Haagse cybercrime officier van justitie heeft het cybercrimeteam van de politie eenheid Den Haag een 19-jarige man aangehouden die ervan verdacht wordt tientallen zogenoemde 'phishing panels' te hebben gemaakt en verkocht. Met de panels kunnen anderen (criminele organisaties) phishing websites opzetten. Het is voor zover bekend de eerste keer dat een bouwer van dergelijke panels in Nederland is aangehouden.

Lees meer »

De slagkracht van een botnetwerk

Als je aan cyberaanvallen denkt, stel je waarschijnlijk een hacker met een capuchon voor die in een donkere kamer zit en drukdoende op zijn toetsenbord aan het typen is. Echter dit is niet altijd de realiteit van de meeste cyberaanvallen. Vele cyberaanvallen zijn inmiddels geautomatiseerd met behulp van voorgeprogrammeerde bots. Deze bots kunnen veelvoorkomende cyberaanvallen sneller en op veel grotere schaal uitvoeren dan menselijke hackers en ze zijn bovendien ook moeilijker te detecteren zijn.

Lees meer »

"Aanvallen op werken op afstand nemen toe"

Cybersecurity onderzoekers hebben deze week het 'Threat Report over Q3 2020' uitgebracht. In dit rapport worden de belangrijkste statistieken van detectiesystemen samengevat en worden opmerkelijke voorbeelden van cyber security onderzoek uitgelicht. Het rapport en de bevindingen werden gepresenteerd tijdens het virtuele evenement 'ESET European Cyber Security Day - Towards a Secure Post-COVID Future'.

Lees meer »

Diverse WhatsApp-accounts van politici overgenomen

Criminelen zijn erin geslaagd om de WhatsApp-accounts van diverse ambtenaren die werkzaam zijn voor de gemeente Den Bosch over te nemen. Via het platform probeerden ze geld afhandig te maken van nietsvermoedende slachtoffers. Volgens de politie en het Openbaar Ministerie is burgemeesters, wethouders, raadsleden en mensen van veiligheidsregio’s uit andere delen van het land hetzelfde overkomen.

Lees meer »

"Ambtenaren gebruiken meer dan veertig applicaties voor videoconferencing"

De Algemene Rekenkamer onderzocht tussen juli en oktober 2020 welke communicatiemiddelen ambtenaren, ministers, staatssecretarissen en andere hooggeplaatste overheidsmedewerkers gebruiken nu ze noodgedwongen thuis zitten. Uit deze inventarisatie blijkt dat er geen uniforme afspraken zijn over de wijze waarop ze op een veilige en verantwoorde manier met elkaar kunnen communiceren. Dat brengt risico’s met zich op het gebied van informatiebeveiliging, privacy en adequate archivering van informatie.

Lees meer »