Afgelopen jaar zat cybercriminaliteit in de lift. Dat heeft ervoor gezorgd dat de politie meer verdachten van WhatsApp-fraude, identiteitsfraude en andere vormen van cybercrime heeft gearresteerd. Tegelijkertijd werden er minder verdachten veroordeeld voor online gerelateerde misdrijven.
Criminaliteitsbeeld
Het totaal aantal geregistreerde delicten bij de politie daalde afgelopen jaar nauwelijks. De coronapandemie en de getroffen maatregelen door het kabinet hebben echter wel invloed gehad op het criminaliteitsbeeld. Zo vreemd is dat niet: veel mensen moesten noodgedwongen thuis blijven of thuis werken. Bovendien moesten horecazaken en ‘niet-essentiële winkels’ hun deuren verplicht sluiten.
Dat heeft ervoor gezorgd dat traditionele vormen van criminaliteit flink zijn afgenomen. Het aantal woninginbraken daalde vorig jaar met 22 procent, winkeldiefstal met 14 procent en zakkenrollerij zelfs met 44 procent. Verder daalde het aantal meldingen van openlijke geweldpleging (minus 14 procent) en mishandelingen (minus 7 procent).
Tegelijkertijd, zo constateert het OM, is er een ‘opvallende groei’ zichtbaar bij online criminaliteit. Het aantal geregistreerde gevallen van fraude met online handel en identiteitsfraude steeg met meer dan 30 procent in één jaar. WhatsApp-fraude verviervoudigde het afgelopen jaar. Fenomenen als phishing en spoofing kostten de samenleving meer dan 40 miljoen euro. Ook andere vormen van cybercriminaliteit als hacken, DDoS-aanvallen en ransomware-aanvallen, stegen volgens het OM in een jaar tijd met 137 procent.
Fenomeen onderzoeken
Tevens stelt het OM vast dat het aantal fenomeen onderzoeken met maar liefst 95 procent groeide afgelopen jaar. Fenomeen onderzoeken zijn complexe onderzoeken die uitgevoerd worden door de cybercrimeteams van de politie en die gericht zijn op de bestrijding van cybercriminelen en een specifieke, geavanceerde technologische methode om online misdrijven te plegen. Denk aan de bestrijding van ransomware of helpdesk fraude. Het aantal onderzoeken naar cybercrime gerelateerde zaken verviervoudigde in 2019, in 2020 steeg het aantal onderzoeken met 41 procent.
Registraties
In totaal registreerde het OM afgelopen jaar 184.900 strafzaken. Ondanks dit hoge aantal daalde het aantal aanhoudingen vorig jaar met 9 procent. Dat komt volgens het OM enerzijds door de afname van traditionele delicten. Anderzijds komen er bij cybercrime doorgaans minder verdachten in beeld en maakt één verdachte vaak meerdere slachtoffers.
Het aantal nieuw ingeschreven verdachten van cyber delicten nam in een jaar toe van 390 naar 480, een toename van bijna een kwart (23 procent). Verder steeg het aantal verdachten van fraude met betaalproducten van 450 naar 680, een toename van 48 procent. Het aantal verdachten van fraude met online handel met 16 procent: van 285 naar 330. Ten slotte nam het aantal verdachten van identiteitsfraude toe met 20 procent (van 120 naar 140).
Rechtbank
In 2019 legde de rechter in vijftig gevallen een gevangenisstraf op aan cybercriminelen. Afgelopen jaar daalde dat aantal met de helft naar vijfentwintig. In bijna de helft van deze gevallen (44 procent) ging het om celstraffen van één jaar of korter. Acht keer bepaalde de rechtbank dat de verdachte twee tot vijf jaar de cel in moest voor zijn daden.
Toename aantal aangiftes cybercrime
Begin dit jaar zei het Openbaar Ministerie dat ze zich zorgen maakte over de toename van het aantal aangiftes van cybercrime. Uit eigen onderzoek bleek dat twee derde van de Nederlanders afgelopen jaar in aanraking is geweest met een of andere vorm van cybercriminaliteit.
