Op 26 juni vervalt het advies om zoveel mogelijk thuis te werken. Deze versoepeling van de coronamaatregelen brengt risico’s met zich mee voor de (digitale) beveiliging van organisaties. Cybersecurity experts adviseren leidinggevenden en IT-afdelingen om extra alert te zijn op enkele specifieke aanvalsmethoden.
Actuele ontwikkelingen
Het is een bekend gegeven dat cybercriminelen inspelen op actuele ontwikkelingen rondom het coronavirus. Sinds de uitbraak van de pandemie waarschuwde cybersecurity experts onder meer voor een golf aan corona-gerelateerde phishingmails en gerichte aanvallen op thuiswerkers. Experts verwachten dat er de komende maanden ook misbruik wordt gemaakt van de gefaseerde terugkeer naar kantoor. Zij schetsen een aantal risico’s:
- Veel IT-afdelingen hebben werknemers toestemming gegeven om thuis op hun eigen device te werken. IT heeft echter niet altijd zicht op deze apparaten (shadow-IT). Mogelijk zijn ze gehackt of besmet met malware en worden ze nu meegenomen naar kantoor, waar ze verbinding maken met het bedrijfsnetwerk.
- Thuis werd het securitybeleid waarschijnlijk minder streng gehandhaafd. Zo blijkt uit onderzoek van Mimecast dat 48 procent van de Nederlandse werknemers geen specifieke training voor veilig thuiswerken heeft gevolgd. Dit kan tot onveilig gedrag leiden dat werknemers vervolgens meenemen naar kantoor. Zij vergrendelen hun apparaat bijvoorbeeld niet als ze even weg zijn, laten vertrouwelijke informatie op hun bureau liggen of doen hun bureaukast niet op slot.
- Niet iedereen zal direct naar kantoor gaan. Er zijn dus minder mensen op de zaak, en mogelijk is ook de fysieke beveiliging nog niet op het oude niveau. Dit biedt onbevoegden de kans om toegang tot verboden ruimtes en netwerken te krijgen of data te stelen.
- Het advies om zoveel mogelijk thuis te werken is meer dan een jaar van kracht geweest. Sommige werknemers zijn in deze periode hun toegangspassen kwijtgeraakt of toegangscodes vergeten. Kwaadwillenden kunnen dit als smoes gebruiken om ongeautoriseerde toegang te krijgen tot het bedrijfspand.
- Er kan verwarring ontstaan: wie werkt er thuis en wie op kantoor? Ook gaan veel mensen op vakantie nu er door de versoepelingen weer meer mogelijk is. Dat zijn ideale omstandigheden voor impersonatie- of -phishingaanvallen. Bovendien kan het vooruitzicht op vrije tijd de alertheid van werknemers beïnvloeden, en direct na de vakantie wil de scherpte ook nog weleens ontbreken.
- De interne communicatie zal met name voor grote internationale bedrijven een uitdaging zijn. In een aantal landen wordt bijvoorbeeld al weer op kantoor gewerkt, terwijl dat in andere landen nog niet kan vanwege lokale maatregelen. Oplichters kunnen misbruik maken van eventuele onduidelijkheid hierover, bijvoorbeeld door uit naam van de hr-afdeling malafide e-mails te versturen.
- Mogelijk zijn sommige partners en leveranciers als gevolg van de coronacrisis failliet gegaan. Dit biedt een opening voor impersonatieaanvallen: oplichters kunnen zich voordoen als werknemer van zo’n bedrijf en bijvoorbeeld geld lospeuteren. Het wordt dan ook lastiger om te controleren of het verzoek legitiem is, aangezien het bedrijf de deuren heeft gesloten.
“De huidige situatie laat het gelukkig weer toe om naar kantoor te gaan”, zegt Sander Hofman, securityexpert bij Mimecast. “Het is begrijpelijk dat de focus in eerste instantie ligt op coronamaatregelen zoals social distancing en hygiëne. Tegelijkertijd moeten organisaties zich bewust zijn van de digitale risico’s. Met name in het begin is het geen ‘business as usual’. Cybercriminelen weten daar wel raad mee.”
