IBD: “De situatie is ernstig en vraagt om actie”

Gepubliceerd op 21 oktober 2022 om 16:26

First click here and then choose your language with the Google translate bar at the top of this page ↑

Het aantal cyberaanvallen op Nederlandse gemeenten is het afgelopen jaar fors toegenomen. De Informatiebeveiligingsdienst van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) registreerde 300 dit jaar al cyberincidenten, een verdubbeling van het aantal meldingen ten opzichte van 2021. Verder ontving de IBD 3.000 verzoeken om hulp.

Nederlandse gemeenten steeds vaker doelwit

Nederlandse gemeenten zijn steeds vaker het doelwit van hackers. Uit cijfers van de IBD blijkt dat ze steeds vaker het doelwit zijn van ransomware-aanvallen. Daarbij weten hackers in te breken op de interne systemen van een bedrijf of organisatie en versleutelen ze zoveel mogelijk bestanden. Deze worden, bij wijze van spreken, achter slot en grendel geplaatst zodat niemand er iets mee kan. Tenzij je beschikt over de decryptie- of decoderingssleutel. Deze overhandigen de aanvallers echter pas zodra het slachtoffer losgeld betaalt.

Het overkwam de gemeente Buren. De Gelderse gemeente was het slachtoffer van een ransomware-aanval. De inbrekers wisten naar verluidt 5 TB aan gegevens over de gemeente en haar burgers buit te maken. In totaal ging het om zo’n 730.000 bestanden en ruim 1.300 kopieën van identiteitsbewijzen. De aanvallers zetten 130 GB aan data online op het darkweb. Uit onderzoek van Hunt & Hackett bleek dat de hackers via een gelekt wachtwoord van een VPN-account wisten binnen te dringen.

Hackers deinzen er niet voor terug om privacygevoelige informatie van gemeenten, medewerkers en burgers op internet te publiceren. “Deze dreiging voor gemeenten past in een landelijk beeld van toenemende scheefgroei tussen dreiging en weerbaarheid dat de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) onlangs publiceerde”, zo schrijft de Informatiebeveiligingsdienst in haar rapport.

Meer incidenten

Naast een stijging in het aantal ransomware-aanvallen, ziet de IBD nog meer gevaren voor Nederlandse gemeenten. Onderzoekers zien steeds vaker dat er ernstige fouten in software zitten. Deze kunnen misbruikt worden door hackers. In 2021 signaleerde de IBD 1.841 kwetsbaarheden. De exploit die de meeste aandacht kreeg, was Log4j. Hierdoor moesten wereldwijd tienduizenden softwarepakketten worden aangepast en bijgewerkt.

Tot slot constateert de Informatiebeveiligingsdienst dat gemeenten bij samenwerking met externe partijen niet altijd voldoende aandacht besteden aan informatiebeveiliging en privacy. “Gemeenten zijn in de afgelopen twee jaar regelmatig geconfronteerd met incidenten die ontstaan zijn bij derden, waarbij de gevolgen in de eigen gemeente merkbaar waren”, zo zegt de IBD.

“Wij zien dat gemeenten informatiebeveiliging en gegevensbescherming belangrijk vinden. Zij zetten voortdurend stappen om de informatiebeveiliging op een hoger niveau te krijgen”, zo constateert Nausikaä Efstratiades, hoofd van de IBD. Maar de dreiging neemt volgens haar zo snel toe, dat er meer nodig is om het groeiende gat te dichten. “Als gemeenten hun weerbaarheid niet verhogen zal de toenemende, steeds professionelere dreiging in combinatie met de steeds verdergaande digitalisering, leiden tot meer incidenten.”

Een verdubbeling

Tegenover de NOS vertelt Efstratiades dat er vorig jaar 150 meldingen van beveiligingsincidenten waren bij Nederlandse gemeenten. Dit jaar staat de teller al op 300. “De situatie is ernstig en vraagt om actie”, zo zegt het hoofd van de IBD.

