Theo van der Plas: "Investeringen zijn stuk voor stuk essentieel om zicht en grip te houden op cybercrime"

Gepubliceerd op 15 april 2021 om 15:00

Criminelen verleggen hun werkterrein van de fysieke wereld naar de digitale wereld. Jaarlijks neemt het aandeel cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit met zo’n 25 procent toe. Om deze groei een halt toe te roepen, zijn extra investeringen nodig.

VIN Fraude

Een vorm van cybercriminaliteit dat sterk in de lift zit, is WhatsApp-fraude (VIN-fraude). Een oplichter doet zich dan voor als een bekende, bijvoorbeeld een vriend(in), kennis, familielid of collega. Met een smoesje probeert hij zijn slachtoffers te overtuigen om geld naar zijn rekening over te maken. Door nadruk te leggen op de urgentie en snelheid van zijn verzoek (FUD), probeert hij de druk op te voeren. Slachtoffers die hier in trappen en geld overmaken, zijn hun zuurverdiende centen kwijt.

Het aantal meldingen van WhatsApp-fraude bedroeg in het eerste kwartaal van afgelopen jaar naar ruim 25.000 gevallen. In de eerste drie maanden van dit jaar staat de teller al op 37.000. Dat is een toename van omgerekend 45 procent in een jaar tijd. Volgens de politie is dit voor een deel toe te schrijven aan het feit dat gedupeerden sinds vorig jaar april online aangifte kunnen doen van deze vriend-in-noodfraude. Daarvoor moest je naar het politiebureau om aangifte te doen.

Cybercrime

WhatsApp-fraude is niet de enige vorm van cybercriminaliteit die de politie afgelopen jaar heeft zien toenemen. In het eerste kwartaal van afgelopen jaar ontving de politie 2.000 aangiften van cybercrime, waaronder ransomware- en DDoS-aanvallen. In de eerste drie maanden van dit jaar verdubbelde dit aantal bijna naar 3.800 meldingen.

Niet alleen de lagere drempel om aangifte te doen van cybercrime ligt hier aan ten grondslag. De coronapandemie speelt hierin eveneens een rol. “Mensen zijn meer online en doen vaker online aankopen”, zegt Theo van der Plas tegenover de NOS.

De programmadirecteur Digitalisering en Cybercrime vindt dat extra investeringen noodzakelijk zijn om een vuist te vormen tegen cybercriminelen. “De voortdurende groei van cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit laten een absolute noodzaak zien voor extra investeringen in een digitaal vaardige politie.” Hij pleit dan ook voor een ‘forse financiële injectie’ van 300 miljoen euro. Dat geld is nodig om ‘vorm te geven aan de digitale transformatie bij de politie’.

Met dat geld wil Van der Plas de noodzakelijke kennis bijspijkeren bij basisteams, de data-infrastructuur aanpakken en investeren in innovatie om cybercriminelen beter op te sporen. Verder wil hij meer hoger opgeleiden aantrekken om ‘de cyberopsporing en digitalisering op niveau te krijgen en te houden’. “Daarvoor zijn tot 2025 zo’n 460 functies extra nodig. Deze investeringen zijn stuk voor stuk essentieel om zicht en grip te houden op cybercrime”, aldus Van der Plas.

Ondertussen zet de politie de strijd tegen cybercriminaliteit onverminderd voort. Om het hoofd te bieden aan de verspreiding van gijzelsoftware, richtte de politie vorige maand de Ransomware Taskforce op. “Deze werkgroep bestaat uit leden van de Eenheid Oost-Brabant en Team High Tech Crime. De taskforce werkt aan bestrijding van het fenomeen. Doel is om schade en slachtoffers te voorkomen, het criminele proces te verstoren en daders op te sporen. Dat doen we samen met publieke en private partners en in internationaal verband”, zo legde Matthijs Jaspers van het Cybercrimeteam Oost-Brabant uit.

Om iets te doen tegen jongeren die als geldezel fungeren, heeft de politie een plan-van-aanpak geformuleerd. Door bij hen het vuur aan de schenen te leggen, hoopt de politie bij de hoofddader uit te komen. Daarnaast zet de politie in op preventie door voorlichting te geven. “Als jongeren zich bewust worden van de gevaren, wordt lastiger om ze te ronselen”, vertelde Caroline Sander, teamleider van de Electronic Crimes Task Force (ECTF), onlangs in een interview met de Volkskrant.

Ook successen

Met enige regelmaat boekt de politie grote successen in de strijd tegen cybercriminaliteit. Zo slaagde de politie er afgelopen jaar in om EncroChat te kraken, een dienst waarmee criminelen versleutelde berichten versturen en ontvangen. Door live mee te lezen met criminelen, verzamelde de politie meer dan twintig miljoen vertrouwelijke berichten. Eerder deze week troffen agenten bij twee huiszoekingen 300.000 euro aan cash aan. Het geld is vermoedelijk via cybercriminaliteit verkregen.

Bron: politie.nl, nos.nl, vpngids.nl

Meer info over ‘Cybercrime’?

Tips of verdachte activiteiten gezien? Meld het hier.

Cybercrime  gerelateerde berichten

De ketting van EU-instellingen is zo sterk als de zwakste schakel

Het paraatheidsniveau op het gebied van cybersecurity binnen de EU verschilt sterk per instantie. Omdat de uiteenlopende bestuursorganen nauw met elkaar verweven zijn, vormen de tekortkomingen bij de ene instantie een beveiligingsrisico voor de ander. Om hier iets aan te doen zijn algemeen geldende en bindende regels nodig.

Lees meer »

Hacks van Lapsus$

Cybersecurity-onderzoekers van Microsoft en Nvidia hebben de recente hacks van Lapsus$ op deze bedrijven herleid naar een tiener in Oxford. De zestienjarige zou nog bij zijn moeder wonen, maar wel het mastermind achter de aanvallen zijn. Dit meldt Bloomberg.

Lees meer »

Minister: “Het internet is hier van hoge kwaliteit, snel en goedkoop”

Het komt helaas regelmatig voor dat hackers en cybercriminelen de Nederlandse digitale infrastructuur misbruiken. Dat is niet goed voor het internationale imago van ons land, bondgenootschappelijke belangen en integriteit van de Nederlandse ICT-infrastructuur. Om misbruik te voorkomen en bijstand te verlenen, werken tal van instanties dag en nacht hieraan.

Lees meer »

Server neergehaald en erger voorkomen

Het Cybercrimeteam van Oost-Brabant heeft er voor gezorgd dat er een server, bedoeld voor criminele activiteiten, uit de lucht is gehaald. Daarmee is voorkomen dat er mensen slachtoffer werden van bijvoorbeeld hackers, computervredebreuk of oplichting.

Lees meer »

Cybercrimeteams van de politie extra waakzaam

De cybercrimeteams van de politie zijn extra waakzaam vanwege de recente gebeurtenissen in Oekraïne. De politie roept bedrijven en organisaties die slachtoffer worden van cybercrime, zoals ransomware- of wiperware, op om hiervan altijd aangifte te doen.

Lees meer »

2,5 miljoen Nederlanders in 2021 slachtoffer van digitale criminaliteit, 19% deed aangifte bij de politie

Uit het gisteren gepubliceerde Veiligheidsmonitor van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat bijna 2,5 miljoen Nederlanders van 15 jaar en ouder het afgelopen jaar slachtoffer zijn geworden van online oplichting. Het gaat om zaken als aankoopfraude, hacken, phishing en cyberpesten. Wat is eigenlijk de psychologische impact van online criminaliteit voor de slachtoffers?

Lees meer »