Veel gemeenten zijn niet voorbereid op aanvallen van cybercriminelen. Laat staan dat er draaiboeken klaarliggen waarin staat wat gedaan moet worden bij een hack. In sommige gevallen hebben gemeenten niet eens tweestapsverificatie ingesteld voor hun medewerkers, blijkt uit een rondgang van vakbladen AG Connect en Binnenlands Bestuur.
Naar aanleiding van incidenten in Hof van Twente en Lochem stelde journalist Sjoerd Hartholt samen met privacy-deskundige Brenno de Winter vragen over de voorbereiding van gemeenten op eventuele hacks. 'Hebben gemeenten draaiboeken klaarliggen? Wordt er in gemeenteraad over gesproken en is er Rekenkameronderzoek gedaan? Veel gemeenten zijn er teleurstellend weinig mee bezig en van de 50 benaderde gemeenten antwoordden er slechts 27.'
Waarom?
Wat de gemeenten bezielt om de beveiliging zo te verwaarlozen vindt Hartholt lastig te zeggen. 'Veel gemeenten vinden dat ze er hard aan trekken en dat het allemaal niet zo slecht gaat. Maar ondertussen hebben ze simpele dingen niet op orde of schuiven ze eenvoudig onderzoek voor zich uit. Gemeenten zijn bang dat aanvallen van buitenaf van ethisch hackers veel reuring en vaak een kritisch rapport opleveren; Rekenkameronderzoeken zijn vaak vernietigend.'
Na het recente incident in Hof van Twente mag je hopen dat er een gevoel van urgentie is, zegt Hartholt. Toch houden veel gemeenten zich nog angstvallig stil. 'Concrete antwoorden blijven vaak uit. Bij andere vragen was het antwoord: 'we kunnen dat niet zeggen, want het is mogelijk gevoelige informatie', terwijl dat helemaal niet zo was. Het viel ook op dat gemeenten vaak niet goed kunnen uitleggen wat ze precies doen - ook een teken aan de wand.'
Andere gemeenten zouden een voorbeeld kunnen nemen aan Den Haag, dat een jaarlijks hack-evenement organiseert met meer dan honderd hackers. 'Die krijgen compleet vrij spel en ze leggen elk jaar enorme gaten en risico's bloot. Dat is misschien niet fijn, maar daar heb je wel het meeste aan.' De kostenafweging is aan de gemeenten, maar in het geval van Hof van Twente is de investering een schijntje ten opzichte van de voorkomen schade.
Reactie
Volgens de Vereniging Nederlandse Gemeenten spelen de problemen niet alleen bij gemeenten, maar maatschappijbreed. Daarom moet je gemeenten er niet meteen op afrekenen als je makkelijk binnenkomt als hacker. Die reactie komt voor Hartholt niet onverwacht. 'Maar volgens mij moet je juist als overheid vooroplopen. Het is goed dat de VNG via een speciaal loket speciale zaken aanbiedt om het beter te doen, maar gemeenten moeten daar zelf ook stappen in zetten.'
Remco Groet is van de informatiebeveiligingsdienst voor gemeenten, onderdeel van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Hij is niet enthousiast over de conclusies. 'We herkennen de voorbeelden uit het onderzoek wel, maar het is wel erg selectief. Er worden allerlei negatieve zaken belicht, maar informatiebeveiliging is veel meer dan dat.'
Groet protesteert met name tegen het beeld dat wordt geschetst van gemeenten. 'Het lijkt nu net alsof wij informatiebeveiliging als enige niet op orde hebben, terwijl dat net zo goed geldt voor de rest van de publieke en de private sector.'
Wel erkent hij dat de overheid een voorbeeldfunctie heeft en dat er nog veel werk te verzetten is.
Bron: bnr.nl
Meer info over Cybercrime
Tips of verdachte activiteiten gezien? Meld het hier.
Cybercrime gerelateerde berichten
Z-CERT: "Kleine zorginstellingen zijn over het algemeen kwetsbaarder dan grote zorginstellingen, zoals ziekenhuizen"
Je wapenen tegen cybercriminelen doe je het beste door samen te werken. Zorginstellingen, zoals ziekenhuizen en een groot deel van de GGZ, doen dat sinds 2017 in het samenwerkingsverband Z-CERT. Wat doet Z-CERT precies? En waar zien zij nog kansen voor verbetering? Een interview met de directeur Wim Hafkamp en security specialist Jan Hanstede.
Cybercrime hi-tech crime trends 2021/2022
Group-IB, heeft op haar jaarlijkse evenement CyberCrimeCon een onderzoek gedeeld dat een overzicht geeft in wereldwijde cyberdreigingen. Deze 10e editie van het rapport, Hi-Tech Crime Trends 2021/2022, richt zich op de belangrijkste ontwikkelingen in cybercrime, gebaseerd op inzichten uit H2 2020 en H1 2021.
Nederlandse digitale infrastructuur populair bij cybercriminelen
De Nationale Politie doet een dringend beroep op Nederlandse internet- en hostingproviders om bepaalde hosting-resellers die klant zijn, goed ‘tegen het licht te houden’. Het leeuwendeel zijn Russische wederverkopers.
Lange termijn visie ondermijning en cybercrime noodzakelijk
VNO-NCW en MKB Nederland wil dat het demissionaire kabinet met actieplannen komt om ondermijning en cybercriminaliteit tegen te gaan. Een ‘deltaplan’ moet ervoor zorgen dat de pakkans van hackers en cybercriminelen omhoog gaat. Daarvoor is het belangrijk dat de Autoriteit Persoonsgegevens meer geld en personeel tot zijn beschikking krijgt.
Evil Corp: “De jacht op 's werelds meest gezochte hackers”
Veel van de mensen op de lijst van meest gezochte cybercriminelen van de FBI zijn Russisch. Terwijl sommigen naar verluidt voor de overheid werken en een normaal salaris verdienen, worden anderen ervan beschuldigd een fortuin te verdienen met ransomware-aanvallen en online diefstal. Als ze Rusland zouden verlaten, zouden ze gearresteerd worden, maar thuis lijken ze vrij spel te krijgen.
Cybercriminelen slaan toe in Zeeland: ‘Taboe op aangifte doen moet weg’
De toename van cybercrime in de politieregio Zeeland-West-Brabant is schrikbarend. In 2020 werd bij de politie liefst 3.465 keer aangifte gedaan door Zeeuwen en West-Brabanders die via het internet werden opgelicht. De totale schade bedroeg 9,4 miljoen euro. ,,Cybercrime vertoont een explosieve groei, ook in Zeeland”, meldt de politie.