Daarnaast kreeg de Informatiebeveiligingsdienst afgelopen jaar 3.000 hulpverzoeken van Nederlandse gemeenten. 10 procent daarvan had te maken met een beveiligingsprobleem, zoals een ransomware-aanval.

In het onderzoek komt naar voren dat gemeenten zich niet altijd bewust zijn van welk type data zij dienen te beschermen. Om die reden zou er te weinig aandacht zijn voor de beveiliging ervan. Informatiebeveiliging wordt bovendien vaak gezien als een (onnodige) kostenpost. “De kosten voor preventieve maatregelen staan in geen verhouding tot de kosten van een incident. Die lopen al gauw op tot tonnen of miljoenen euro’s”, zo schrijven de onderzoekers.

Ze wijzen er echter wel op dat beveiligings- en privacyincidenten het vertrouwen van burgers in de lokale overheid en haar bestuurders schaden.

De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.

IBD Dreigingsbeeld 2023 2024 DEF Versie
PDF – 236,2 KB 125 downloads

Bron: nos.nl, informatiebeveiligingsdienst.nl, vpngids.nl

Meer actueel nieuws

"Door illegaal te knoeien heeft de verdachte de veiligheid en gezondheid van de gemeenschap in gevaar gebracht"

Het Amerikaanse ministerie van Justitie verdenkt een 22-jarige man uit Kansas voor het saboteren van een publieke drinkwatervoorziening. Door het computernetwerk van het drinkwaterbedrijf binnen te dringen, bracht hij de veiligheid en gezondheid van de gemeenschap in gevaar. Als hij schuldig wordt bevonden, kan hij tot twintig jaar gevangenisstraf krijgen.

Lees meer »

Er moet nu iets gebeuren om burgers beter te beschermen tegen privacy schandalen

Aleid Wolfsen, bestuursvoorzitter van de Autoriteit Persoonsgegevens, omschrijft de pakkans van bedrijven die de Europese privacyregels aan de laars lappen door de toezichthouder als ‘onder de maat’. De handhaving valt of staat met goede onderzoeken en af en toe ‘een stevige douw’ (een boete). Daar gaat een sterke preventieve werking van uit. “Als je weet dat de autodiefstal niet meer wordt aangepakt door de politie, dan weet je wat er gaat gebeuren. Dat is bij ons ook het geval.”

Lees meer »

Tekenen van ‘SilverFish’ zijn gezien bij tiental Nederlandse zorgorganisaties

Ze zijn bijna onzichtbaar en lastig om vanaf te komen. De hackersgroepering 'SilverFish' is net als het insect een plaag aan het worden. Talrijke organisaties over de hele wereld zijn geraakt door deze geavanceerde Advanced Persistent Threat (APT). Tekenen van SilverFish zijn gezien bij zeker een tiental Nederlandse zorgorganisaties. Onderzoek moet uitwijzen wat de gevolgen daarvan zijn. In deze blogpost geven we alvast antwoord op de meest gestelde vragen over SilverFish.

Lees meer »

Hackers plaatsten achterdeur in 'Hypertext Preprocessor' (PHP)

Hackers zijn erin geslaagd om een backdoor te plaatsen in de officiële Git-repository van programmeertaal PHP. Ze voerden twee commando’s in die zich voordeden als kleine aanpassingen. In werkelijkheid konden ze door deze wijzigingen een 'remote code execution' uitvoeren. Daarmee is het mogelijk om websites die op PHP draaien aan te vallen. Het lek werd op tijd ontdekt en gedicht, zodat er geen websites die op PHP-draaien de dupe zijn van de backdoor.

Lees meer »

Ransomware weekoverzicht 12-2021

Shell getroffen door datadiefstal na inbraak op Accellion FTA-server, vermoedelijk door de Clop-ransomware bende, Evil Corp schakelt over op Hades ransomware om sancties te omzeilen en FBI waarschuwt voor ransomware die volledige harde schijf versleutelt. Hier het overzicht van de nieuwste ransomware vormen en het nieuws van dag tot dag.

Lees meer »