Gerrit van den Burg, voorzitter van het College van procureurs-generaal, noemde cybercriminaliteit in maart ‘het delict van de toekomst’. “Het wordt steeds groter en is veelkoppig: van digitale babbeltrucs tot ingewikkelde ransomware en DDoS aanvallen.” ‘Een stevige maatschappelijk aanpak’ is volgens Van den Burg nodig om het tij te keren. Het vergroten van de weerbaarheid van burgers en intensivering van de opsporing en vervolging van cybercriminelen is daarbij noodzakelijk.
Cyber Security Raad
Begin april kwam de Cyber Security Raad (CSR) met het voorstel om tussen nu en 2024 833 miljoen euro te investeren in cybersecurity. Dat bedrag dient boven op de huidige investeringen te komen. “Nederland raakt dus mogelijk op achterstand wanneer er geen versnelling wordt ingezet door de komende regering”, aldus de Raad. De politie staat achter deze conclusie en pleitte onlangs voor een ‘forse financiële injectie’ van 300 miljoen euro om vorm te geven aan de ‘digitale transformatie’ bij de politie.
Bron: om.nl, vpngids.nl
Meer info over cybercrime lees je hier
Tips of verdachte activiteiten gezien? Meld het hier.
Cybercrime gerelateerde berichten
'Safe-Inet' is uitgeschakeld
Het Virtual Private Network (VPN) 'Safe-Inet' is uitgeschakeld. Dit gebeurde in een gezamenlijke actie van verschillende opsporingsdiensten. Topcriminelen van over de hele wereld gebruikten dit netwerk. De actie vond plaats onder leiding van het Duitse Hoofdkwartier van de politie te Reutlingen, in samenwerking met Europol en opsporingsdiensten van over de hele wereld.
“In een snel digitaliserende wereld moet je meebewegen. Digitaal is inmiddels het nieuwe normaal”
De politie gaat de komende jaren 600 miljoen euro investeren om het capaciteitsprobleem aan te pakken. Het gaat daarbij onder meer over het aanstellen van extra wijkagenten om de zichtbaarheid te vergroten. De helft van het bedrag wordt aangewend om te investeren in het verbeteren van de digitale vaardigheden van agenten en digitale bereikbaar van de politie.
Meer gepersonaliseerde aanvallen in 2021
Nu veel digitale initiatieven in een sneltreinvaart zijn gerealiseerd, zijn ook veel trends sneller dan verwacht ontwikkeld.
“Als een producent software heeft aangeboden die vervolgens niet voldoet aan de digitale veiligheidseisen, is hij mogelijk aansprakelijk op grond van wanprestatie”
Gebruikers kunnen de software-ontwikkelaar aansprakelijk stellen voor de schade die een hacker heeft toegebracht als blijkt dat de cybersecurity niet op orde is. Als het product niet voldoet aan de digitale veiligheidseisen, kan de fabrikant of verkoper van de software aangeklaagd worden op grond van wanprestatie. Er zijn echter wel de nodige juridische en economische barrières die het verhalen van de schade complex maken.
"Terug naar de kantoor jungle"
De pandemie heeft de manier waarop we leven en werken radicaal veranderd. Zakelijk was de weg van de veelal veilige boardroom en kantoortuin naar de metaforische keukentafel of zolder al ingezet. De realiteit heeft de discussie omtrent thuiswerken daarmee in sneltreinvaart beslecht, debat over afname van productiviteit en effectiviteit waren overgedragen aan vertrouwen uit noodzaak en brachten nieuwe uitdagingen aan het licht.
Cyberweerbericht: “Dat hoeft voor mij niet iedere avond na het 8-uurjournaal uitgezonden te worden”
Het CDA vindt het een goed idee als de overheid een ‘cyberweerbericht’ introduceert. Daarin worden burgers gewaarschuwd als er een grote phishing aanval in aantocht is, en wat ze daar aan kunnen doen. Het CDA zou graag willen dat minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid deze mogelijkheid serieus onderzoekt.