De laatste tien jaar worden internet en sociale media steeds meer ingezet bij praktijken die vormen van mensenhandel en -uitbuiting bevatten. Daarom kwamen verschillende experts uit twintig Europese landen naar Nederland om tijdens een hackathon samen online op zoek te gaan naar signalen van seksuele uitbuiting en mensenhandel.
Actiedag gericht op criminele netwerken
Op 6 september 2022 coördineerde EMPACT samen met de politie een online actiedag gericht op criminele netwerken die websites en sociale media gebruiken om slachtoffers voor seksuele en arbeidsuitbuiting te werven. Deze eerste EU-brede* hackathon** tegen online mensenhandel werd uitgevoerd door experts uit 20 landen en Eurojust en ondersteund door Europol.
Verzameld in één ruimte in de Nederlandse Politieacademie te Apeldoorn controleerden 85 rechercheurs uit heel Europa 114 platforms op mensenhandel. De verschillende experts staken de koppen bij elkaar om op Europees niveau in kaart te brengen of naast de al bekende seksadvertentiesites ook andere internetplatformen gebruikt worden om seksuele diensten aan te bieden. En zo ja, of deze dan online signalen van seksuele uitbuiting bevatten.
Zowel het internet als mensenhandel is niet gebonden aan landsgrenzen. Veel sociale media platforms, dating apps en online privé-groepen worden ‘gekaapt’ door mensen die zich bezighouden met mensenhandel voor seksuele of arbeidsuitbuiting. Tijdens COVID-19 hebben criminelen de pandemie aangegrepen om hun activiteiten op het gebied van mensenhandel te versterken en nog meer winst te maken. Het is essentiëler dan ooit om online mensenhandel op te sporen. De internationale samenwerking tijdens deze hackaton en de uitwisseling van kennis, expertise en technologie draagt bij aan het beter in kaart brengen van dit criminele landschap en heeft nieuwe onderzoeken opgeleverd. Een van de acties was gericht op mensenhandelaars die Oekraïense vluchtelingen proberen te lokken.
De belangrijkste cijfers
- 114 online platforms gemonitord, waarvan er 30 gericht waren op kwetsbare Oekraïense burgers;
- 53 online platforms gecontroleerd die verdacht worden van betrokkenheid bij mensenhandel, waarbij er 10 uitsluitend gericht waren op kwetsbare Oekraïense burgers;
- 5 online platforms gecontroleerd die betrokken zijn bij mensenhandel, waarvan er vier gericht waren op de seksuele uitbuiting van kinderen via het darkweb;
- 11 verdachten van mensenhandel van wie de identiteit is achterhaalt, waaronder 5 betrokkenen bij mensenhandel gericht op kwetsbare Oekraïense burgers;
- 45 mogelijke slachtoffers ontdekt, onder wie 25 met de Oekraïense nationaliteit;
- 20 platforms die mogelijk betrokken zijn bij mensenhandel ontdekt, die verder onderzocht en gemonitord zullen worden;
- 80 personen/gebruikersnamen gecontroleerd, waarvan er 30 betrokken zijn bij mogelijke uitbuiting van kwetsbare Oekraïense burgers.
Vormen van uitbuiting
Hoewel de acties zich vooral richtten op mensenhandel met seksuele uitbuiting als doel, zochten de rechercheurs ook naar aanknopingspunten voor andere vormen van uitbuiting, waaronder arbeidsuitbuiting. De rechercheurs hebben een breed spectrum aan websites en andere online platforms voor mensenhandel en andere criminele activiteiten doorzocht. Deze platforms zijn o.a. sociale media, datingsites, advertentie- en hulpverleningsplatforms, fora en berichten-apps. Rechercheurs hebben ook darkwebplatforms onderzocht die in verband gebracht worden met mensenhandel en seksuele uitbuiting van kinderen online.
Europol
Europol ondersteunde de coördinatie van de operationele activiteiten, faciliteerde de informatie-uitwisseling en verleende analytische assistentie. Op de actiedag heeft Europol een virtueel commandocentrum ingericht om real-time informatie-uitwisseling te faciliteren, terwijl een gespecialiseerde analist de operationele informatie vergeleek met de informatie in de databases van Europol. Dit heeft de rechercheurs van de deelnemende handhavingsinstanties aanwijzingen voor verder onderzoek opgeleverd.
Over EMPACT THB
EMPACT Trafficking in Human Beings (THB) is een EU-project met als belangrijkste doel om mensenhandel aan te pakken. Nederland is als eindverantwoordelijke hiervan nauw betrokken. Door het bundelen van internationale krachten kwamen vorig jaar 1250 onderzoeken naar mensenhandel tot stand. De volledige analyse kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Video bron: consilium.europa.eu
*Deelnemende landen
Albanië, België, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Finland, Griekenland, Hongarije, Litouwen, Nederland, Oekraïne, Oostenrijk, Portugal, Polen, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje, Verenigd Koninkrijk en Zweden.
**Hackathon
Als een groep experts samenkomt, in dit geval online, en samen gericht zoekt naar manieren om binnen een beperkte tijd een bepaald vastomlijnd probleem op te lossen of te onderzoeken.
Bron: europol.europa.eu, eurojust.europa.eu, politie.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Blijf op de hoogte en schrijf je in voor de wekelijkse nieuwsbrief op zondag om 19:00
Meer actueel nieuws
Rusland waarschuwt “anonieme hackers en provocateurs”
Rusland waarschuwt overheden om geen cyberaanvallen uit te voeren tegen het land. Volgens het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken voeren “anonieme hackers en provocateurs die het regime in Kiev steunen” een cyberoorlog van ongekende omvang. Het Kremlin belooft hard op te treden tegen deze cyberagressie.
De ketting van EU-instellingen is zo sterk als de zwakste schakel
Het paraatheidsniveau op het gebied van cybersecurity binnen de EU verschilt sterk per instantie. Omdat de uiteenlopende bestuursorganen nauw met elkaar verweven zijn, vormen de tekortkomingen bij de ene instantie een beveiligingsrisico voor de ander. Om hier iets aan te doen zijn algemeen geldende en bindende regels nodig.
Jongeren vaker slachtoffer dan ouderen
Zestien procent van de Nederlandse bevolking kwam in 2020 in aanraking met fraude. Dit blijkt uit een eerste, uitgebreide slachtofferstudie naar fraude in Nederland, uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Marianne Junger van de Universiteit Twente. ‘Op basis van de gemelde schade in het onderzoek schatten we de totale schade jaarlijks op € 2,75 miljard’, aldus Junger.
De onzichtbare oorlog in het conflict Oekraïne en Rusland
Na jaren van cyberdreiging lijkt de oorlog in Oekraïne behoorlijk analoog te verlopen. Rusland valt aan met raketten, tanks en soldaten, terwijl de digitale infrastructuur grotendeels intact blijft. Loopt het conflict anders dan verwacht? Of is er meer aan de hand?
Overzicht cyberaanvallen week 12-2022
Conti-ransomware gebruikt dertig bekende kwetsbaarheden bij aanvallen, systeem Italiaanse spoorwegen plat door Russische hackers en ransomware versleutelt 100.000 bestanden in gemiddeld 42 minuten. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.
Cybercrime nieuwsbrief 202 week 12-2022
De oorlog in Oekraïne en de pandemie maken het belang van een goede cybersecurity nog eens duidelijk, we hebben een ongebruikelijke aanmeld poging opgemerkt op een apparaat of locatie die je normaal gesproken niet gebruikt en de hacks van Lapsus$. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 202.