De laatste tien jaar worden internet en sociale media steeds meer ingezet bij praktijken die vormen van mensenhandel en -uitbuiting bevatten. Daarom kwamen verschillende experts uit twintig Europese landen naar Nederland om tijdens een hackathon samen online op zoek te gaan naar signalen van seksuele uitbuiting en mensenhandel.
Actiedag gericht op criminele netwerken
Op 6 september 2022 coördineerde EMPACT samen met de politie een online actiedag gericht op criminele netwerken die websites en sociale media gebruiken om slachtoffers voor seksuele en arbeidsuitbuiting te werven. Deze eerste EU-brede* hackathon** tegen online mensenhandel werd uitgevoerd door experts uit 20 landen en Eurojust en ondersteund door Europol.
Verzameld in één ruimte in de Nederlandse Politieacademie te Apeldoorn controleerden 85 rechercheurs uit heel Europa 114 platforms op mensenhandel. De verschillende experts staken de koppen bij elkaar om op Europees niveau in kaart te brengen of naast de al bekende seksadvertentiesites ook andere internetplatformen gebruikt worden om seksuele diensten aan te bieden. En zo ja, of deze dan online signalen van seksuele uitbuiting bevatten.
Zowel het internet als mensenhandel is niet gebonden aan landsgrenzen. Veel sociale media platforms, dating apps en online privé-groepen worden ‘gekaapt’ door mensen die zich bezighouden met mensenhandel voor seksuele of arbeidsuitbuiting. Tijdens COVID-19 hebben criminelen de pandemie aangegrepen om hun activiteiten op het gebied van mensenhandel te versterken en nog meer winst te maken. Het is essentiëler dan ooit om online mensenhandel op te sporen. De internationale samenwerking tijdens deze hackaton en de uitwisseling van kennis, expertise en technologie draagt bij aan het beter in kaart brengen van dit criminele landschap en heeft nieuwe onderzoeken opgeleverd. Een van de acties was gericht op mensenhandelaars die Oekraïense vluchtelingen proberen te lokken.
De belangrijkste cijfers
- 114 online platforms gemonitord, waarvan er 30 gericht waren op kwetsbare Oekraïense burgers;
- 53 online platforms gecontroleerd die verdacht worden van betrokkenheid bij mensenhandel, waarbij er 10 uitsluitend gericht waren op kwetsbare Oekraïense burgers;
- 5 online platforms gecontroleerd die betrokken zijn bij mensenhandel, waarvan er vier gericht waren op de seksuele uitbuiting van kinderen via het darkweb;
- 11 verdachten van mensenhandel van wie de identiteit is achterhaalt, waaronder 5 betrokkenen bij mensenhandel gericht op kwetsbare Oekraïense burgers;
- 45 mogelijke slachtoffers ontdekt, onder wie 25 met de Oekraïense nationaliteit;
- 20 platforms die mogelijk betrokken zijn bij mensenhandel ontdekt, die verder onderzocht en gemonitord zullen worden;
- 80 personen/gebruikersnamen gecontroleerd, waarvan er 30 betrokken zijn bij mogelijke uitbuiting van kwetsbare Oekraïense burgers.
Vormen van uitbuiting
Hoewel de acties zich vooral richtten op mensenhandel met seksuele uitbuiting als doel, zochten de rechercheurs ook naar aanknopingspunten voor andere vormen van uitbuiting, waaronder arbeidsuitbuiting. De rechercheurs hebben een breed spectrum aan websites en andere online platforms voor mensenhandel en andere criminele activiteiten doorzocht. Deze platforms zijn o.a. sociale media, datingsites, advertentie- en hulpverleningsplatforms, fora en berichten-apps. Rechercheurs hebben ook darkwebplatforms onderzocht die in verband gebracht worden met mensenhandel en seksuele uitbuiting van kinderen online.
Europol
Europol ondersteunde de coördinatie van de operationele activiteiten, faciliteerde de informatie-uitwisseling en verleende analytische assistentie. Op de actiedag heeft Europol een virtueel commandocentrum ingericht om real-time informatie-uitwisseling te faciliteren, terwijl een gespecialiseerde analist de operationele informatie vergeleek met de informatie in de databases van Europol. Dit heeft de rechercheurs van de deelnemende handhavingsinstanties aanwijzingen voor verder onderzoek opgeleverd.
Over EMPACT THB
EMPACT Trafficking in Human Beings (THB) is een EU-project met als belangrijkste doel om mensenhandel aan te pakken. Nederland is als eindverantwoordelijke hiervan nauw betrokken. Door het bundelen van internationale krachten kwamen vorig jaar 1250 onderzoeken naar mensenhandel tot stand. De volledige analyse kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Video bron: consilium.europa.eu
*Deelnemende landen
Albanië, België, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Finland, Griekenland, Hongarije, Litouwen, Nederland, Oekraïne, Oostenrijk, Portugal, Polen, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje, Verenigd Koninkrijk en Zweden.
**Hackathon
Als een groep experts samenkomt, in dit geval online, en samen gericht zoekt naar manieren om binnen een beperkte tijd een bepaald vastomlijnd probleem op te lossen of te onderzoeken.
Bron: europol.europa.eu, eurojust.europa.eu, politie.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Blijf op de hoogte en schrijf je in voor de wekelijkse nieuwsbrief op zondag om 19:00
Meer actueel nieuws
Digitale deuren MKB staan open voor cybercriminelen "Wake Up Now"
Ondernemers in het mkb onderschatten nog te vaak het risico om slachtoffer te worden van cybercrime. ,,U denkt misschien dat het iets is waar uw buurman last van heeft. Waarom zou u ermee in aanraking komen? U heeft maar een heel gewoon bedrijf", stelt Peter R. de Vries cynisch tijdens een cybercongres.
Groomingverdachte: 'Heb die meisjes trauma voor het leven bezorgd'
"Ik was stom, een klootzak." Dat zei de 24-jarige Boyd van W. tijdens de rechtszaak waarin hij wordt vervolgd voor verkrachting en afpersing van een aantal tienermeisjes.
Verborgen is niet altijd verborgen, denk dus na wat je op internet plaatst
Instagram toont bij berichten sinds enige tijd niet meer het specifiek tijdstip of de specifieke datum wanneer een bericht is geplaatst. Ook in bij Instagram Stories staat er doorgaans iets van aantal uren of dagen sinds het bericht online is gezet. Tijdens OSINT-trainingen geven cursisten regelmatig aan dat er toch wel behoefte is om een specifieke datum en tijdstip te achterhalen. Meer dus dan standaard wordt getoond:
Onderzoeksinstituut Wetsus week gegijzeld door ransomware
Het netwerk van onderzoeksinstituut Wetsus in Leeuwarden is acht dagen gegijzeld geweest door ransomware. Dat meldt de Leeuwarder Courant. Wetsus betaalde losgeld, maar kreeg niet meteen alle ‘sleutels’ terug.
Belgie: 1.700 computers Atlas College Genk geblokkeerd
Het Atlas College in Genk is vanochtend het slachtoffer geworden van computerhackers die opereren vanuit Zwitserland. “De 1.700 computers in het netwerk van onze school zijn onbruikbaar gemaakt, versleuteld. De hackers hebben in een mail om losgeld gevraagd. De Federal Computer Crime Unit en het parket onderzoeken de zaak”, zegt algemeen directeur Christel Schepers van het Atlas College.
Mysterieuze nieuwe Ransomware richt zich op industriële besturingssystemen