Criminelen verleggen hun werkterrein van de fysieke wereld naar de digitale wereld. Jaarlijks neemt het aandeel cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit met zo’n 25 procent toe. Om deze groei een halt toe te roepen, zijn extra investeringen nodig.
VIN Fraude
Een vorm van cybercriminaliteit dat sterk in de lift zit, is WhatsApp-fraude (VIN-fraude). Een oplichter doet zich dan voor als een bekende, bijvoorbeeld een vriend(in), kennis, familielid of collega. Met een smoesje probeert hij zijn slachtoffers te overtuigen om geld naar zijn rekening over te maken. Door nadruk te leggen op de urgentie en snelheid van zijn verzoek (FUD), probeert hij de druk op te voeren. Slachtoffers die hier in trappen en geld overmaken, zijn hun zuurverdiende centen kwijt.
Het aantal meldingen van WhatsApp-fraude bedroeg in het eerste kwartaal van afgelopen jaar naar ruim 25.000 gevallen. In de eerste drie maanden van dit jaar staat de teller al op 37.000. Dat is een toename van omgerekend 45 procent in een jaar tijd. Volgens de politie is dit voor een deel toe te schrijven aan het feit dat gedupeerden sinds vorig jaar april online aangifte kunnen doen van deze vriend-in-noodfraude. Daarvoor moest je naar het politiebureau om aangifte te doen.
Cybercrime
WhatsApp-fraude is niet de enige vorm van cybercriminaliteit die de politie afgelopen jaar heeft zien toenemen. In het eerste kwartaal van afgelopen jaar ontving de politie 2.000 aangiften van cybercrime, waaronder ransomware- en DDoS-aanvallen. In de eerste drie maanden van dit jaar verdubbelde dit aantal bijna naar 3.800 meldingen.
Niet alleen de lagere drempel om aangifte te doen van cybercrime ligt hier aan ten grondslag. De coronapandemie speelt hierin eveneens een rol. “Mensen zijn meer online en doen vaker online aankopen”, zegt Theo van der Plas tegenover de NOS.
De programmadirecteur Digitalisering en Cybercrime vindt dat extra investeringen noodzakelijk zijn om een vuist te vormen tegen cybercriminelen. “De voortdurende groei van cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit laten een absolute noodzaak zien voor extra investeringen in een digitaal vaardige politie.” Hij pleit dan ook voor een ‘forse financiële injectie’ van 300 miljoen euro. Dat geld is nodig om ‘vorm te geven aan de digitale transformatie bij de politie’.
Met dat geld wil Van der Plas de noodzakelijke kennis bijspijkeren bij basisteams, de data-infrastructuur aanpakken en investeren in innovatie om cybercriminelen beter op te sporen. Verder wil hij meer hoger opgeleiden aantrekken om ‘de cyberopsporing en digitalisering op niveau te krijgen en te houden’. “Daarvoor zijn tot 2025 zo’n 460 functies extra nodig. Deze investeringen zijn stuk voor stuk essentieel om zicht en grip te houden op cybercrime”, aldus Van der Plas.
Ondertussen zet de politie de strijd tegen cybercriminaliteit onverminderd voort. Om het hoofd te bieden aan de verspreiding van gijzelsoftware, richtte de politie vorige maand de Ransomware Taskforce op. “Deze werkgroep bestaat uit leden van de Eenheid Oost-Brabant en Team High Tech Crime. De taskforce werkt aan bestrijding van het fenomeen. Doel is om schade en slachtoffers te voorkomen, het criminele proces te verstoren en daders op te sporen. Dat doen we samen met publieke en private partners en in internationaal verband”, zo legde Matthijs Jaspers van het Cybercrimeteam Oost-Brabant uit.
Om iets te doen tegen jongeren die als geldezel fungeren, heeft de politie een plan-van-aanpak geformuleerd. Door bij hen het vuur aan de schenen te leggen, hoopt de politie bij de hoofddader uit te komen. Daarnaast zet de politie in op preventie door voorlichting te geven. “Als jongeren zich bewust worden van de gevaren, wordt lastiger om ze te ronselen”, vertelde Caroline Sander, teamleider van de Electronic Crimes Task Force (ECTF), onlangs in een interview met de Volkskrant.
Ook successen
Met enige regelmaat boekt de politie grote successen in de strijd tegen cybercriminaliteit. Zo slaagde de politie er afgelopen jaar in om EncroChat te kraken, een dienst waarmee criminelen versleutelde berichten versturen en ontvangen. Door live mee te lezen met criminelen, verzamelde de politie meer dan twintig miljoen vertrouwelijke berichten. Eerder deze week troffen agenten bij twee huiszoekingen 300.000 euro aan cash aan. Het geld is vermoedelijk via cybercriminaliteit verkregen.
Bron: politie.nl, nos.nl, vpngids.nl
Meer info over ‘Cybercrime’?
Tips of verdachte activiteiten gezien? Meld het hier.
Cybercrime gerelateerde berichten
Digiweerbaar met de Cyber Sessies: Aflevering 2 'Hoe groot is de kans om te worden gehackt?'
De dreiging en impact van cyberaanvallen groeit met de dag. Meer en meer mensen en MKB'ers worden slachtoffer van online criminelen. Opvallend is dat we nog altijd en masse heel naïef in de wedstrijd staan, want zo'n hack zal jou toch niet overkomen?
Digiweerbaar met de Cyber Sessies: Aflevering 1 'Internet, onze digitale levensader'
Ons dagelijks leven speelt zich steeds meer digitaal af. Ondanks dat het niet gelijk opvalt, zijn veel apparaten met het internet verbonden. Dit maakt dat we thuis en op de werkvloer kwetsbaarder zijn geworden. Hoe maken we deze technologie veiliger?
Kritische vragen in 2de kamer over veiligheid vitale infrastructuur
Zijn Nederlandse bedrijven voorbereid op grootschalige cyberaanvallen vanuit Rusland? En in hoeverre zijn kleinere bedrijven voldoende beschermd tegen Russische hackers? Het zijn enkele vragen die de Tweede Kamerfractie van de VVD heeft over de digitale weerbaarheid van het bedrijfsleven in ons land (pdf onderaan het artikel).
Grootste hackersmarktplaats ter wereld uit de lucht gehaald
Europol heeft samen met de FBI en handhavingsinstanties uit verschillende Europese landen 'RaidForums' uit de lucht gehaald. De gehele infrastructuur is in beslag genomen. De beheerder en twee van zijn handlangers zijn aangehouden.
Cyberaanvallen op Nederlandse bedrijven fors toegenomen
ABN Amro ziet een sterke stijging in het aantal bedrijven dat te maken heeft gehad met een cyberaanval. Dat wordt duidelijk uit onderzoek van de bank onder 233 bedrijven.
De ketting van EU-instellingen is zo sterk als de zwakste schakel
Het paraatheidsniveau op het gebied van cybersecurity binnen de EU verschilt sterk per instantie. Omdat de uiteenlopende bestuursorganen nauw met elkaar verweven zijn, vormen de tekortkomingen bij de ene instantie een beveiligingsrisico voor de ander. Om hier iets aan te doen zijn algemeen geldende en bindende regels nodig.