De laatste tien jaar worden internet en sociale media steeds meer ingezet bij praktijken die vormen van mensenhandel en -uitbuiting bevatten. Daarom kwamen verschillende experts uit twintig Europese landen naar Nederland om tijdens een hackathon samen online op zoek te gaan naar signalen van seksuele uitbuiting en mensenhandel.
Actiedag gericht op criminele netwerken
Op 6 september 2022 coördineerde EMPACT samen met de politie een online actiedag gericht op criminele netwerken die websites en sociale media gebruiken om slachtoffers voor seksuele en arbeidsuitbuiting te werven. Deze eerste EU-brede* hackathon** tegen online mensenhandel werd uitgevoerd door experts uit 20 landen en Eurojust en ondersteund door Europol.
Verzameld in één ruimte in de Nederlandse Politieacademie te Apeldoorn controleerden 85 rechercheurs uit heel Europa 114 platforms op mensenhandel. De verschillende experts staken de koppen bij elkaar om op Europees niveau in kaart te brengen of naast de al bekende seksadvertentiesites ook andere internetplatformen gebruikt worden om seksuele diensten aan te bieden. En zo ja, of deze dan online signalen van seksuele uitbuiting bevatten.
Zowel het internet als mensenhandel is niet gebonden aan landsgrenzen. Veel sociale media platforms, dating apps en online privé-groepen worden ‘gekaapt’ door mensen die zich bezighouden met mensenhandel voor seksuele of arbeidsuitbuiting. Tijdens COVID-19 hebben criminelen de pandemie aangegrepen om hun activiteiten op het gebied van mensenhandel te versterken en nog meer winst te maken. Het is essentiëler dan ooit om online mensenhandel op te sporen. De internationale samenwerking tijdens deze hackaton en de uitwisseling van kennis, expertise en technologie draagt bij aan het beter in kaart brengen van dit criminele landschap en heeft nieuwe onderzoeken opgeleverd. Een van de acties was gericht op mensenhandelaars die Oekraïense vluchtelingen proberen te lokken.
De belangrijkste cijfers
- 114 online platforms gemonitord, waarvan er 30 gericht waren op kwetsbare Oekraïense burgers;
- 53 online platforms gecontroleerd die verdacht worden van betrokkenheid bij mensenhandel, waarbij er 10 uitsluitend gericht waren op kwetsbare Oekraïense burgers;
- 5 online platforms gecontroleerd die betrokken zijn bij mensenhandel, waarvan er vier gericht waren op de seksuele uitbuiting van kinderen via het darkweb;
- 11 verdachten van mensenhandel van wie de identiteit is achterhaalt, waaronder 5 betrokkenen bij mensenhandel gericht op kwetsbare Oekraïense burgers;
- 45 mogelijke slachtoffers ontdekt, onder wie 25 met de Oekraïense nationaliteit;
- 20 platforms die mogelijk betrokken zijn bij mensenhandel ontdekt, die verder onderzocht en gemonitord zullen worden;
- 80 personen/gebruikersnamen gecontroleerd, waarvan er 30 betrokken zijn bij mogelijke uitbuiting van kwetsbare Oekraïense burgers.
Vormen van uitbuiting
Hoewel de acties zich vooral richtten op mensenhandel met seksuele uitbuiting als doel, zochten de rechercheurs ook naar aanknopingspunten voor andere vormen van uitbuiting, waaronder arbeidsuitbuiting. De rechercheurs hebben een breed spectrum aan websites en andere online platforms voor mensenhandel en andere criminele activiteiten doorzocht. Deze platforms zijn o.a. sociale media, datingsites, advertentie- en hulpverleningsplatforms, fora en berichten-apps. Rechercheurs hebben ook darkwebplatforms onderzocht die in verband gebracht worden met mensenhandel en seksuele uitbuiting van kinderen online.
Europol
Europol ondersteunde de coördinatie van de operationele activiteiten, faciliteerde de informatie-uitwisseling en verleende analytische assistentie. Op de actiedag heeft Europol een virtueel commandocentrum ingericht om real-time informatie-uitwisseling te faciliteren, terwijl een gespecialiseerde analist de operationele informatie vergeleek met de informatie in de databases van Europol. Dit heeft de rechercheurs van de deelnemende handhavingsinstanties aanwijzingen voor verder onderzoek opgeleverd.
Over EMPACT THB
EMPACT Trafficking in Human Beings (THB) is een EU-project met als belangrijkste doel om mensenhandel aan te pakken. Nederland is als eindverantwoordelijke hiervan nauw betrokken. Door het bundelen van internationale krachten kwamen vorig jaar 1250 onderzoeken naar mensenhandel tot stand. De volledige analyse kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Video bron: consilium.europa.eu
*Deelnemende landen
Albanië, België, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Finland, Griekenland, Hongarije, Litouwen, Nederland, Oekraïne, Oostenrijk, Portugal, Polen, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje, Verenigd Koninkrijk en Zweden.
**Hackathon
Als een groep experts samenkomt, in dit geval online, en samen gericht zoekt naar manieren om binnen een beperkte tijd een bepaald vastomlijnd probleem op te lossen of te onderzoeken.
Bron: europol.europa.eu, eurojust.europa.eu, politie.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Blijf op de hoogte en schrijf je in voor de wekelijkse nieuwsbrief op zondag om 19:00
Meer actueel nieuws
"De echte eigenaar van het gebelde 06 nummer heeft hier niets mee te maken"
Cybercriminelen proberen nietsvermoedende slachtoffers op te lichten met een nieuwe vorm van fraude. Ze gebruiken een Nederlands mobiel nummer en doen zich voor als een medewerker van een bedrijf of instantie. Vervolgens proberen ze persoonlijke gegevens zoals een burgerservicenummer te achterhalen, of geld te stelen door te zeggen dat er nog een schuld openstaat. Daarvoor waarschuwt Yoanne Spoormans, cybercrimedeskundige bij de politie.
"Niet alleen meer blauw op straat, maar ook online"
Het is goed dat het kabinet geld uittrekt om meer ‘blauw op straat’ in te zetten. Investeren in ICT en digitalisering is echter minstens net zo belangrijk. Als de coronapandemie iets heeft laten zien, is het dat cybercriminelen in staat zijn om zich snel aan te passen en over te schakelen op nieuwe vormen van digitale criminaliteit.
Overzicht cyberaanvallen week 40-2021
VDL weet niet wanneer alle fabrieken zijn hersteld van cyberaanval, Nederland kan krijgsmacht inzetten bij ransomware-aanval en Nederlandse bedrijven krijgen wekelijks 294 cyberaanvallen te verwerken. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.
Cybercrime nieuwsbrief 179 week 40-2021
Alarmerende stijging van het aantal aanvallen met ransomware en fileless malware, mailsysteem kerncentrale en veiligheidsregio kwetsbaar voor cybercriminelen en hij ontsnapte aan de grootste politie actie op het Darkweb - Deel 2: 'De geografische beveiliging'. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 179. Nog niet ingeschreven voor de nieuwsbrief over cybercrime en darkweb? Schrijf je dan hier in.
Datalek nieuws en overzicht week 40-2021
Een datalek kan ernstige gevolgen hebben, soms worden levens totaal verwoest door dat er identiteit fraude mee gepleegd wordt.
Phishing, nepshop en fraude meldingen week 40-2021
Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.