Criminelen verleggen hun werkterrein van de fysieke wereld naar de digitale wereld. Jaarlijks neemt het aandeel cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit met zo’n 25 procent toe. Om deze groei een halt toe te roepen, zijn extra investeringen nodig.
VIN Fraude
Een vorm van cybercriminaliteit dat sterk in de lift zit, is WhatsApp-fraude (VIN-fraude). Een oplichter doet zich dan voor als een bekende, bijvoorbeeld een vriend(in), kennis, familielid of collega. Met een smoesje probeert hij zijn slachtoffers te overtuigen om geld naar zijn rekening over te maken. Door nadruk te leggen op de urgentie en snelheid van zijn verzoek (FUD), probeert hij de druk op te voeren. Slachtoffers die hier in trappen en geld overmaken, zijn hun zuurverdiende centen kwijt.
Het aantal meldingen van WhatsApp-fraude bedroeg in het eerste kwartaal van afgelopen jaar naar ruim 25.000 gevallen. In de eerste drie maanden van dit jaar staat de teller al op 37.000. Dat is een toename van omgerekend 45 procent in een jaar tijd. Volgens de politie is dit voor een deel toe te schrijven aan het feit dat gedupeerden sinds vorig jaar april online aangifte kunnen doen van deze vriend-in-noodfraude. Daarvoor moest je naar het politiebureau om aangifte te doen.
Cybercrime
WhatsApp-fraude is niet de enige vorm van cybercriminaliteit die de politie afgelopen jaar heeft zien toenemen. In het eerste kwartaal van afgelopen jaar ontving de politie 2.000 aangiften van cybercrime, waaronder ransomware- en DDoS-aanvallen. In de eerste drie maanden van dit jaar verdubbelde dit aantal bijna naar 3.800 meldingen.
Niet alleen de lagere drempel om aangifte te doen van cybercrime ligt hier aan ten grondslag. De coronapandemie speelt hierin eveneens een rol. “Mensen zijn meer online en doen vaker online aankopen”, zegt Theo van der Plas tegenover de NOS.
De programmadirecteur Digitalisering en Cybercrime vindt dat extra investeringen noodzakelijk zijn om een vuist te vormen tegen cybercriminelen. “De voortdurende groei van cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit laten een absolute noodzaak zien voor extra investeringen in een digitaal vaardige politie.” Hij pleit dan ook voor een ‘forse financiële injectie’ van 300 miljoen euro. Dat geld is nodig om ‘vorm te geven aan de digitale transformatie bij de politie’.
Met dat geld wil Van der Plas de noodzakelijke kennis bijspijkeren bij basisteams, de data-infrastructuur aanpakken en investeren in innovatie om cybercriminelen beter op te sporen. Verder wil hij meer hoger opgeleiden aantrekken om ‘de cyberopsporing en digitalisering op niveau te krijgen en te houden’. “Daarvoor zijn tot 2025 zo’n 460 functies extra nodig. Deze investeringen zijn stuk voor stuk essentieel om zicht en grip te houden op cybercrime”, aldus Van der Plas.
Ondertussen zet de politie de strijd tegen cybercriminaliteit onverminderd voort. Om het hoofd te bieden aan de verspreiding van gijzelsoftware, richtte de politie vorige maand de Ransomware Taskforce op. “Deze werkgroep bestaat uit leden van de Eenheid Oost-Brabant en Team High Tech Crime. De taskforce werkt aan bestrijding van het fenomeen. Doel is om schade en slachtoffers te voorkomen, het criminele proces te verstoren en daders op te sporen. Dat doen we samen met publieke en private partners en in internationaal verband”, zo legde Matthijs Jaspers van het Cybercrimeteam Oost-Brabant uit.
Om iets te doen tegen jongeren die als geldezel fungeren, heeft de politie een plan-van-aanpak geformuleerd. Door bij hen het vuur aan de schenen te leggen, hoopt de politie bij de hoofddader uit te komen. Daarnaast zet de politie in op preventie door voorlichting te geven. “Als jongeren zich bewust worden van de gevaren, wordt lastiger om ze te ronselen”, vertelde Caroline Sander, teamleider van de Electronic Crimes Task Force (ECTF), onlangs in een interview met de Volkskrant.
Ook successen
Met enige regelmaat boekt de politie grote successen in de strijd tegen cybercriminaliteit. Zo slaagde de politie er afgelopen jaar in om EncroChat te kraken, een dienst waarmee criminelen versleutelde berichten versturen en ontvangen. Door live mee te lezen met criminelen, verzamelde de politie meer dan twintig miljoen vertrouwelijke berichten. Eerder deze week troffen agenten bij twee huiszoekingen 300.000 euro aan cash aan. Het geld is vermoedelijk via cybercriminaliteit verkregen.
Bron: politie.nl, nos.nl, vpngids.nl
Meer info over ‘Cybercrime’?
Tips of verdachte activiteiten gezien? Meld het hier.
Cybercrime gerelateerde berichten
Luchthaven en ziekenhuizen in Tsjechië doelwit van cyberaanvallen
De luchthaven van Praag en een regionaal ziekenhuis in Tsjechië waren afgelopen weekend doelwit van cyberaanvallen. In beide gevallen wisten de partijen de aanvallen af te slaan.
Grenscontrole Schiphol is slecht beveiligd tegen cyberaanvallen
De grens controle systemen van luchthaven Schiphol zijn volgens de Algemene Rekenkamer slecht beveiligd tegen digitale aanvallen. Er wordt gebruikgemaakt van verouderde en kwetsbare software, en er wordt weinig rekening gehouden met rampscenario's.
Voorbereiden op digitale ontwrichting vraagt om coördinatie overheid
Op 9 september 2019 nam secretaris-generaal Siebe Riedstra van het ministerie van Justitie en Veiligheid het eerste exemplaar van het WRR-rapport ‘Voorbereiden op digitale ontwrichting’ in ontvangst. In dit rapport presenteert de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) zijn analyse en adviezen op hoe Nederland voor te bereiden op een eventuele digitale ontwrichting.
Microsoft: Cybercriminelen misbruiken massaal angst voor het coronavirus
In Nederland, maar ook de rest van de wereld, is thuiswerk intussen de norm geworden. “Snel telewerk uitrollen op grote schaal was voor veel bedrijven een uitdaging”, weet Ann Johnson, Corporate Vice President bij Microsofts Cybersecurity Solutions Group. “In de eerste dagen was beveiliging geen prioriteit, maar dat veranderde gelukkig snel.”
Politie enquête slachtoffers cybercrime
De politie Zeeland-West-Brabant doet onderzoek naar de bejegening van cybercrime-slachtoffers in het strafproces. En we vragen of slachtoffers van cybercrims (anoniem) de online enquête willen invullen.
Meer dan een kwart slachtoffer van cybercrime afgelopen jaar
Een meerderheid van de Nederlandse consumenten (55 procent) is bezorgder dan ooit over hun online privacy, zo blijkt uit het jaarlijkse 'Cyber Safety Insights Report' van 'NortonLifeLock'. De grootste zorgen onder consumenten is dat hun gevoelige, persoonlijke gegevens zonder toestemming worden doorverkocht aan derde partijen en gebruikt worden in besluitvormingsprocessen (41 procent).