Het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) ziet dat cybercriminelen zich vaker richten op supermarkten en groothandels. De brancheorganisatie neemt deze dreiging serieus en investeert volop in preventieve en detective maatregelen. Maar het tekort aan gekwalificeerd IT-personeel is wel een groot probleem. Dat schrijft het CBL in een 'position paper' (pdf) aan de Tweede Kamer. Dinsdag vinden er rondetafelgesprekken plaats over de digitale weerbaarheid van Nederland.
Voedselvoorziening
De koepelorganisatie voor supermarkten en groothandels in Nederland benadrukt dat velen bij het horen van de term ‘digitale weerbaarheid’ als eerste denken aan het beschermen van werknemer- en klantgegevens. Volgens het CBL is het logistieke proces minstens net zo belangrijk. “De supermarkten en groothandels zijn geen vitale voorziening, maar zijn uiteraard wel van maatschappelijk belang gezien hun rol in de voedselvoorziening van Nederland”, zo schrijft de organisatie aan de Tweede Kamer.
De levensmiddelenbranche is volgens het CBL een complex logistiek proces. De sector telt meer dan vijftig distributiecentra van waaruit honderden vrachtwagens naar de supermarkten, groothandels of online hubs vertrekken. Om deze infrastructuur op elkaar af te stemmen, zijn de processen en informatiestromen van verschillende bedrijven in de keten met elkaar verbonden. “Het is dus van groot belang dat deze informatiestromen voldoende beveiligd zijn”, zo benadrukt de brancheorganisatie. Hetzelfde geldt voor het wegennet en het betalingsverkeer.
Preventieve en detective
Sinds het uitbreken van de coronapandemie is het aantal cyberaanvallen vervijfvoudigd. Niet alleen ziekenhuizen, onderzoekslaboratoria en farmaceutische bedrijven zijn daar de dupe van: ook de levensmiddelensector heeft steeds vaker last van hackers en cybercriminelen. De ransomware-aanval op transportbedrijf Bakker Logistiek bewijst hoe kwetsbaar deze branche is. Door deze aanval stonden 250 vrachtwagens van het bedrijf stil en had de Albert Heijn enkele dagen lege kaasschappen.
De branche ziet dat het dreigingsniveau door cybercriminelen is toegenomen. Het CBL zegt dat ze deze ontwikkeling serieus neemt door te investeren in preventieve en detective maatregelen en cyberoefeningen te houden. Hierdoor tracht de brancheorganisatie de continuïteit van bedrijfsprocessen te waarborgen.
Vier aandachtspunten
Toch maakt de instantie zich zorgen over de digitale weerbaarheid van Nederland. In de position paper somt het CBL vier aandachtspunten op die, in haar ogen, extra aandacht verdienen van de regering.
- Om te beginnen is het niet duidelijk wie de coördinatie op zich neemt als er zich een grootschalig beveiligingsincident voordoet. “Heeft de overheid voldoende capaciteit (en specialiteit) in huis om een grote landelijke crisisstructuur op te zetten in tijden van crisis?”, zo vraagt de branchevertegenwoordiger zich hardop af.
- Een ander punt van aandacht is dat niet-vitale bedrijven minimaal geïnformeerd worden over actuele en relevante dreigingen. Het CBL hoopt dat de pilot van het Digital Trust Center (DTC) -waarbij bedrijven die niet actief zijn in de vitale sector toch actuele dreigingsinformatie ontvangen- een vervolg krijgt en hier meer geld voor wordt gereserveerd.
- Verder vraagt de brancheorganisatie of het mogelijk is om een structuur te ontwikkelen waarbij bedrijven van elkaar kunnen leren door lessen uit het verleden met elkaar te delen.
- Tot slot is er volgens het CBL “een aanhoudend tekort aan gekwalificeerd IT-personeel” en dat blijft een groot probleem.
