Afgelopen jaar kreeg de politie minder vaak te maken met traditionele vormen van criminaliteit. Het aantal meldingen van zakkenrollerij, woninginbraak en winkeldiefstal nam fors af. Tegelijkertijd registreerde de politie veel vaker online criminaliteit, waaronder verkoopfraude en hacken.
Cybercriminaliteit in de lift
Het CBS zegt niet te hebben onderzocht of er een verband bestaat tussen de coronapandemie en criminaliteit. Het ligt echter voor de hand dat het coronavirus zijn impact heeft op traditionele vormen van criminaliteit. Doordat winkels zijn gesloten en een grote groep Nederlanders van thuis uit werkt, wordt het voor inbrekers, winkeldieven en zakkenrollers steeds lastiger om hun slag te slaan.
De daling van geregistreerde criminaliteit is in belangrijke mate toe te schrijven aan de sterke afname van zakkenrollerij. Deze vorm van criminaliteit daalde in 2020 met maar liefst 47 procent naar zevenduizend. Vorig jaar ontving de politie dertigduizend gevallen van woninginbraak, wat bijna een kwart (23 procent) minder is dan het jaar ervoor. De daling was goed zichtbaar in de hoofdstad Amsterdam: daar ging het aantal woninginbraken omlaag met 29 procent. In Den Haag, Rotterdam en Utrecht waren respectievelijk 23 procent, 23 procent en 10 procent minder woninginbraken. In 65 van de 355 gemeenten werd afgelopen jaar vaker ingebroken.
Het aantal roofovervallen op straat daalde met 16 procent naar drieduizend. Winkeldiefstal is het meest voorkomende misdrijf: agenten noteerden in 2020 vijfendertigduizend meldingen. Dat klinkt als een zeer hoog aantal, in werkelijkheid is dit echter een daling van 13 procent ten opzichte van 2019. De politie registreerde 18 procent minder minderjarigen, in totaal vijftienduizend.
Door de coronacrisis en het feit dat het leeuwendeel van de winkels was gesloten in 2020, konden boeven hun ‘werk’ niet doen. Om toch iets te verdienen aan nietsvermoedende slachtoffers, schakelden ze over op cybercriminaliteit. Daarbij moet je denken aan valsheid in geschrifte, online oplichting en hacken. Deze vormen van online criminaliteit stegen in een jaar tijd met meer dan de helft (54 procent). Sinds 2017 is het aantal registraties van cybercrime in ons land meer dan verdubbeld.
Coronapandemie belangrijke factor
De coronapandemie is zoals gezegd een belangrijke factor om de toename van cybercriminaliteit te verklaren. Wellicht is er nog een ander element dat de forse toename kan verklaren. Sinds begin vorig jaar hoeven slachtoffers niet langer naar een politiebureau om aangifte te doen van internetoplichting. Wie het slachtoffer is van een hacker, kan daar voortaan online aangifte van doen.
Het CBS is niet de enige instantie die afgelopen jaar meer cybercriminaliteit constateerde. De politie zag dat het aantal meldingen van internetoplichting en andere vormen van cybercrime afgelopen jaar met 127 procent was gestegen ten opzichte van 2019. De Belastingdienst ontving vorig jaar meer dan 162.000 meldingen van phishing. Cybercriminelen deden zich voor als een medewerker van de fiscus om zoveel mogelijk persoonlijke en inloggegevens buit te maken van slachtoffers. Doordat ze daarbij professioneler, gerichter en persoonlijker te werk gaan, zijn ze steeds succesvoller.
Het Openbaar Ministerie (OM) maakt zich grote zorgen over de stijging van cybercriminaliteit. Uit eigen onderzoek blijkt dat twee derde van de Nederlanders afgelopen jaar in aanraking is geweest met een of andere vorm van cybercrime. Volgens het OM bedraagt de individuele schade voor slachtoffers die via WhatsApp-fraude is opgelicht gemiddeld 2.800 euro. Het gemiddelde schadebedrag bij bankfraude door spoofing -het namaken van een betaalomgeving- loopt op tot 10.000 euro.