Advies voor organisaties
Maak een plan voor de transitie fase
“Maak goede afspraken over de bezetting op kantoor, de taakverdeling en de communicatie, zowel intern als extern. Wat zijn de (nieuwe) procedures en wie communiceert daarover? Wie werkt er wanneer thuis? Wie heeft er vrij en zal dus geen e-mails versturen? Als dit voor iedereen duidelijk is, wordt het voor oplichters lastiger om zich voor te doen als een collega. Dergelijke afspraken zijn extra belangrijk in de vakantieperiode.”
Neem het security beleid onder de loep
“De terugkeer naar kantoor is een uitstekend moment om scherp te kijken naar de security. Welke gebruikers en apparaten krijgen toegang tot welke bedrijfssystemen? Hoe voorkomen we dat een thuis besmet of gehackt apparaat verbinding maakt met het kantoornetwerk? Evalueer ook het thuiswerken. Zijn werknemers thuis bijvoorbeeld nog doelwit geweest van phishingaanvallen? En hoe gingen ze daarmee om?”
Organiseer een opfriscursus veilig online gedrag
“Eén security training draagt doorgaans niet bij aan gedragsverandering. Maar in dit geval is een eenmalige ‘opfriscursus’ absoluut zinvol. Wat zijn de meest voorkomende aanvalsmethoden en hoe kunnen werknemers ze herkennen? Hoe maak je veilig gebruik van e-mail en samenwerkingstools zoals Microsoft Teams? Met zo’n cursus geeft de organisatie een duidelijk signaal af: in het nieuwe hybride tijdperk is veilig gedrag prioriteit.”
Bron: mimecast.com, emerce.nl
Meer info over cybercrime
Tips of verdachte activiteiten gezien? Meld het hier.
Cybercrime gerelateerde berichten
NAVO waarschuwt na cyberaanvallen op ziekenhuizen en onderzoekers
De NAVO veroordeelt cyberaanvallen en -activiteiten tegen instellingen als ziekenhuizen, gezondheidsdiensten en onderzoeksinstituten die een cruciale rol spelen bij het bezweren van de coronapandemie. De militaire alliantie is vastberaden alle middelen in te zetten om zich te verdedigen en aanvallers af te schrikken, staat in een verklaring van de Noord-Atlantische Raad, het politieke bestuursorgaan van de NAVO.
Politie "Cybercrime wordt steeds geraffineerder"
De toename van het aantal digitale delicten heeft ertoe geleid dat de politie hier de laatste jaren meer aandacht aan is gaan besteden. Speciale teams zijn ingericht en er is inmiddels veel ervaring opgedaan. Wat zijn de meest voorkomende zaken en waar lopen de cybercrime-bestrijders nog tegen grenzen aan?
Land- en tuinbouwwinkels AVEVE slachtoffer van cyberaanval
In Belgie is AVEVE het slachtoffer geworden van een grote cyberaanval. Met kwaadaardige software werd het netwerk van de land- en tuinbouwwinkels onder vuur genomen. Een klein aantal van de 250 winkels in ons land moet daarom tijdelijk de deuren sluiten omdat betalen met VISA of bancontact er niet mogelijk is. “De overgrote meerderheid van de winkels is wel gewoon open”, benadrukt woordvoerder Stéphanie Deleul.
"Iedereen was betrokken, maar niemand verantwoordelijk"
In zelden aangedurfde openheid deelt Lochem haar ervaringen met een indringer die vorig jaar maandenlang het computernetwerk onveilig maakte, en vooral de daaruit getrokken lering. Want, vindt Sebastiaan van ‘t Erve, de burgemeester van de Achterhoekse gemeente, aan beveiligingsbewustzijn bestaat bij bestuurders een gevaarlijk tekort. “Iedereen was betrokken, maar niemand verantwoordelijk.”
Cyberaanval op grafische processor
De chip op je grafische kaart verwerkt extreem snel heel veel informatie. Speel een moderne game, kijk een actiefilm en de reden voor die snelheid zal duidelijk zijn. De GPU of grafische processor maakt hierbij gebruik van honderden zo niet duizenden kernen (cores). Een kern is dan weer een locatie op een chip die zelfstandig code verwerkt.
Grootste daler zakkenrollerij, grootste stijger cybercrime
Door de corona pandemie lijken de misdaad cijfers te zijn gedaald. In de maand april registreerde de politie 56.000 misdrijven. Dit is het laagste geregistreerde aantal misdrijven van afgelopen acht jaar. In 2019 waren er gemiddeld zo'n 66.000 misdrijven per maand.