Implementatie van de NIS2-richtlijn
Het levensmiddelenbureau hoopt dat de Tweede Kamer bij de implementatie van de NIS2-richtlijn gebruikmaakt van de kennis en expertise die aanwezig is in het bedrijfsleven. ‘NIS’ staat voor netwerk- en informatiesystemen. De Europese Commissie nam vorig jaar een herziene versie van de oorspronkelijke richtlijn aan. Het doel van deze richtlijn is om de digitale weerbaarheid van het Europese bedrijfsleven te vergroten. De vernieuwde richtlijn geldt niet alleen voor de vitale infrastructuur, maar ook bedrijven in bijvoorbeeld het afvalbeheer, ruimtevaart, chemie en voedingsindustrie.
De gesprekken over de digitale weerbaarheid van Nederland met de Tweede Kamer, vinden dinsdag 6 september plaats.
Havenbedrijf Rotterdam noemt cyberaanval ‘een reëel risico’
Het CBL is niet de enige instantie die een bijdrage levert aan de rondetafelgesprekken die morgen plaatsvinden. Het Havenbedrijf Rotterdam stuurde eveneens een document (pdf) met overwegingen naar de Tweede Kamer. Het havenbedrijf maakt zich zorgen over cyberaanvallen op en de digitale weerbaarheid van de Rotterdamse haven.
Zo’n 3.000 bedrijven wisselen onderling grote hoeveelheden informatie uit. Alleen zo kan het transport in de logistieke keten efficiënt op elkaar worden afgestemd. Tegelijkertijd is de Rotterdamse haven hierdoor een strategisch doelwit voor hackers en cybercriminelen. Havenbedrijf Rotterdam noemt een cyberaanval dan ook “een reëel risico”.
De organisatie pleit ervoor dat de overheid de regie op zich neemt als er zich een grootschalige calamiteit voordoet in de Rotterdamse haven.
Bron: digitaltrustcenter.nl, portofrotterdam.com, cbl.nl, tweedekamer.nl, vpngids.nl
De ketting van EU-instellingen is zo sterk als de zwakste schakel
Het paraatheidsniveau op het gebied van cybersecurity binnen de EU verschilt sterk per instantie. Omdat de uiteenlopende bestuursorganen nauw met elkaar verweven zijn, vormen de tekortkomingen bij de ene instantie een beveiligingsrisico voor de ander. Om hier iets aan te doen zijn algemeen geldende en bindende regels nodig.
Jongeren vaker slachtoffer dan ouderen
Zestien procent van de Nederlandse bevolking kwam in 2020 in aanraking met fraude. Dit blijkt uit een eerste, uitgebreide slachtofferstudie naar fraude in Nederland, uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Marianne Junger van de Universiteit Twente. ‘Op basis van de gemelde schade in het onderzoek schatten we de totale schade jaarlijks op € 2,75 miljard’, aldus Junger.
De onzichtbare oorlog in het conflict Oekraïne en Rusland
Na jaren van cyberdreiging lijkt de oorlog in Oekraïne behoorlijk analoog te verlopen. Rusland valt aan met raketten, tanks en soldaten, terwijl de digitale infrastructuur grotendeels intact blijft. Loopt het conflict anders dan verwacht? Of is er meer aan de hand?
Overzicht cyberaanvallen week 12-2022
Conti-ransomware gebruikt dertig bekende kwetsbaarheden bij aanvallen, systeem Italiaanse spoorwegen plat door Russische hackers en ransomware versleutelt 100.000 bestanden in gemiddeld 42 minuten. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.
Cybercrime nieuwsbrief 202 week 12-2022
De oorlog in Oekraïne en de pandemie maken het belang van een goede cybersecurity nog eens duidelijk, we hebben een ongebruikelijke aanmeld poging opgemerkt op een apparaat of locatie die je normaal gesproken niet gebruikt en de hacks van Lapsus$. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 202.
De cyberoorlog: ‘Wees waakzaam voor cyberaanvallen’
Ondanks de oorlog in Oekraïne zijn er op dit moment geen geavanceerde cyberaanvallen die gevolgen hebben voor de Nederlandse infrastructuur. Dat betekent niet dat het risico daarop weg is. Het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) monitort daarom voortdurend de situatie en staat in nauw contact met nationale en internationale partners over mogelijke incidenten, dreigingen en maatregelen. Het bedrijfsleven krijgt het advies om alert te zijn voor eventuele digitale aanvallen en andere bedreigingen.