Verder zag het OM dat ziekenhuizen en andere zorginstellingen vorig jaar vaker zijn getroffen door ransomware- en DDoS-aanvallen. De officier van justitie noemde dit ‘een levensgevaarlijke ontwikkeling’. Tegelijkertijd boekte opsporings- en handhavingsdiensten ook grote successen in 2020. De politie ontmantelde diverse marktplaatsen op het darkweb en verzamelden agenten meer dan twintig miljoen vertrouwelijke berichten van criminelen door EncroChat te kraken. Stichting Internet Domeinregistratie Nederland (SIDN) droeg ook zijn steentje bij: de gemiddelde levensduur van een phishing site ging omlaag naar 22 uur.
Bron: cbs.nl, vpngids.nl
Meer info over ‘cybercriminaliteit’?
Tips of verdachte activiteiten gezien? Meld het hier of anoniem.
Cybercriminaliteit gerelateerde berichten
"Onverantwoorde en destabiliserende gedrag in cyberspace"
De Europese Unie en de Verenigde Staten zeggen dat Chinese staatshackers cyberaanvallen hebben uitgevoerd door misbruik te maken van kwetsbaarheden in Microsoft Exchange Server. Daarmee hebben ze de economie, democratie en samenleving ernstige schade toegebracht. Ze zeggen er alles aan te doen om samen met internationale partners ‘kwaadaardig gedrag in cyberspace’ te bestrijden.
Cyberweerbaarheid verhogen op 'automatiserings- en control systemen' met de 'Security Checker'
Een publiek-privaat samenwerkingsverband introduceerde afgelopen maandag de 'Security Check Procesautomatisering'. Dit is een interactieve zelfscan die is ontwikkeld om Nederlandse organisaties met ICS-SCADA systemen handvatten te bieden in het weerbaarder maken van deze systemen. Het samenwerkingscollectief presenteert de tool aan Hester Somsen, plaatsvervangend Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid en aan Jos de Groot, directeur van de Directie Digitale Economie van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
Onderhandeling tussen slachtoffer en cybercriminelen van REvil
Terwijl computeranalisten van over de hele wereld hun vaardigheden ter beschikking stellen voor de gemeenschap, heeft REvil de afgelopen dagen geprobeerd rechtstreeks zaken te doen met enkele van hun slachtoffers.
Wereldwijde ransomware aanval: hackers ontsleutelen voor $50 miljoen
Vrijdag 2 juli werden bedrijven wereldwijd getroffen door een ransomware-aanval. De aanvallers claimen meer dan een miljoen computers te hebben versleuteld en eisen 70 miljoen dollar voor een generieke decryptietool waarmee alle slachtoffers hun bestanden kunnen ontsleutelen. De exacte aanvalsvector was eerst nog onbekend, maar alles wees al snel naar het programma VSA van softwarebedrijf Kaseya. Managed serviceproviders (MSP's) gebruiken deze software om de systemen van hun klanten op afstand te beheren. In dit artikel geeft 'Security' een overzicht van de aanval en de laatste ontwikkelingen. Het artikel zal dan ook steeds worden bijgewerkt.
Kwetsbaarheden bij ziekenhuizen en GGD
Twee weken geleden hadden we het over de kwetsbaarheden bij overheidswebsites, maar hoe zit het eigenlijk bij ziekenhuizen?
"De Nederlandse politie heeft voortdurend een belangrijke rol in dit soort internationale onderzoeken"
Door een grootschalige en internationaal gecoördineerde actie zijn politie-eenheden uit diverse landen erin geslaagd om de VPN-provider DoubleVPN offline te halen. Politiediensten uit onder meer Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Canada en de Verenigde Staten zeggen dat hackers en cybercriminelen de VPN-service gebruikten om ransomware-aanvallen en andere digitale misdrijven uit te voeren. Nu de gehele infrastructuur van DoubleVPN platligt, is het criminele circuit een gevoelige klap toegebracht.